Klassiek en Actueel

"(...) 'Er gebeuren hier in Elberfeld wonderlijke dingen. We hebben gisteren (geschreven op 22 februari 1845) in de grootste zaal van het bekendste hotel van de stad onze derde communistische bijeenkomst gehouden. De eerste telde 40, de tweede 130, de derde op z'n minst 200 aanwezigen. Heel Elberfeld en Barmen was vertegenwoordigd, vanaf de geldaristokratie tot de kruideniers toe, alleen het proletariaat stond er buiten'. Zo schrijft Engels woordelijk. In Duitsland was iedereen toen communist - met uitzondering van het proletariaat. Het communisme was de uitingsvorm van de oppositionele stemmingen bij iedereen, en in het bijzonder bij de bourgeoisie. 'Het domste, meest indolente, meest filisterachtige volk, dat voor niets ter wereld interesse heeft opgebracht, begint bijna te dwepen met het communisme'. De voornaamste verkondigers van het communisme waren toenmaals lieden van het slag van onze narodniki, 'socialisten-revolutionairen', 'volkssocialisten' enz., d.w.z. in de grond van de zaak rechtschapen bourgeoisie, die meer of minder op de regering gebeten waren. En te midden van zulke omstandigheden, temidden van een onmetelijk aantal pseudo-socialistische richtingen en fracties heeft Engels zich een weg weten te banen naar het proletarische socialisme, zonder de breuk met een heleboel goeie mensen, vurige revolutionairen, maar slechte communisten, uit de weg te gaan. (...)."

Uit: Over briefwisseling tussen Marx en Engels, geschreven door Lenin in 1913.