 Komt Balkenende met een sociaal gezicht terug?
|
 Gaat Verdonk met Wilders samenwerken?
|
 Zalm verdwijnt ...
|
 ... waar zal hij weer opduiken?
|
 Zal Marijnissen de verwachtingen kunnen waarmaken?
|
 Sinds PvdA en GroenLinks een forse scheut 'neoliberalisme' in hun programma's hebben opgenomen is de bevolking op zoek naar een echt alternatief.
|
 Zonder Marx geen werkelijke veranderingen, dat staat in ieder geval vast.
|
De Nederlandse bevolking heeft massaal 'nee' gezegd tegen de op winstmaximalisatie gerichte 'koude en kille' neoliberale afbraakpolitiek van het CDA en de VVD. Dat is de belangrijkste boodschap van de Tweede Kamerverkiezingen. In de hoop dat een socialer CDA mogelijk is werd vooral de belangrijkste architect van het neoliberale beleid, de VVD, afgestraft. Het behoudende deel van de bevolking geeft het CDA een herkansing. Maar kan het CDA van Balkenende aan die wens voor een socialer beleid voldoen? De PvdA werd afgestraft voor haar zwalkende beleid. Ingeklemd tussen de politiek van Wim Kok, die de sociaaldemocraten uitleverde aan het kapitaal én de wil van de bevolking in Nederland om hier geen Amerikaanse toestanden te krijgen, profileerde de PvdA zich voor de zoveelste keer in de geschiedenis als vage 'derde weg'-partij. Maar een zeer groot deel van de Nederlandse bevolking is de sociale afbraak echt spuugzat. De SP kon daarom haar op sociale verbetering gerichte beleid omzetten in een enorme winst. De NCPN feliciteert de SP dan ook met deze overwinning.
Volgens de einduitslag blijft het CDA de grootste fractie in de Tweede Kamer met 41 zetels (-3 ten opzichte van de oude Kamer), PvdA tweede met 32 zetels (-10). De SP wordt derde met 26 zetels (+17), de VVD wordt vierde met 22 zetels (-6). GroenLinks krijgt 7 zetels (-1), D66 3 (-3), ChristenUnie 6 (+3), SGP 2 (gelijk gebleven), PartijvoordeDieren 2 (+2) en de Groep Wilders krijgt negen zetels. Lijst vijf Fortuyn, de vroegere LPF, die in 2003 nog goed was voor acht zetels, verdwijnt uit de Kamer. Vier jaar geleden stormde de LPF nog uit het niets naar 26 zetels.
Een groot deel van de Nederlandse kiezers stemt emotioneel of strategisch. Hierdoor zijn grote snelle verschuivingen mogelijk. Het verdwijnen van alle restanten van de Fortuyn-beweging en de beperkte winst voor Wilders, alhoewel elke zetel er één teveel is, toont ook aan dat het draagvlak voor dit soort rechts-extremistische opvattingen in Nederland weliswaar aanwezig is, maar beperkt blijft.
De SP is na de monsterzege uiteraard een factor in de coalitievorming geworden. De SP zegt het al jaren: Nederland moet menselijker en socialer worden. Voor dat consequente beleid is de SP terecht beloond. Maar gaat de SP er echt voor zorgen dat daar iets van terechtkomt? "De socialen zijn de liberalen gepasseerd", jubelde Marijnissen. Worden hier niet alweer parlementaristische illusies geschapen? De SP blijft mikken op een linkse coalitie. Maar zelfs Marijnissen moet toegeven: "Dat gaat heel moeilijk worden". De partijen die een 'linkse' regering zouden kunnen vormen, zelfs mét D66 en ChristenUnie erbij opgeteld, komen uit op 74 zetels. Dit is zelfs te weinig om in de Tweede Kamer meerderheden te halen, laat staan om een regering te vormen. Een rechtse politiek (CDA 41, VVD 22, SGP 2 en Wilders 9) kan in de kamer evenmin rekenen op een meerderheid. Links en rechts houden elkaar parlementair in evenwicht. Het zal met deze uitslag uiterst moeilijk, zo niet onmogelijk worden, om eerder genomen neoliberale besluiten in het parlement terug te draaien. Alleen door maatschappelijk verzet en beweging zouden de socialere elementen binnen het CDA meer kansen kunnen krijgen. Ook de delen van de PvdA-fractie die zijn voortgekomen uit de 'school' van Kok hebben het paarse neoliberale beleid gesteund. Terugdraaien van de doorgevoerde afbraakmaatregelen is er dus helaas waarschijnlijk niet bij. Maar door deze uitslag zullen, zolang de economische opleving voortduurt, CDA en PvdA de druk vanuit Europa om de neoliberale Lissabon-dictaten (versneld) door te voeren, wel enigszins kunnen temperen.
'Doorgaan of stilstaan?' stond er de afgelopen weken op grote spandoeken, bevestigd aan het VNO-NCW-kantoor boven de Utrechtse Baan in Den Haag. In reactie op de voor rechts teleurstellende uitslag roepen VNO-NCW en MKB Nederland brutaal op tot een snelle regeringsformatie. "Er zijn meerderheden te vormen en er moet worden geregeerd om het herstel van de economie vast te houden en uit te bouwen." "Dat vergt snel een verstandig beleid, waarin het ondernemingsklimaat centraal staat". Een nieuw kabinet moet volgens VNO-NCW en MKB Nederland werken aan een drastische beperking van de bureaucratie, de verbetering van onderwijs, innovatie en een grotere arbeidsdeelname. Wat de ondernemers betreft moet het dus worden: "zo gewoon mogelijk doorgaan" in de lijn van de Europese Lissabon-dictaten. Alhoewel hun voorkeur uitgaat naar een VVD/CDA-regering, zal regeringsdeelname van de PvdA wat hen betreft niet op onoverkomelijke bezwaren stuiten, aangezien de Lissabon-agenda mede tot stand kwam met steun van de Europese sociaaldemocratie.
Lijsttrekker André Rouvoet van de ChristenUnie biedt de meest optimale optie voor een snelle formatie. Hij ziet met zijn zes zetels in een combinatie CDA, PvdA en ChristenUnie voldoende mogelijkheden om met onderhandelingen over een regering te beginnen. Op basis van de uitslag is dat volgens hem de enige reële optie. CDA-leider Jan Peter Balkenende moet dan wel "investeren in christelijk-sociale politiek".
Tegen het licht van de parlementaire patstelling, waaraan een regering CDA, PvdA en ChristenUnie niets verandert, roept de NCPN op aan de basis van de samenleving het verzet tegen verdere sociale afbraak en de strijd voor sociale verbeteringen te versterken. De komende tijd zal hierin vooral de koers van de vakbeweging van doorslaggevend belang zijn. Om de vakbondstoppen op deze koers te zetten zal het massale verzet tegen de neoliberale dictaten en afbraakpolitiek in bedrijven en buurten breder en krachtiger moeten worden ontwikkeld.
De vakcentrale FNV heeft onder druk van de achterban haar eis voor 2007 mondjesmaat met 0,5 procent verhoogd tot 3 procent. Een half procent meer dan het voorstel dat de vakcentrale in september aan de bondsleden deed. Maar nog wel 1,5 % onder de loonruimte die door de bondsraad van de ABVAKABO FNV werd gevraagd. Deze hogere looneis volgt na de klacht van de drie grootste FNV-bonden dat 2,5 procent te mager was. De FNV schat nu de totale loonruimte in op 3,5 procent en wil daarvan 0,5 procent uittrekken voor secundaire arbeidsvoorwaarden, zoals scholing, pensioen, ziektekosten en kinderopvang. De leden willen dus een voorzichtige inhaalslag van wat ze de afgelopen tijd zijn tekortgekomen. Maar de FNV-top blijft deze eisen afremmen en gaat zelfs nog verder door haar bereidheid in sectoren waar het relatief wat minder gaat, een deel van de looneis in te vullen met incidentele beloningen. De ondernemersvereniging VNO-NCW juicht dat onmiddellijk toe. De werkgevers willen deze flexibiliteit in beloning in alle sectoren doordrukken.
Dat het de neoliberalen ook in Nederland ernst is mag wel blijken uit het besluit van het kabinet Balkenende om de privatisering van 'De Post' nog snel, één dag voor de verkiezingen, te voltooien. Met de verkoop van het resterende staatsbelang in TNT en KPN is de oude PTT nu volledig in private handen. De afgelopen vier jaar werd er voor 10 miljard euro aan staatsbelangen verkwanseld aan het bedrijfsleven. Nederland loopt in Europa voorop als het gaat om het doorvoeren van de Lissabon-dictaten! Voor het sociale Nederland niets om trots op te zijn, maar wel van belang om de realiteit onder ogen te zien. De neoliberale trein dendert gewoon door en kan alleen door massale acties en bewustwording in de bedrijven en instellingen worden gestopt. In sectoren die geprivatiseerd zijn groeit de onrust over de gevolgen van 'de marktwerking' en openbare aanbestedingen. In veel buurten groeit het besef dat dienstverlening niet verbeterd is, maar juist vaak verslechterd door 'marktwerking'. De kwaliteit en bereikbaarheid van onderwijs, gezondheidszorg en openbaar vervoer wordt verder uitgehold. Het verzet tegen de neoliberale politiek broeit aan de basis van de samenleving. De verkiezingsuitslag kan ook daaruit worden begrepen. Maar de strijd tegen de neoliberale politiek zal niet worden beslist in de Tweede Kamer zonder georganiseerd verzet in buurten en bedrijven. De komende periode zal de buitenparlementaire strijd daarom moeten worden versterkt.
NCPN, 23 november 2006