Manifest kan uiteraard niet alles wat er de afgelopen vier weken plaatsvond de revue laten passeren. We zullen echter proberen in het redactioneel de belangrijkste ontwikkelingen kort aan te geven. Ook in het redactioneel moeten we ons echter beperken. We zullen zeker belangrijke onderwerpen niet kunnen aanstippen. In de volgende aflevering van Manifest gaan we uitvoerig in op de voortdenderende wereldwijde kapitalistische crisis (Zie Manifest 2007/19) en beschrijven we een stuk uit het kortgeleden in het Engels vertaalde 'Mijn Leven, honderd uur met Fidel'. we komen dan ook terug op de kwestie biobrandstof. Missen we echt de boot dan verwachten we dat de lezer ons daarvan op de hoogte stelt.
Een groep voormalige topmilitairen raadt de NAVO dringend aan als eerste een nucleaire aanval te beginnen tegen vijanden die ook in het bezit zijn van kernwapens. Het verbond krijgt het advies de verdediging van NAVO-grondgebied radicaal om te gooien. Het eerst afschieten van een kernwapen wordt gezien als eerste vereiste, schrijft The Daily Telegraph. Opstellers van het opzienbarende rapport zijn de gewezen Britse opperbevelhebber Lord Peter Inge, de voormalige NAVO-bevelhebber John Shalikashvilli en de Nederlander Henk van den Breemen, de voormalige Chef-Defensiestaf. Terug naar de Koude Oorlog dus. Begrijpelijk worden zulke uitspraken tegen het licht van de oproep van minister van Buitenlandse Zaken Verhagen en zijn collega van Economische Zaken Van der Hoeven. De NAVO moet een actieve rol gaan spelen bij het energiebeleid van de Europese Unie, vinden zij. Deze CDA-bewindslieden vinden dat "energievoorzieningszekerheid als een strategisch doel van het gemeenschappelijke buitenland- en veiligheidsbeleid van de EU moet worden aangemerkt." Beide ministers denken dat de NAVO vooral behulpzaam kan zijn bij "energieveiligheid, de bescherming van transportroutes en kritische infrastructuur". Waar ook ter wereld uiteraard! De wereld buiten de westerse invloedssferen wordt alleen nog gezien als een economisch belang. Militair optreden op grond van deze overwegingen wordt daarna goedgepraat met humanitaire doelstellingen, zoals in Irak, Afghanistan, Soedan en veel andere - vaak uitgelokte - brandhaarden in de wereld.
Politiemensen staakten op woensdag 30 januari jl. in het hele land. In alle politiekorpsen werd op dezelfde dag gestaakt. Overal gingen politiebureaus dicht voor het publiek. De werkonderbrekingen werden in de regio's verschillend ingevuld. Bij sommige korpsen legden vakbondsleden de hele dag het werk neer, in andere regio's ging het om stakingen van een paar uur.
De landelijke politievakbonden NPB, ACP, ANPV, VMHP en diverse regionale vakorganisaties begonnen in december met actievoeren, omdat ze het cao-bod van minister Ter Horst onvoldoende vonden. Ondanks pogingen tot intimidatie houden de bonden hun poot terecht stijf. De enige manier om uiteindelijk te winnen. Daar kan zelfs Doekle Terpstra niets aan doen. Klassenstrijd wordt niet achter de tekentafel bedacht. Die vindt op een bepaald moment gewoon plaats, ook al wordt die strijd anders genoemd.
Om diezelfde reden lijkt het voorjaarsoverleg tussen het kabinet en de sociale partners ook van de baan. De werkgevers weigeren aan te schuiven bij het traditionele halfjaarlijkse overleg over het sociaaleconomische beleid van de overheid zolang de versoepeling van het ontslagrecht niet opnieuw op de agenda staat. De ondernemers willen wachten tot de commissie-Bakker, die door minister Piet Hein Donner van Sociale Zaken werd ingesteld om met een advies te komen over de arbeidsdeelname, eind mei methaar bevindingen komt. Elke discussie over het functioneren van de arbeidsmarkt hangt wat de werkgevers betreft af van versoepeling van het ontslagrecht.
Ondernemend Nederland werd gedwongen tot deze chantage door het krachtige verzet vanuit de Nederlandse vakbeweging, die met name de PvdA dwong (vooralsnog?) niet akkoord te gaan met versoepeling van het ontslagrecht, zoals OESO, EU, regeringspartij CDA en ondernemers in koor eisen. De OESO, organisatie van rijke westerse landen, komt de Nederlandse ondernemers ijlings te hulp en pleit in het jaarlijkse rapport over de Nederlandse economie voor versoepeling van ontslagrecht en verhoging van de AOW-leeftijd. Zo houden OESO en EU de druk hoog op de Nederlandse politici om toch overstag te gaan. Minister Van der Hoeven van Economische Zaken noemde het rapport dan ook onmiddellijk verplichte kost voor de commissie-Bakker, die de regering gaat adviseren over vergroting van de arbeidsparticipatie. Over een versoepeling van het ontslagrecht konden de regeringspartijen PvdA en CDA het (tot nog toe) niet eens worden. Vicefractievoorzitter Mariëtte Hamer van de PvdA benadrukte dat tornen aan het ontslagrecht voor haar partij nog steeds onbespreekbaar is. We zullen zien.
Nu het economische tij drastich zal gaan verslechteren zal het zeker niet bij alleen sectoraal verzet, zoals bij de politie, blijven, maar zullen ook politieke stakingen veelvuldiger gaan plaatsvinden.
Intussen neemt de uitbuitingsgraad en daarmee de werkdruk steeds meer toe. De roep om verandering neemt in kracht recht evenredig toe. Aan werknemers is gevraagd naar het belang van ontspanning. Het merendeel van de werknemers (71%) zegt ontspanning tijdens het werk belangrijk tot zeer belangrijk te vinden. Gemiddeld relaxen werknemers 33 minuten per werkdag (de lunchpauze niet meegerekend). Liever zouden ze echter een kwartier langer hebben, melden de respondenten. Mannen willen gemiddeld 51 minuten en vrouwen 38 minuten ontspannen. De helft van de ondervraagden praat in zijn relaxtijd met collega's. Anderen gaan roken (19%x), halen koffie (18%x) of maken een wandeling (17%x).
Stress op het werk kan het risico op een hartaanval met tweederde verhogen. Het verband is ook duidelijk aangetoond bij mannen en vrouwen jonger dan vijftig jaar. Mensen die hun baan als zenuwslopend ervaren, en dat zijn er steeds meer, lijden duidelijk vaker aan coronaire hartziekten dan ontspannen werknemers. Bij een coronaire hartziekte is de doorbloeding van de hartspier verstoord. Het gaat dan ook om één van de zwaarste hartproblemen.
Artsen van het University College London bestudeerden zowel de directe invloed van stress - een gewijzigde hormoonproductie - als de daaruit resulterende ongezonde gewoonten zoals het eten van fastfood, roken en alcoholconsumptie.
Slechts eenderde van de stressgerelateerde coronaire hartziekten bleek te wijten aan ongezonde levensgewoonten. Die veroorzaken dan het metaboolsyndroom: het gezamenlijk voorkomen van overgewicht, stofwisselingsproblemen, hoge bloeddruk en suikerziekte. Werkstress blijkt aanzienlijk vaker oorzaak van ernstige hartproblemen. Werknemers met stress hebben daarnaast vaker last van een verstoorde hormoonhuishouding, die een vertraagde hartslag tot gevolg kan hebben. Nu de cultuur van de ondernemers op het werk en in de samenleving terrein wint, zien we over de hele linie de negatieve gevolgen voor de mensen. Dat geldt ook voor de jeugd die vroeger de toekomst had. Jongeren worden, voor zover zij aan het werk zijn, steeds meer fysiek en mentaal uitgebuit, met alle schadelijke gevolgen van dien. Naar de mindergeslaagden wordt al helemaal niet meer omgekeken.
Bijna de helft van de Nederlandse centrumgemeenten heeft geen opvangvoorziening voor zwerfjongeren. Van de 43 centrumgemeenten hebben er momenteel 20 geen opvangvoorzieningen, terwijl zij hier wettelijk toe verplicht zijn. Ondertussen groeit het aantal geregistreerde jeugdigen zonder dak boven het hoofd. De zorg voor zwerfjongeren schiet flink tekort. Deze ontwikkeling geeft nauwkeurig weer dat er steeds minder sprake is van een menselijke sociaal zorgzame samenleving. De negatieve gevolgen van het neoliberalisme en de cultuur van stoer ondernemerschap zijn op alle niveaus van de samenleving merkbaar. Het aantal zwerfjongeren in ons land bedraagt volgens de Rekenkamer ongeveer 6000. Bij het vorige onderzoek drie jaar geleden werd het aantal geschat op tussen de drie- en vijfduizend. Daarmee blijft het aantal geregistreerde zwerfjongeren sinds 2002 almaar toenemen. Dit zijn schattingen die te laag kunnen zijn, omdat gegevens over zwerfjongeren slecht en niet eenduidig worden geregistreerd.
Zouden ondernemers en hun marionetten in de regering en de Tweede Kamer werkelijk denken dat zij ongestraft met dit afbraakbeleid kunnen doorgaan?
Moet de vakbeweging niet toch een tikkeltje strijdbaarder worden en zich met politiek gaan bezighouden? Wordt het geen tijd om met het polderen te stoppen?