Postbodes, een nuttig en zwaar beroep, waar goede arbeidsvoorwaarden en een goed loon bij horen. (Foto TNT)
Piet Schouten
In de pers verschenen uitgebreid berichten dat de medewerkers van TNT met massaontslagen geconfronteerd worden. Wat betekent dit 'Masterplan' van TNT voor de werknemers en wat zijn de gevolgen voor de bevolking?
Veel lezers zullen zich nog de tijd herinneren toen de post zowel 's morgens als 's middags bezorgd werd. Het postbedrijf PTT was in staatshanden en het belang voor de gehele bevolking stond voorop. We leven nu in een periode dat de laatste resten van collectieve sectoren zoals post, gezondheidszorg, onderwijs overgeleverd worden aan de winsthonger en in de uitverkoop gaan. Het doel van dit alles is een concurrerend Europa met de VS en Japan, een land waar arbeiders zich letterlijk doodwerken met werkweken van meer dan 70 uur, volgens persberichten. Het is een uitvloeisel van de Lissabon-akkoorden van 2000 waar de Europese lidstaten en de top van het Europese vakverbond hun handtekening onder plaatsten.
ABVAKABO FNV is woedend op het CDA omdat het via de postwet niet wil regelen dat postmedewerkers tenminste het minimumuurloon gaan ontvangen. "Dat is asociaal en naïef", zegt vakbondsbestuurder Anneke Stevens. De bonden hebben aan de leden van de Tweede Kamer gevraagd of zij een einde willen maken aan de bezorging van post op basis van stukloon. Ferd Crone van de PvdA had daartoe een amendement ingediend dat op steun kon rekenen van onder meer SP, GroenLinks en ChristenUnie. Zonder CDA is er echter geen kamermeerderheid.
Het CDA is van mening dat de bezorgers zelf maar naar de rechter moeten stappen om het minimumuurloon op te eisen. Dat zijn de 'normen en waarden' van dit kabinet dat een volledige privatisering tot aan de rechtspositie voorstaat. Zoek het zelf maar uit en kom voor je rechten op. Geen collectieve zorg, ieder voor zich en ...
Bondsbestuurder Stevens vraagt zich af of er nog iemand met een sociaal hart is bij de regeringspartij. De NCPN zegt daarop dat het enige antwoord is de keiharde strijd voor behoud van loon en werk. Het kabinet en een groot deel van het parlement voeren een theater op en spelen met integer bedoelde pogingen van Tweede Kamerleden zoals Crone.
De marktbedrijven Sandd en Selekt Mail, die de medewerkers op stukloon-basis betalen, hebben de bonden uitgenodigd om te komen praten. Deze bedrijven willen nog steeds geen cao. De wil om te praten is slechts onder druk van deze discussie en zo weer voorbij als die stok achter de deur er niet komt. Wat werkelijk speelt is de moordende concurrentiestrijd en het beheersen van de totale postbezorging met een minimale vergoeding voor de bezorger en vette winsten voor de aandeelhouders en eigenaren. De wetten van de jungle van de chaotische kapitalistische vrije markt regeren. Van het kabinet of een groot deel van de Tweede Kamer hoeven de werknemers en burgers niet veel steun te verwachten.
ABVAKABO FNV verwacht dat als per 1 januari 2008 de markt opengaat er een felle prijzenoorlog losbarst. Als de prijzen omlaaggaan, zullen de werkgevers zeker niet schromen om eenzijdig ook het stukloon te verlagen. Zo betalen alle postmedewerkers het gelag. Niet alleen die van TNT, maar ook die van Sandd en Selekt Mail. De postzegel wordt voor de gewone burger heus niet goedkoper. Dat is maar een piepklein deel van de markt. Het zijn metname de grootverbruikers, grote bedrijven die grote hoeveelheden post aanbieden die van de marktwerking gaan profiteren.
De or bij TNT en haar achterban staan unaniem achter de drie eisen van ABVAKABO FNV voor TNT: werkzekerheid en geen gedwongen ontslagen, inkomenszekerheid in plaats van afbraak van arbeidsvoorwaarden, geen verhoging van de werkdruk als gevolg van efficiencymaatregelen. De komende tijd gaat de ondernemingsraad met de directie in gesprek over de nieuwe 'masterplannen'. Maar wel op een andere manier dan voorheen. De masterplannen zullen voor verschillende groepen medewerkers verschillende gevolgen hebben. Vijftigplussers maken niet veel kans buiten TNT op een baan. Behoud van werk binnen TNT moet vooropstaan, of goede sociale maatregelen. Jongere medewerkers die bereid en in staat zijn om elders aan de slag te gaan, moeten de kans krijgen met goede faciliteiten het bedrijf te verlaten. Voor postbezorgers of werknemers die zich met hart en ziel inzetten voor de postdistributie is het een klap in het gezicht om hun carrière te beëindigen als productiemedewerker of archiefmedewerker.
Geen gedwongen ontslagen, inkomenszekerheid, onderzoek naar de noodzaak van de reorganisatie, geen verhoging van werkdruk door de reorganisatie en een eind maken aan de intimidatie op de werkvloer. Dat zijn de eisen die ABVAKABO FNV heeft meegekregen op de ledenvergaderingen naar aanleiding van de bezuinigingsplannen van TNT. Komt TNT niet aan de eisen tegemoet, dan is de kans op acties groot.
3500 leden hebben afgelopen week de ledenvergaderingen bezocht. Ook protesteerden de werknemers vandaag bij de aandeelhoudersvergadering van TNT. ABVAKABO FNV vindt dat verlies aan werkgelegenheid opgelost moet worden door mobiliteit van werk naar werk. Daarnaast moet de komende jaren sprake blijven van een normale loonontwikkeling in lijn met het FNV arbeidsvoorwaardenbeleid. Verder is de bond van mening dat de winstdelingsregeling moet worden verbeterd. Het is absoluut onaanvaardbaar dat alleen de leden van de Raad van Bestuur en de aandeelhouders profiteren van de winst en de werknemers het gelag moeten betalen. De winsten van TNT zijn torenhoog. Werknemers snappen niet dat zij moeten inleveren, terwijl de salarissen van de leden van de Raad van Bestuur met hoge percentages stijgen. Het is merkbaar in hun posttassen dat er volume verdwijnt, maar is dat wel zoveel als het bedrijf doet voorkomen? Werknemers willen dat hier onderzoek naar gedaan wordt en dat ook alternatieven voor de huidige reorganisatie worden bekeken. Op de werkvloer vindt pure intimidatie van de werknemers plaats. Werknemers zijn angstig en durven niet meer met elkaar te praten. Daar moet snel een eind aan komen. Het enige antwoord is: actievoeren!
TNT heeft ruim twee weken geleden een extra bezuiniging van 300 miljoen euro bekendgemaakt aan de medewerkers. Die plannen bestaan uit een combinatie van het schrappen van arbeidsplaatsen voor 6500 tot 7000 werknemers in combinatie met verslechtering van de arbeidsvoorwaarden en efficiencymaatregelen. TNT chanteert de bonden en werknemers met slikken van verslechtering van arbeidsvoorwaarden, anders verdwijnt het werk voor 11.000 werknemers en zullen er volgens TNT zeker gedwongen ontslagen vallen.
De Europese Commissie is de laatste stap aan het zetten op weg naar de volledige liberalisering van de postmarkt onder druk van de grote ondernemingen. Haar voorstel is om vanaf 1 januari 2009 ook bij de 'kleine' poststukken vrije concurrentie toe te staan. Dit is het laatste domein dat nogniet geliberaliseerd (lees: "uitverkocht") is. Europese vakbonden van postmedewerkers vinden dit te ver gaan, en organiseren een Europese petitie tegen deze stap. Als deze Europese richtlijn wordt aanvaard, aldus de bonden, betekent dat een groot verlies aan banen, prijsverhogingen en een dreigend verlies aan kwaliteit van postdiensten. Op 6 juni organiseren de vakbonden, waaronder ABVAKABO FNV, een actiedag om deze boodschap over te brengen aan de Europese leiders. Leden van UNI (de mondiale vakbondsorganisatie waar postbonden ook bij aangesloten zijn) zullen bovendien in Frankfurt, waar het Duitse EU-voorzitterschap zich bevindt, een boodschap afleveren.
Rolf Büttner van UNI liet weten dat er geen voordelen zijn die pleiten voor liberalisering van de markt voor kleine poststukken. "Er zullen minder postkantoren zijn, minder brievenbussen, en een slechtere dienstverlening voor mensen die buiten de drukstbevolkte gebieden wonen. Ook zullen veel banen van postmedewerkers verloren gaan." Büttner roept daarom alle Europese postmedewerkers op om deel te nemen aan de actie op 6 juni.
Het is hoog tijd om te komen tot een onteigening van de onteigenaars, d.w.z. de voorzieningen van de post moeten terugkomen in handen van de bevolking die kan rekenen op een postkantoor in de directe omgeving met alle moderne faciliteiten. Het postverkeer moet niet afhankelijk worden van de grillen van de kapitalistische markt. Het bezorgen en sorteren van de post moet goed beloond worden. We hebben gezien bij de brandweer en de rijksambtenaren dat strijd voor een goed salaris en behoud van goede arbeidsvoorwaarden en een fatsoenlijke beloning resultaten oplevert. Daarom roepen we als partij op de acties van de bonden te steunen en de petitie te tekenen op http://www.sosposte.eu/. Klik boven in beeld op de letters 'nl', dan krijgt u de tekst van de petitie in het Nederlands.