ABVAKABO onderhandelaar Jan Willem Dieten spreekt stakende ambtenaren toe
Door Piet Schouten
De onderhandelingen voor een nieuwe cao voor rijksambtenaren zitten sinds oktober 2006 muurvast. De vorige minister van Biza Remkes wilde niet verder gaan dan 'een dunne twee procent', terwijl de bonden 2,5 procent vragen, plus de geleidelijke opbouw van een eindejaarsuitkering en compensatie voor de nieuwe zorgverzekeringswet. De bonden komen met een redelijke eis, gebaseerd op de jarenlange loonmatiging en de achterstand in de eindejaarsuitkering in vergelijking met andere overheidssectoren.
Bij het ter perse gaan van dit nummer is nog niet bekend of de nieuwe minister van Binnenlandse Zaken, Guusje Ter Horst, genegen is om serieuze onderhandelingen met de vier vakcentrales te hervatten voor een fatsoenlijke loonsverhoging.
De afgelopen weken lieten de ambtenaren bij de Belastingdiensten en Douane hun tanden zien. Stakingen en werkonderbrekingen vonden plaats bij Douane Hazeldonk, Rotterdam, Amsterdam, Douane Vlissingen, Moerdijk, Roosendaal, Tilburg, Belastingdienst Regio Haaglanden, Alkmaar, Amsterdam, Penitentiaire inrichtingen De Grittenborg, Ter Apel, Leeuwarden en Veenhuizen.
De vier bonden hebben het overleg met de werkgever opgeschort en roepen nu leden van ondernemingsraden bij de diensten op hetzelfde te doen. Het devies is: geen overleg totdat er een nieuwe cao is, tenzij een concreet belang wordt geschaad door het stoppen van overleg.
Indien nodig zullen de werknemers bij de overheid hardere acties laten volgen. Het is voor het eerst in Nederland dat er voor de tweede keer in korte tijd - zoveel rijksambtenaren de straat opgingen. Op 13 februari demonstreerden ca. 13.000 ambtenaren die massaal gehoor gaven aan de oproep van het actiecomité van de vier gezamenlijke bonden langs hun werkgever, het ministerie van Binnenlandse Zaken.
Vele honderden gevangenismedewerkers gaan tussen 15 en 31 maart in staking om de eisen van de vier bonden voor een nieuwe cao Rijk kracht bij te zetten. In twintig penitentiaire inrichtingen wordt in deze periode voor 12 uur gestaakt. In de gevangenissen zullen in de komende weken geen activiteiten plaatsvinden, met uitzondering van het vervoer naar en van de rechtbank. De rechtsgang zal hiermee niet worden belemmerd.
"Gedetineerden die met ontslag mogen, zullen worden vrijgelaten. Ze blijven niet langer gevangen dan strikt noodzakelijk", aldus landelijk bestuurder Saskia Dijxhoorn van CNV Publieke Zaak namens de gezamenlijke bonden. "De gedetineerden zullen tijdens de twaalf uur durende staking op cel blijven. Het uurtje luchten vindt plaats na afloop van de staking. Hetzelfde geldt voor het bezoek."
Bijna alle douanebeambten op Schiphol hebben vorige week donderdag het werk neergelegd; het gaat hierbij om 90 procent van het personeel. Concreet betekent dat, dat de bagage van inkomende passagiers niet gecontroleerd werd. Ook de 100% controles uit de risicolanden konden niet goed worden uitgevoerd vanwege de acties.
Een woordvoerder van de douane meldde weliswaar dat deze controles gewoon doorgang vonden. Maar de bonden weten van hun kaderleden dat het zeer beperkte aantal douaniers dat werkte, de controles nooit op een goede manier kon uitvoeren. De paspoortcontrole van de inkomende passagiers ging gewoon door want die wordt uitgevoerd door de marechaussee.
In het regeerakkoord staan plannen om 15.000 banen bij het rijk ('Kom werken bij het Rijk'...) te schrappen en daarmee 750 miljoen te besparen. Deze cijfers zijn gepubliceerd zonder dat Kabinet en Tweede Kamer eensgezind duidelijk hebben gemaakt wat nou de taken van de rijksoverheid moeten zijn en hoe de organisatie ingericht kan worden zodat ambtenaren kwaliteit kunnen leveren. Er is aan de verkeerde kant begonnen, van bovenaf, de regentenmentaliteit van 'we weten wat goed is voor u.'.
Juist ambtenaren zelf willen een efficiënte rijksoverheid waar burgers en bedrijven tevreden over zijn. Waar ze professionele ruimte krijgen om maatschappelijke vraagstukken pro-actief aan te pakken. Waar zij kwaliteit kunnen leveren. Een werkgever waar ze trots op kunnen zijn en waarbij ze hun eigen loopbaanplannen kunnen realiseren gelet op hun talenten. Zoals we eerder berichtten in onze krant Manifest is het de bedoeling van het nieuwe kabinet om vooruit te lopen op de plannen voor een totaal afgeslankte overheid in het kader van de Lissabon-agenda. De Nederlandse regering toont de "BV Nederland" als proeftuin voor de gehele Europese Unie.
Het percentage overheidswerkers op de bevolking is al één van de laagste binnen de EU en zal met de huidige plannen nog verder dalen. Het betekent voor de bevolking verslechtering van dienstverlening wanneer steeds meer uitvoerende taken aan de grillen van de marktwerking worden overgelaten. De directe controle vanuit parlement of raden van toezicht komt dan op losse schroeven te staan. De psychologische druk die gezet wordt op de top van de vakbeweging met mooie frasen over 'efficiency'(wie is daar niet voor?) en 'flexicurity' is groot. De belangen van het kapitaal dat in een moordende concurrentiepositie verkeert staan voorop. Bepaalde overheidstaken zoals administratie, personeelsbeleid, inspecties (volksgezondheid, onderwijs), verkeerstoezicht staan in rapporten genoemd om 'buiten te plaatsen' in zogenaamde 'shared services centres' en Instellingen afhankelijk van fondsen naar voorbeeld van de VS.
Het is daarom dat de leden van de vakbond vanuit de basis hun stem moeten laten klinken tegen elke poging van de onderhandelaars om overstag te gaan. Dit moge duidelijk zijn in de grote actiebereidheid en enorme opkomst bij actievergaderingen in het hele land: de maat is vol, ook voor de ambtenaren!
Na lang actievoeren en procederen is er eindelijk een akkoord bij de brandweer, zo lezen we op de weblog van Edith Snoey. Het ging om fatsoenlijke werktijden. Het Europese Hof heeft bepaald dat als je 's nachts aanwezig moet zijn, en dat moeten brandweermensen, dit werk is. En dat 48 uur werk per week wel genoeg is. Maar daar dachten de werkgevers van de Brandweer eerst anders over. Acties volgden om hen op andere gedachten te brengen.
Verleden week was er een uitspraak in de zaak Nies. Ben Nies is een Nederlandse brandweerman die met behulp van ABVAKABO FNV aan de bel trok en naar de rechter stapte. Hij had zijn werkgever, het Haagse brandweercorps, verzocht om 48 uur te kunnen werken. Dat kon wel op voorwaarde dat hij ook zes uur salaris in zou leveren. Dat was hij natuurlijk niet van plan en daar ging de rechtszaak over. De betreffende brandweerman stapte naar de rechter en werd in het gelijk gesteld. Met de VNG, Vereniging van Nederlandse Gemeenten, kwam het tot een akkoord.
De 48-urige werkweek wordt ingevoerd zonder nadelige gevolgen voor het inkomen van brandweermannen. Het onderhandelingsakkoord na lange strijd en talloze procedures - moet nog goedgekeurd worden door de leden van de bonden. Het is een vreemde tegenstelling: om te zorgen dat wettelijke uitspraken worden nageleefd moet je soms naar de rechter. Strijd loont, dat zien we bij de brandweer!