Afval van een democratie

Het vuil stapelt zich op in de straten van Athene. (Foto: KKE/Risospastis)  

 

 

Anna Ioannatou

De laatste 12 jaar voltrekt zich niet alleen in Attica maar over heel Griekenland een misdaad waarvan de meeste mensen de omvang en de gevolgen niet beseffen. Het gaat weer om één van die dingen die los lijken te staan van de politiek maar er in werkelijkheid rechtstreeks mee te maken hebben.

Het 'beheer' van vuilnis en afval is de laatste tijd in het nieuws, omdat er een echte noodtoestand aan het ontstaan is. Deze impasse laat zien hoe regeringen en top van het gemeentewezen eigenhandig de volksgezondheid ondergraven terwille van grote economische belangen. De bestaande stortplaatsen zijn verzadigd en nieuwe zijn nog niet gemaakt. Ook de voorlopige extra stortplaatsen zijn overvol aan het raken. De KKE (Communistische Partij) heeft al in maart 2005 een bundel concrete maatregelen voorgesteld.

Beide regeringspartijen (eerst Pasok, nu Nea Dimokratia) grepen steeds naar voorlopige oplossingen waarmee men nu onderhand aan de grenzen van de mogelijkheden is gekomen. Tekenend ook voor het 'racisme van de ruimtelijke ordening' (uitdrukking gebruikt door wetenschappelijke specialisten) is dat 95 procent van het Atheense afval in hetzelfde gebied gestort wordt en de rest gaat naar ongecontroleerde stortplaatsen, waarvan er heel wat zijn door het hele land. De situatie is ondertussen zover dat vuilnis- en afvalbeheer klaar is om als een rijpe vrucht in de schoot van particulieren te vallen. Hetgeen ook de bedoeling was.

Politiek en groen

Volledige privatisering van de reinigingssector zou betekenen:

• extra belasting voor de bewoners,
• milieu-onvriendelijke methodes en technologieën, want ook afvalverwerking moet winst opleveren,
• kankerverwekkende verbranding van afval (de ergste van die maatregelen), waar de regering en haar aanverwante gemeenteraadskaders al openlijk over spreken.

Verbranding is wel de duurste methode, zoals ook de minister van Ruimtelijke Ordening moest toegeven: 150 euro per ton. De 'gezonde' stortplaatsen doen het voor maar 50 euro en de methode met eerst compostproductie en dan hygiënisch storten kost 80 euro per ton.

In Griekenland zijn er zo'n 3500 ongecontroleerde stortplaatsen... Ongeveer de helft verbrandt (1350), waarvan 1150 provisorisch afgedekt zijn en 1000 aan hun lot worden overgelaten.

Allemaal tot nu toe uitsluitend onder verantwoordelijkheid van de regeringen.

De afdeling Gemeentebestuur en Milieu van de KKE heeft allang op de ernstige gevolgen gewezen voor:

• de volksgezondheid via dieren die zich voeden en/of grazen in het gebied van ongecontroleerde stortplaatsen en zo dragers worden van besmettelijke ziekten,
• voor de hygiëne en de veiligheid van de aldaar werkenden,
• voor bodem- en oppervlaktewater,
• voor de lucht, die vervuild raakt met giftige stoffen in geval van afvalverbranding, waarna deze stoffen weer in de bodem terechtkomen,
• voor het groen, dat voortdurend met brand bedreigd wordt,
• voor het landschap, dat het beeld oplevert van een ongecontroleerde vuilnisbelt,
• voor de lokale ontwikkeling, die door dit alles getroffen wordt (landbouw, veeteelt, visserij, toerisme, natuurschoon).

We houden niet op met erop te wijzen: het verband tussen besluiten op politiek niveau, kapitaalbelangen en hun gevolgen moet de mensen duidelijk gemaakt worden. Een van de politiek losgekoppeld groen bewustzijn is niet genoeg. In Griekenland is de KKE de enige partij die deze taak op zich kan nemen, want in gemeentebesturen en parlement blijken ook de andere kleinere partijen ('links' en rechts), ondanks de andere taal die ze soms bezigen, braaf met het regeringsbeleid in te stemmen.