Gerardo van der Heijden (Foto NCPN-Brabant)
Gerardo van der Heijden (Foto NCPN-Brabant)
|
Alejandro de Mello
In de afgelopen 20 jaar zijn veel verschillende constructies bedacht om mensen die minder kans hebben op de vrije arbeidsmarkt toch aan een baan te helpen en zo maatschappelijk te laten participeren. De rijksoverheid droeg bij in de loonkosten, waardoor werkgevers gemotiveerd werden om mensen in dienst te nemen. De verschillende benamingen voor gesubsidieerde arbeid zijn waarschijnlijk wel bekend: banenpoolers, Melkert-banen, ID-banen.
Werkgevers hebben jarenlang kunnen profiteren van de inzet van arbeidskrachten met lage loonkosten. Maar het bezuinigingsbeleid van de afgelopen jaren van de regering Balkenende heeft ook zijn gevolgen voor de gesubsidieerde arbeid. De rijksgelden zijn overgeheveld naar de lokale overheden, de gemeenten, en die moeten maar zelf weten wat ze met de betreffende doelgroep doen. Praktisch geen gemeente heeft het subsidiëren van arbeid voortgezet. Dit heeft geleid tot een ontslaggolf voor naar schatting 40.000 mensen in heel Nederland. Er wordt opvallend weinig verzet tegen deze ontwikkeling georganiseerd. Dat komt omdat deze werknemers niet in één bedrijf of één branche werken maar juist verspreid zijn over vele honderden werkgevers van verschillende marktsectoren. Vaak gaat het over twee of drie mensen die ontslagen worden bij een bedrijf of instelling, dan is het moeilijk om acties te ondernemen. Toch laten de ID'ers in veel plaatsen zien dat ze zich niet zomaar aan de kant laten zetten, zoals in Veldhoven bijvoorbeeld.
In het Brabantse Veldhoven kwam met het verdwijnen van ID-constructie voor gesubsidieerde arbeid het werk voor meer dan 30 mensen op de tocht te staan. De helft van deze mensen was in dienst bij Severinus, een instelling voor zorg aan mensen met een verstandelijke handicap. Na de eerste berichten over mogelijke beëindiging van de werkconstructie voor deze groep hebben de ID'ers hiertegen actie ondernomen. Initiatiefnemer Gerero van der Heijden heeft gesprekken gevoerd met andere werknemers, de afdeling personeelszaken, de directie, de vakbond en zelfs met de gemeente en de plaatselijke politiek. Uit deze gesprekken blijkt dat niemand in staat was te voorkomen dat deze mensen ontslagen zouden worden. Iedereen wijst naar elkaar en niemand durft duidelijkheid te geven noch de verantwoordelijkheid te nemen. De ID'ers in Veldhoven werden in totale onzekerheid gelaten over hun toekomst.
Op 4 oktober 2005 was de maat vol en heeft Gerero van der Heijden alle partijen opgeroepen om in een gezamenlijke bijeenkomst te overleggen hoe tot een oplossing te komen. Tijdens deze bijeenkomst, in oktober 2005, liepen de emoties soms hoog op. De ID'ers voelden zich door zowel de werkgever als de overheid in de steek gelaten. Het werd duidelijk dat de ID' ers, na vele jaren trouwe dienst, niet meer dan een speelbal waren geweest tussen profiterende werkgevers en een lakse overheid. Volgend op de bijeenkomst van oktober hebben tal van parallelle besprekingen plaatsgevonden tussen de verschillende partijen, een enorm e-maildossier van Gerero van der Heijden is hiervan het bewijs. De gemeente Veldhoven heeft de stichting Severinus zelfs toegezegd zorg te willen dragen voor de loonkosten van deze ID'ers gedurende de komende vijf jaar, maar zelfs dat was voor de werkgever geen stimulans om terug te keren naar de onderhandelingstafel. In de loop van de besprekingen zijn de mensen waar het om gaat vaak niet serieus genomen, belogen en zelfs geïntimideerd.
Nu zijn de ID'ers in Veldhoven ontslagen en maken deel uit van het werklozenbestand van de gemeentelijke Sociale Dienst. Er is geen sociaal plan, geen perspectief en er zijn geen regelingen van toepassing. Mensen die jarenlang gewerkt hebben zijn zomaar op straat gezet. Gerero van der Heijden en zijn lotgenoten zetten, ondanks alle teleurstellingen en frustraties van de afgelopen maanden, de strijd voort en zijn voornemens de nieuwe gemeenteraad van Veldhoven aan te spreken op haar morele verantwoordelijkheid en alsnog een goed plan te bedenken voor de ex-werknemers van de stichting Severinus. (Wordt vervolgd)
Maart 2006, NCPN afdeling Noord-Brabant.