Staken voor loonsverhoging en tegen versnippering van de CAO.
Staken voor loonsverhoging en tegen versnippering van de CAO.
|
|
|
Wolfgang Teuber
Een loonsverhoging van 18 procent, zonder staking, zonder langdurig onderhandelen, zonder klagen, zonder morren. Die vond plaats bij de Deutsche Bank, niet tijdens de actuele CAO-onderhandelingen van de IG Metall. De man met het hoogste salaris van Duitsland, de baas van de Deutsche Bank Josef Ackermann, verhoogde zijn jaarlijkse inkomen met 18 procent naar twaalf miljoen euro en zijn bestuurscollega's waren blij met een salarisverhoging van 14 procent.
Ieder jaar steken de concerns een steeds groter winst-vuurwerk af, terwijl werkenden en werklozen intussen voor de achtergrond van de kostenexplosie op elektriciteit en verwarming moeten bezuinigen. Meer dan 21 miljard keerden de, aan de Duitse beurs in Frankfurt (DAX) genoteerde, ondernemingen in 2005 aan de aandeelhouders als dividend uit - 13 procent meer dan een jaar eerder. (uit: isw-Wirtschaftsinfo 38)
Deze ontwikkeling van exploderende winsten is ook te vinden bij de ondernemers in de metaalsector. Zo meldt de nieuwe analyse van de IG Metall over de toestand met betrekking tot de rentabiliteit en de winstperspectieven van de veertig grootste, aan de beurs genoteerde, ondernemingen in de metaalsector met als resultaat dat de "omzet en de winsten stijgen, terwijl de loonkosten stagneren. De winsten ontwikkelen zich daarbij in vergelijking tot de omzet met grote snelheid naar boven. Desondanks wordt massale druk uitgeoefend op de werkenden, opdat zij hun toestemming geven aan verdere inbreuk op hun werktijden, lonen en andere arbeidsvoorwaarden en zo een extra verhoging van de resultaten betalen." (Wirtschaft aktuell 17/2005).
De winsten van de ondernemingen in de metaalsector groeiden in 2004 met 58,8 procent, om dan in 2005 nog eens met een kleine 20 procent te stijgen. Voor 2006 wordt een verdere stijging van 20 miljard euro verwacht, waarmee de winsten van de metaalondernemingen binnen drie jaar meer dan verdubbeld zullen zijn (127 procent). En de salarissen van de topmanagers zijn juist bij de metaalondernemingen het meest verhoogd.
De voorzitter van het werkgeversverbond Gesamtmetall, Martin Kannegiesser, laat echter in de media weten dat de - toch erg bescheiden - eis van de IG Metall voor deze sector "niet te behappen is". In plaats daarvan eist hij: "We moeten in de toekomst bij iedere onderhandeling de algemene CAO met elementen combineren die dichter bij de situatie van het bedrijf staan." Dus stapsgewijs meer bedrijfs-CAO's om uiteenlopende resultaten mogelijk te maken. "Sinds jaren zien we een slopende afkalving in het stelsel van de algemene CAO's. Er is een toenemender druk om te komen tot meer op de situatie van de diverse bedrijven gerichte CAO's. (...) Het aantal van afwijkende CAO's stijgt", zei IG Metall-voorzitter, Jürgen Peters, tijdens de CAO-conferentie van de vakbond in oktober 2005. Intussen hebben meer dan eentiende van de bedrijven in de metaal en elektronicasector een CAO die afwijkt van de centrale CAO. Dat komt de werkenden aldaar echter niet ten goede, zoals veel aanhangers van dit openbreken van de CAO's in de vakbondsbesturen beweerden.
Naast het tegenhouden van loonsverhogingen en de afschaffing van de SteinKühler-pauze (*) is het voor de kant van het kapitaal in deze CAO-onderhandeling een belangrijk doel deze ontwikkeling te versnellen, om de kerntaak van de vakbonden verder uit te hollen. Bij de CAO-onderhandelingen in depublieke sector is een soortgelijk proces aan de gang, ook hier wil men de CAO's verder afbreken. Daar ligt het toch voor de hand samen voor het behoud van de algemene CAO's te mobiliseren. Want het verzet van de vakbeweging tegen de strategie van het kapitaal moet een dimensie voor de maatschappij in haar geheel krijgen doordat alle belanghebbenden erbij worden betrokken. Alleen dan zal de strijd succesvol zijn.
Er is een begin gemaakt. Tot nog toe namen 240.000 werkenden aan de waarschuwingsstakingen deel. Meer zullen moeten volgen om de druk op de metaal-ondernemers in de onderhandelingen te verhogen. De 18 procent van de heer Ackermann zijn deze keer niet het doel. Hoe het zal lukken vijf procent meer loon te realiseren, zal afhangen van de kracht die in de bedrijven kan worden gemobiliseerd en hoe brede delen van de bevolking bij een offensief verzet kunnen worden betrokken.
(*) De Steinkühler-pauze is een extra-pauze van vijf minuten per werkuur voor CAO-arbeiders. Bovendien hebben zij recht op drie minuten tijd voor persoonlijke behoeften. Deze en andere inspraakregelingen voor CAO-arbeiders werden in de CAO-onderhandelingen voor Baden-Württemberg in 1973 na een staking van drie weken vastgelegd. Ze zijn genoemd naar de toenmalige stakingsleider Franz Steinkühler van de IG Metall in Baden-Württemberg.
Bron: UZ 14/06 van 7 april jl. Vertaling: Marcel de Jong.