ALBA een sociaal antwoord op ALCA

Ontmoeting Chávez en Ortega. Aantal deelnemers aan ALBA breidt zich steeds meer uit.

Redactie buitenland

Op 28 en 29 april 2005 zetten de presidenten Chávez, Castro en Morales hun handtekening onder het 'Bolivariaans Alternatief voor de volkeren in Latijns-Amerika' (ALBA) en de onderlinge handelsovereenkomsten tussen Venezuela, Cuba en Bolivia. ALBA is het sociale antwoord op het neoliberale vrijhandelsverdrag dat de VS willen opleggen aan Latijns-Amerika (ALCA/FTAA). Ook Nicaragua en een aantal Caribische eilanden gaan meedoen. Goede reden om even kort in te gaan op de vraag wat ALBA eigenlijk is.

De FTAA werd, tegen de zin van de VS, in 2005 afgeblazen in Argentinië door de meerderheid van de aanwezige Latijns-Amerikaanse landen. De eerste echte afstraffing van de regering Bush. De VS trachten nu met zoveel mogelijk Latijns-Amerikaanse landen neoliberale bilaterale afspraken te maken. Maar het verzet hiertegen groeit.

Het plan: ALBA is bedoeld om een eerlijke handel te realiseren gebaseerd op wederzijds belang. Hieronder de basisuitgangspunten.

Concrete stappen nemen om het integratieproces in te voeren, gebaseerd op de gezamenlijke verklaring die op 14 december 2004 werd getekend door de republieken Venezuela en Cuba, hierbij geaccepteerd en omarmd door de regering van Cuba.
Om aanvullende producten te garanderen tot wederzijds voordeel zullen de landen een strategisch plan uitwerken gebaseerd op een efficiënte verwerking van de bestaande natuurlijke voorraden, het behoeden van de grondstoffen, de groei van werkgelegenheid, toegang tot de markt en andere zaken, zoals die in ware solidariteit door de volkeren verlangd worden.
De landen zullen kennistechnologische pakketten uitwisselen, ontwikkeld in hun respectievelijke landen door de partijen op gebieden van gemeenschappelijk belang, die zullen voorzien in gebruik en uitvoering gebaseerd op principe van wederzijds belang.
De landen zullen samenwerken om ook in andere Latijns-Amerikaanse landen het analfabetisme uit te roeien, door gebruik te maken van de op Cuba ontwikkelde en in Venezuela uitgeteste methode, om massaal bij mensen de basisschoolkennis bij te brengen.
De landen zijn overeengekomen om investeringen te doen gericht op wederzijds belang, die de vorm kunnen aannemen van publieke, binationale, gemengde of coöperatieve bedrijven, projecten met een gemeenschappelijk management of een andere vorm van samenwerking die zij besluiten te verwezenlijken. Prioriteit wordt gegeven aan initiatieven die de capaciteit versterken van sociale deelname, industrialisatie van de natuurlijke hulpbronnen en veilig voedsel met respect voor en het behoeden van het milieu.
In geval van strategische, bi- of trinationale bedrijven zullen de partijen al het mogelijke doen, mits de natuur of de prijs van de investering het toelaat, om te zorgen dat het gastland minstens 51 procent van de aandelen zal bezitten.
De landen zijn overeengekomen om staatsbanken op elkaars grondgebied te openen.
Om de betaling en belasting m.b.t. de zakelijke en financiële transacties tussen de landen te vergemakkelijken zullen er wederzijdse kredietafspraken gemaakt worden tussen bankinstituties, voor dit doel aangewezen door de regeringen.
De regeringen mogen commerciële compensatie door middel van goederen en diensten alleen dan toepassen indien het wederzijds gemakkelijk is voor de uitbreiding en versterking van de handelsbetrekkingen.
De regeringen zullen de ontwikkeling van gezamenlijke culturele projecten promoten, waarbij ze rekening houden met het bijzondere karakter van de verschillende gebieden en de culturele identiteit van de bevolking.
De regeringen zullen de samenwerking versterken op het gebied van de communicatie door de infrastructurele mogelijkheden m.b.t. transmissie, distributie, telecommunicatie enz. beter te benutten, met respect voor hun informatieve, culturele en opvoedkundige inhoudelijke doelen. In dit opzicht zullen de regeringen continu steun geven aan de mogelijkheden tot integrale communicatie opgezet door Telesur, door een toename van de verspreiding in onze landen zowel inhoudelijk als qua omvang.
De regeringen van Venezuela en Cuba kennen de speciale noden van Bolivia als een land waarvan de natuurlijke hulpbronnen zijn geëxploiteerd en leeggeroofd door koloniale en neokoloniale machthebbers.
De partijen zullen wetenschappelijke en technische kennis uitwisselen met het doel de economische en sociale ontwikkeling van de drie landen te steunen.
Rekening houdend met bovenstaande zijn de regeringen van Cuba, Venezuela en Bolivia volgende acties overeengekomen:

Cuba belooft oogspecialistische hulp door Cubaanse artsen in Bolivia in zes centra op te zetten, de gebouwen verzorgt Bolivia. Cuba zal ook het technische materiaal ervoor leveren. Vijfduizend Boliviaanse studenten mogen gratis voor arts en enkelen voor specialist studeren op Cuba; 2000 daarvan ontvangen in het eerste semester van 2006 hun basistraining; 2000 in het tweede semester en 1000 in 2007. In de daaropvolgende jaren zal dat aangevuld worden met nieuwe studenten. Cuba zal 20 veldhospitalen doneren met operatiefaciliteiten, intensive care-units, hartbewakingsapparatuur, laboratoria en andere medische hulpmiddelen en naar de in januari 2005 getroffen gebieden sturen. Cuba zal zijn kennis over energiebesparende elektriciteit aan Bolivia leveren. Cuba zal Bolivia voorzien van alfabetiseringsprogramma's in de talen: Spaans, Aymara, Quechua en Guarani, toepasbaar op alle niveaus. Ook lesmateriaal dat nodig is voor de partij(opbouw). Gedurende de herstelperiode zullen de investeringen gemaakt door gemengde Bolivariaanse maatschappijen op Cuba belastingvrij zijn. Cuba zal de Bolivariaanse vliegmaatschappij dezelfde faciliteiten verlenen m.b.t. vervoer van reizigers of vracht naar Cuba alsmede in Cuba. De import van Cubaanse goederen en diensten van Cubanen mogen betaald worden met Bolivariaanse producten, in Bolivariaanse munt of in andere valuta met wederzijdse toestemming.

Afspraken tussen Venezuela en Bolivia

Venezuela wil uitgebreid samenwerking met Bolivia in de energie- en mijnbouwsector d.m.v. technische en wettelijke bijstand; de toename in de productie van ruwe olie, geraffineerde producten, LPG en asfalt. Genoeg om aan de vraag van de binnenlandse behoeften van Bolivia te voorzien. Er zalcompensatie worden verleend voor deze diensten door Bolivariaanse producten, om de hierdoor aangegane schulden te vereffenen.

Venezuela bevestigt dit aanbod door aan Bolivia 5000 beurzen te geven die van belang zijn voor de productieve en sociale ontwikkeling in Bolivia.

Venezuela creëert een fonds van 100 miljoen dollar voor Bolivia om de productieprojecten en daarbij behorende infrastructuur te financieren. Ook geeft Venezuela nog 30 miljoen dollar om de sociale en productie-eisen te dekken.

Venezuela wil samenwerken met Bolivia en Cuba in researchprojecten gericht op biodiversiteit. Venezuela wil Bolivia helpen met het promoten van de ontwikkeling van de inheemse bevolking zoals in (Mission Vuelvuan Caracas) in Venezuela is gebeurd.

In de gezamenlijke persverklaring staat in detail te lezen wat in hun handelsakkoorden staat. De Latijns-Amerikaanse ALBA staat haaks op de Amerikaanse FTAA.

Vertaling Thomas Janssen.