Postafhandeling en postbodes als marktwaar?

Tweede Kamer eindigt postmonopoly TNT

Winst

TNT boekte in het eerste kwartaal een winst 205 miljoen euro, een stijging van 6 procent. Het bedrijfsresultaat groeide met 14 procent tot 329 miljoen euro en de omzet kwam uit op 2,6 miljard euro, 8,9 procent meer dan in de eerste drie maanden van 2005. De cijfers lagen boven de verwachting van analisten. (Bron: RTL-Z)

Piet Schouten

Het Financieele Dagblad van 6 juni meldt: "De Tweede Kamer heeft ingestemd met de nieuwe postwet. Hiermee verliest het postbedrijf TNT begin volgend jaar het alleenrecht op de bezorging van poststukken lichter dan 50 gram. Verwacht wordt dat dit leidt tot felle concurrentie op de postmarkt".

De VVD stemde tegen omdat het voor de partij van kapitaalbezitters niet ver genoeg gaat. Aanvankelijk was de partij een pleitbezorger van liberalisering van de postmarkt, maar de regeringspartijen hebben er - volgens VVD-Tweede Kamerlid Charlie Aptroot - bij de behandeling 'slechte wetgeving' (voor de kapitaalbezitters, red.) van gemaakt.

De VVD is het er niet mee eens dat in de wet een bepaling is opgenomen over de bescherming van de arbeidsvoorwaarden van de postbezorgers. Eerder was ook het CDA daarop tegen, maar binnen de regeringscoalitie moest de 'lieve vrede bewaard blijven' en een compromis met de PvdA gesloten worden. Volgens Aptroot geeft de wet, zoals die nu geworden is, nieuwe bedrijven te weinig kansen op de markt, terwijl marktleider TNT Post door regels te strak aan banden wordt gelegd.

Wat betekent dit voor de medewerkers bij de post?

De SP stemde tegen de postwet, omdat die de werknemers onvoldoende beschermt tegen "keiharde oneerlijke concurrentie op arbeidsvoorwaarden".

Wat betekent nou eigenlijk 'liberalisering' en wat betekent het voor u?

In het kort gezegd betekent deze vanuit de EU gestuurde richtlijn, dat vanaf 2009 meer bedrijven de brieven met frankering beneden 50 gram (de gewone brief) mogen gaan bezorgen. In de concurrentiestrijd leidt dit tot zo laag mogelijke lonen (en andere arbeidsvoorwaarden) voor de bezorgers en zo groot mogelijke winsten.

We hebben gezien waar dat toe leidt na de uitverkoop van staatsbedrijven zoals de energie, telecommunicatie en de gezondheidszorg. Prijsstijgingen, onoverzichtelijke markt ('keuzestress') en slechtere dienstverlening waar de winst belangrijker is dan de mens. Wat een zinloze tijdverspilling om uit te zoeken welke energiemaatschappij de goedkoopste is of bij welke zorgverzekering uw zorg het beste verzekerd is. Duurdere postzegels, opheffen van nog meer brievenbussen, slechtere dienstverlening, pakketjes zelf ophalen en het verdwijnen van arbeidsplaatsen en postkantoren zijn de gevolgen. Ouderen en gehandicapten zijn nu al de dupe van onbereikbaar geworden postkantoren. TNT schrijft letterlijk: "De Nederlandse consument geeft gemiddeld iets meer dan 25 euro per jaar uit aan post. Deze consumentenpost is commercieel niet interessant voor nieuwe toetreders op de markt."

Het zijn alleen de zakelijke gebruikers die belang hebben bij liberalisering, omdat het voor hen veel voordeliger wordt en zodoende het winstdeel van de grote concerns verder wordt vergroot. Het zijn de werknemers bij de post die gedupeerd zijn en volledig gecontroleerd door een soort TomTom en Stopwatch zo snel en efficiënt mogelijk de route moeten lopen/fietsen/rijden.

Wat gebeurt er in de omliggende landen?

Bij onze zuiderburen in België en Frankrijk schreef Edit Janssen in Solidair op 20 december 2006: In 2009 wordt de postmarkt helemaal opengesteld voor concurrentie, zo beslisten de Europese politici. Het einde van een openbare dienst? Nog niet direct... Georouteplannen, afschaffing van de rode postbussen, sluiting van kantoren... Al de overblijvende postmannen en -vrouwen worden van hier naar ginder geslingerd en moeten uiterst flexibel werken. Uiteindelijk zijn zij het die tegenover "burgers voor wie de geleverde dienst slechter en slechter wordt" komen te staan.

En intussen wil de Europese Commissie nog verdergaan. Onlangs kondigde deze aan dat in 2009 de liberalisering van alle poststukken effectief wordt. Ook voor brieven van 50 gram en minder, die vandaag nog een monopolie zijn van de nationale postmaatschappijen. Het Europees Parlement moet zich daar in 2007 nog over uitspreken. Er is dus werk aan de winkel. In Frankrijk gingen de medewerkers bij de post op 14 november 2006 in staking tegen het openstellen van de postmarkt voor concurrentie.

De twee topmannen van TNT en Deutsche Post, Peter Bakker en Klaus Zumwinkel, schreven samen met hun collega's van de Zweedse en Finse post in een brief aan de Europese Commissie dat de Europese postmarkt uiterlijk in 2009 volledig geliberaliseerd moet zijn. Ook willen zij dat de regels voor de universele bezorgplicht voor de nationale posterijen in de lidstaten wordt versoepeld. De nationale postbedrijven die al jaren uitgekleed worden, en daarmee de dienstverlening, worden meegesleurd in het monopolyspel van ondernemingen die alleen maar het belang van aandeelhouders en eigenaren vooropstellen. Nederland is al eerder een 'speelplaats' voor experimenten die verdergaan dan in andere landen wordt toegestaan. Buitenlandse concerns zoals o.a. DHL (dochteronderneming van Deutsche Post) hebben hier al vrij spel.

Afbraak dienstverlening

"Wij verzetten ons al vanaf 1997 tegen de opening van de markt, omdat het enige doel daarvan is winst te maken in deze sector, terwijl die geacht wordt een dienst te leveren", verklaart de vakbond CGT. "Ze zullen ons bijvoorbeeld verplichten poststukken naar bepaalde verzamelpunten te brengen en de gebruikers te dwingen met eigen vervoer daar naartoe te komen, ook al wonen ze enkele kilometers verderop. Europa kan het zich niet veroorloven om zoveel ellende te laten ontstaan."

In l'Humanité (orgaan van de PCF) van 29 mei 2007 lezen we dat in Levallois (Hauts-de-Seine), postbodes onder zware druk gezet worden om actieve vakbondsleden verdacht te maken. In Frankrijk zijn naast de CGT diverse vakbonden actief zoals o.a. PTT SUD om de belangen van de postbeambten te verdedigen. Een breed samengesteld comité van vakbonden en linkse partijen is een handtekeningenactie gestart om de strijdbare werknemers bij te staan die met ontslag bedreigd worden. Het is een voorbode van wat ons in Europa, dus ook in Nederland, te wachten staat met vakbondsvrijheden.

Wat te doen?

De vakbeweging in Nederland zal zich moeten realiseren dat er meer voor nodig is dan protesteren en de kop moeten nemen van de acties. De werknemers bij de post verwachten dat van hun vakbonden! In Duitsland is een uurloon van 6 tot 7 euro al een realiteit voor postbeambten. Zelfs kinderen van 13 jaar worden er ingezet (1000 brievenbussen voor 20 euro). Liberalisering betekent dat privépostbedrijven huisvrouwen, werklozen of zelfs kinderen werven om enkele uren per dag post te bezorgen voor hongerlonen. Laat het in Nederland niet zo ver komen! De afgelopen weken werd succesvol met onze krant gewerkt aan de poort o.a. in Groningen aan de Lavendelweg en Achterweg en in Nieuwegein en Amersfoort. Onze partij steunt de werkers die door weer en wind de post bezorgen daarbij: volwaardige banen met een fatsoenlijke beloning en menselijke arbeidsomstandigheden! Blijf van mijn postbode af!