Miami-democratie

 

Bij het lezen van onderstaand artikel is een eerste reactie er één van ongeloof. Getuigt het van verbijsterende onwetendheid? Van een geraffineerd verbergen van de eigen koloniale aspiraties? In ieder geval is het goed om kennis te nemen van een nogal opzichtige vorm van vijanddenken, want die komt ook bij ons in Nederland voor. Dat gaat zó: de realiteit van Cuba ontkennen, dit vervangen door een verzonnen schrikbeeld en daar als een Don Quichot op afstormen. En tenslotte verontwaardigd uithuilen omdat Europa niet meedoet.

Weinig landen volgen de VS in de veroordeling van Cuba Plannen van de regering Bush mislukken

Publicatie MIAMI HERALD Washington, 22 januari 2007

Kort nadat de zieke Fidel Castro afgelopen zomer de macht had overgedragen aan zijn broer Raúl belde Condoleezza Rice, minister van Buitenlandse Zaken van de VS, haar Spaanse collega Miguel Angel Moratinos. Met het idee dat Cuba op de rand van een ommezwaai verkeerde, hoopte Rice dat de Europese Unie een verklaring zou opstellen die van Cuba democratische hervormingen eiste. Als voornaamste betrokkene bij LatijnsAmerikaanse zaken had Madrid het nodige prestige om zo'n verklaring effectief te maken; aldus diplomaten die vertrouwd waren met het lobbynetwerk.

De Spanjaarden wezen dit af. Tot op vandaag zijn Europa en de Latijns-Amerikaanse democratieën opvallend stil gebleven over Cuba, ondanks de toenemende VSinspanning om dergelijke verklaringen over Cuba binnen te halen. Diplomaten en analisten zeggen dat deze stilte aantoont dat veel landen onwillig zijn om zich te verbinden met de VS-politiek jegens Cuba en aarzelen zijn communistische regering te bekritiseren om Havana niet boos te maken. Kenneth Roth, chef van Human Rights Watch, een groep die kritisch staat ten opzichte van zowel de VS-sancties tegen Cuba als het repressieve karakter van het eiland: "Het embargo tegen Cuba als brandpunt van VS-politiek is niet effectief geweest. Het heeft natuurlijke bondgenoten van ons verwijderd, die ons anders hadden willen helpen om mensenrechten te promoten."

Een Bush prioriteit

Internationale aandacht voor Cuba was een prioriteit voor de regering Bush, ook voordat Castro in juli tijdelijk de macht overdroeg aan Raúl en zijn zes naaste medewerkers. Een omvangrijk interdepartementaal politiek rapport over Cuba vermeldde een paar weken eerder dat Westerse democratieën "een leidende rol zouden moeten spelen in de begeleiding van Cuba op weg naar een vertegenwoordigende democratie".

VS-functionarissen met verantwoordelijkheden in Latijns-Amerika stellen Cuba aan de orde op hun buitenlandse trips. Caleb McCarry, overgangscoördinator van Cuba voor Buitenlandse Zaken van de VS, reisde naar Spanje, Finland (toen voorzitter van de EU) en Duitsland dat die functie momenteel heeft. Thomas Shannon, staatssecretaris voor het Westelijk halfrond, reisde door Latijns-Amerika en ook door China, Spanje en Canada. En Kirsten Madison, die op Buitenlandse Zaken de Cuba-aangelegenheden coördineert, reisde naar Frankrijk, Italië en België.

Buitenlandse Zaken zegt dat het niet alleen gaat om anderen te overtuigen van de verdiensten van de VS-politiek jegens Cuba. Woordvoerder Erik Watnik: "Wij willen ook weten wat zij doen om het Cubaanse volk te helpen en te zien of wij kunnen samenwerken om de overgang naar een democratie te ondersteunen." Maar tot nu toe is daarvan weinig zichtbaar. Slechts een handvol vroegere communistische landen in Centraal Europa en president Oscar Arias van Costa Rica hebben opgeroepen tot een democratische overgang op Cuba. De Cubaanse minister van Buitenlandse Zaken noemde Arias, een Nobelprijswinnaar, een "vulgaire huurling". De aarzeling van andere landen om zich uit te spreken is voor de Cuba-Amerikanen verbijsterend.

VS-ambassadeur in Spanje, Eduardo Aguirre, vertelde vorige maand aan een groep Spaanse journalisten: "dat hij graag zou zien dat de EU een verklaring afgeeft dat men op Cuba een democratie wenst". De Republikeinse vertegenwoordigster van Miami, Ileano RosLehtine, vooraanstaand lid van de Commissie Buitenlandse Zaken, zei dat veel landen er kien op zijn om vermeende VS-schendingen in Guantánamo Bay te veroordelen, maar zich niet graag uitspreken over het lot van Cubaanse politieke gevangenen: "Na 50 jaar van deze dubbele moraal van stilte jegens Cuba's gebrek aan vrijheid, verwondert het gebrek aan internationale steun mij niet."

Delicaat onderwerp

Europese diplomaten geïnterviewd door de Miami Herald, waarvan velen niet met name genoemd willen worden omdat Cuba een delicaat onderwerp is, beweren dat álle EU-leden democratie op Cuba wensen. Maar sommige regeringen zoals Spanje, Frankrijk en Engeland menen dat bij een veroordeling van Havana op dit moment de communistische regering de hakken in het zand zal zetten, liever dan een verandering te omarmen. Tsjechië, Polen, Slowakije en de drie Baltische staten dringen aan op een Europese uitspraak, volgens de diplomaten. De Hongaarse ambassadeur in Washington, Andrar Simony, zegt dat Europa mikt op een `neutrale houding' ten opzichte van Cuba, dat een speciaal geval is vanwege zijn geschiedenis en zijn huidige situatie: "Hongarije heeft een democratische overgang doorgemaakt en natuurlijk wensen wij dat zoveel mogelijk landen toe".

In Latijns-Amerika houden de grote democratieën zoals Brazilië en Argentinië staande dat zij zich niet kunnen bemoeien met de interne zaken van een ander land. Mexico's nieuwe conservatieve president Felipe Calderón wil voor de landen in de regio democratie bevorderen, maar heeft tot nu toe Cuba niet genoemd. Er is ook oppositie tegen de Helms-Burton Wet van de VS uit 1996, volgens welke buitenlandse bedrijven worden gestraft voor het doen van investeringen in Cubaans eigendom dat van VSburgers gestolen zou zijn, en het VS-handelsembargo tegen Cuba. VS-functionarissen zeggen te begrijpen dat andere landen tegen de tactiek van Washington zijn, maar de twee kanten zouden samen moeten werken om democratie op Cuba te brengen. Maar "zo werkt dat niet", zegt José Miguel Vivanco, directeur van Human Rights Watch. "Zij dienen hun hele politieke agenda open te leggen."

(bron: http://www,miami.com/mld/miamiherald/16615475.htm) vertaling Th.Janssen