 Herdenkingsbijeenkomst van KKE en KNE voor voormalig Democratisch Grieks leger (DSE)
|
 Massale acties in alle grote steden in Griekenland op initiatief van KKE, KNE, Pame en EEDYE, tegen bezetting GAZAdoor Israëlische onderdrukkers. Weer een nieuw bloedbad.
|
Anna Ioannatou
Eind juni vergaderden de ministers van Onderwijs van de OESO-landen (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, organisatie van de industrieel meest ontwikkelde landen) in Lagonisi, een heerlijk plekje aan zee ver buiten Athene.
De secretaris-generaal van de OESO verklaarde dat er gesproken moest worden over de definitie van hoger onderwijs, terwijl de Griekse minister van Onderwijs zei dat de "sociale en institutionele zending van de universiteiten opnieuw onder de loep dient te worden genomen in het licht van de nieuwe sociaaleconomische ontwikkelingen."
Het behoeft geen betoog dat de politieke leiding van de kapitalistische economie steeds haar bovenbouwstructuren - of het nu gaat om onderwijs, justitie, politieke en sociale instellingen enz. - moet aanpassen aan wat de neoliberale markt voorschrijft. Mooi gezegd heet het ook wel 'een Europese kenniseconomie die goed kan concurreren.'
Op het moment dat dit artikel ingezonden werd, was de studentengemeenschap al een maand in beroering: acties, betogingen, bezettingen van faculteiten. Daar was nog geen eind aan gekomen toen de OESO-conferentie plaatsvond. De aanleiding was de ontwerpkaderwet voor hoger onderwijs, waarmee de regering kwam als "voorontwerp voor een dialoog". De basis en de hele filosofie, waarvan dit ontwerp is doortrokken, is echter dusdanig in strijd met de belangen van de bevolking dat de studentengemeenschap antwoordde met "de enige mogelijke dialoog is strijd." De parlementsleden van de KKE (Communistische Partij) weigerden daarom deel te nemen aan de speciale vergadering van de betrokken parlementaire commissie over het ontwerp.
Eind mei vond er in het Griekse parlement een debat plaats over onderwijs op partijleidersniveau op initiatief van de KKE. Premier Kostas Karamanlis stelde hierbij duidelijk, dat privatisering van hoger onderwijs voor de regering centraal staat. De 'socialistisch-oppositionele' Pasok vindt, bij monde van haar voorzitter Jorgos Papandreou, dat het willen van privé-universiteiten een links standpunt is en dat scholen en faculteiten gemeentebedrijven moeten worden!
Uiteraard is het hebben van rijksuniversiteiten in een kapitalistisch systeem geen heilmiddel. De financiering van onderzoek kwam toch al zelden van de overheid en de inhoud van onderzoek wordt niet door de behoeften van de samenleving bepaald, maar door de behoeften van het bedrijfsleven - die voor een zeer gering percentage met de belangen van de bevolking samenvallen - en wordt niet door de universiteiten gecontroleerd. Een onderwijshervorming, zoals voorgesteld door OESO, EU e.a. beoogt een brede reproductie van het kapitalistische systeem in zijn geheel. Aanpassing dus in het licht van de nieuwe sociaaleconomische ontwikkelingen, zoals de Griekse minister van Onderwijs opmerkte. Waaruit duidelijk mag worden, dat geen radicale veranderingen in goede richting mogelijk zijn, als je niet in botsing komt met de bestaande (kapitalistische) sociaaleconomische verhoudingen.
Een hoger onderwijs dus gekluisterd aan de behoeften van de neoliberale economie (de psychisch-mentale voorbereidingen beginnen al in het middelbare onderwijs en soms zelfs al op de lagere school...). "Dat betekent",aldus Aleka Papariga (secretaris-generaal KKE) in bovengenoemd debat, "dat elke universiteit als een bedrijf op winst uit moet, de markt op moet, reclame voor haar producten moet maken en naar samenwerking moet streven met andere bedrijven en organisaties, bijvoorbeeld de NAVO, de EU, de overheid, om aan geld te komen. Hoe effectiever een universiteit de belangen van het bedrijfsleven dient, des te makkelijker kan zij aan geld komen. ... en dat in omstandigheden, waarbij de ene ondernemer de andere eruit wil concurreren en de een de vuile was van de ander buiten hangt."
Maar ook het grootste deel van eventuele overheidsfinancieringen zal naar faculteiten gaan die de beste contacten met het bedrijfsleven hebben. Dat houdt marginalisering in van dié sectoren van de wetenschap, die geen onmiddellijke markttoepassing hebben en dus niet in de belangstellingssfeer van het bedrijfsleven liggen. Dat dit leidt tot verarming en prestigeverlies van het wetenschappelijk onderzoek en van de wetenschappers zelf, kun je op je vingers natellen. Aleka Papariga wees er o.a. ook op, dat de kennis en de creativiteit van wetenschappelijk onderzoekers op die manier zelfs in eventueel desastreuze richting worden gedwongen, zoals bijvoorbeeld het uitvinden van oorlogstuig.
De strijd tussen wetenschap en ethiek is al even oud als de klassenmaatschappijen, maar de mensheid is nu in een fase (afstervend kapitalisme) waarbij dit conflict extremer gaat worden. Bij dit verhaal hoort uiteraard ook, dat nog meer onderzoek en studie zal worden verricht naar hoe je het beste de publieke opinie misleidt en manipuleert. Dat onderzoek kan dan ook op de universiteiten.
Hoe realiseerbaar dit alles is hangt af van het verzet van de bevolking. Een hoopgevende leuze van de betogende studenten in Lagonisi was in elk geval: "Onderwerp je niet aan de imperialisten. De enige supermacht zijn de volkeren."