Wil van der Klift
Of een campagne voor een nieuw referendum veel kans van slagen heeft valt te bezien, maar de inzet is het steunen zeer zeker waard. Manifest schreef het al eerder, de Europese machthebbers zullen er alles aan doen om de inhoud van de 'Grondwet' er doorheen te jassen en slechts op de vorm, de bijzaken consessies te doen.
Maar de Grondwet werd twee jaar geleden in Frankrijk en Nederland niet afgewezen omdat er Grondwet op het titelblad stond of omdat er in verwezen werd naar de Europese vlag en het volkslied. De meerderheid van de bevolking legde terecht verbanden tussen de nationale afbraakpolitiek van het toenmalige kabinet Balkenende en een Europese Grondwet die de neoliberale afbraakpolitiek wettelijk zou verankeren. Nationale antikabinetsoverwegingen van de Nederlandse kiezer en weerzin tegen een neoliberaal Europa gingen hand in hand.
De veranderingen die volgens Verhagen nu gerealiseerd zullen worden veranderen niets aan de kern van de institutionele wijzigingen. Van het enige inhoudelijke voorstel van Nederland (meer macht voor de nationale parlementen) is het nog allerminst duidelijk of dat overgenomen zal worden. Door te doen alsof met deze cosmetische veranderingen de Grondwet van tafel is probeert het kabinet, zonder een nieuw referendum, de politieke opvatting van de meerderheid in de Tweede Kamer er doorheen te drukken tegen de wil van het grootste deel van de bevolking in. Kenmerkend voor de 'parlementaire democratie' in ons land en passend in de toenemende roep van rechts om 'de politiek' en 'individuele wensen van de bevolking' weer te scheiden. De politiek staat in dit soort ondemocratische redenaties immers voor het 'algemeen belang'?! Referenda staan deze rechtse politieke visie alleen maar in de weg.
Dat een grote meerderheid van de bevolking een andere mening heeft dan een handvol Tweede Kamerleden wordt afgedaan als domheid, eenzijdigheid en egoïsme van die meerderheid. Dat in de Tweede Kamer juist op een geraffineerde wijze de belangen van de rijken en machtigen worden verdedigd wordt al helemaal niet in de discussie betrokken.
Naast de al lopende petitie op http://www.wijwillenreferendum.eu willen de betrokken organisaties de komende tijd ook andere activiteiten ontplooien. Die zullen zich specifiek richten op de PvdA die in haar verkiezingscampagne een nieuw referendum bepleitte.
Het is te hopen dat de organisaties die hun campagne voortzetten voor een nieuw referendum over een nieuw Europees Verdrag er vooral in zullen slagen om de neoliberale kern van 'De Grondwet' of 'Het Verdrag' (wijzigingsverdrag) aan de bevolking te verduidelijken. Het lijkt erop dat 'Het Verdrag' (als het aan de Engelse regering ligt zeker) op het punt van arbeidsrechten eerder nog verder wordt uitgehold. Niets wijst op het loslaten van de bepalingen die willen vastleggen dat het 'nieuwe' Europa gebaseerd zal zijn op het principe van de neoliberale markteconomie.
De Grondwet, of in andere bewoordingen: Het Verdrag wil vastleggen dat de EU zich politiek, ideologisch en economisch baseert op het principe van de kapitalistische vrije markt. Vooral daartegen zou de oppositie moeten worden gevoerd, omdat zo'n uitgangspunt onverbiddellijk zal leiden totuitholling van de democratie.
De Europese politiek wordt steeds meer de verlengde arm van de economische machten. De belangen van de ondernemers worden op de voorgrond gesteld en het ondernemerschap opgehemeld. De belangen en status van de werkende bevolking worden zoveel mogelijk uitgehold en gedegradeerd. De plannen van de EU streven een grondwettelijke verankering na van de overheersende vrije-markt-ideologie. Het neoliberalisme moet tot Europese staatsideologie worden verheven. Streven naar een socialere samenleving, laat staan naar het socialisme, wordt dan strafbaar gesteld.
De verschrikkelijke ideologie van privatisering, die als modern wordt afgeschilderd, maar niet anders is dan een poging om de verzorgingsstaat volledig af te breken, moet een halt worden toegeroepen. Kiezers moeten diegenen steunen die niet steeds meer macht van de publieke sector willen overdragen aan de markt. Als dat blijft doorgaan zal het proces van uitholling van de democratie in versneld tempo doorgaan. Nodig is juist om de publieke voorzieningen in Europa te beschermen tegen de zogenaamde tucht van de vrije markt. Privatisering van de spoorwegen is gericht op het verhogen van de winsten van de aandeelhouders, niet op betere dienstverlening en goedkopere treinkaartjes. Een arts moet vooral een goede medicus zijn, geen handige ondernemer. De rol van het Europese kapitaal in de voorbereiding van Het Verdrag is ook te merken op andere onderdelen. Nergens wordt bijvoorbeeld meer gesproken over ontwapening. Blijft Europa een vesting tegen migranten?
Heel wat sociale, progressieve vanzelfsprekendheden zijn de afgelopen periode ter discussie gesteld. Progressieve eisen worden belachelijk gemaakt. Er dreigt een neoconservatief reveil. Vragen als: 'wie verdient eraan?' worden als ongewenst beschouwd. De verzorgingsstaat en politiek trekken zich terug ten gunste van de economie. De pogingen om snel tot een Grondwet of Verdrag in Europa te komen, worden ingegeven door de wil om de neoliberale en neoconservatieve ontwikkelingen van de afgelopen periode te verzilveren, vast te leggen en tot uitgangspunt van wetgeving te maken. Daartegen moet het verzet worden georganiseerd. Het gaat uiteraard niet om vlag of volkslied. Het gaat om de gestage uitholling van de democratie in Europa.
Een opinie-onderzoek in vijf grote EU-landen laat een duidelijke meerderheid zien voor een nieuw referendum over een nieuw Europees Verdrag. Het onderzoek van Harris Poll geeft aan dat 75 procent van de Spanjaarden, 71 procent van de Duitsers, 69 procent van de Britten, 68 procent van de Italianen en 64 procent van de Fransen een referendum wenst over een nieuw Europees verdrag. (Bron: http://euobserver.com)
Ook in Nederland is een duidelijke meerderheid (76%) voor een referendum, zo bleek uit een zondag gepubliceerde enquête van TNS NIPO. Slechts van twee landen is het zeker dat er een referendum komt: Ierland en Denemarken. Daar is een referendum over een Europees Verdrag een verplichting die is vastgelegd in de nationale Grondwet.
Bron: http://www.wijwillenreferendum.eu, 18-6-2007.