Egbert Schellenberg behoort tot dié Nederlandse vakbondsmensen die sterk gekant zijn tegen de Europese Flexicurity-agenda, waarbij flexibele en deeltijdbanen de regel worden.
"Als het verdedigen van verworven rechten van werknemers conservatief is, dan ben ik extreem conservatief", staat te lezen op zijn weblog. Als vakbondssecretaris van de petrochemie in Rotterdam weet Egbert Schellenberg waarover hij praat. Op het 1 meidebat (van de PVDA-B nvdr) over flexibiliteit zal hij dat kracht bijzetten.
Nederland wordt als model opgevoerd van de 'Flexicurity' door de Europese Commissie. Niet iets om trots op te zijn?
Egbert Schellenberg: Inderdaad. Wij hebben al vanaf 1999 de Wet flexibiliteit en zekerheid, met zaken die nu door de Europese Unie worden gepropageerd. Die wet geeft veel meer ruimte voor flexibele contracten. Zo kan je tot drie keer achtereen en voor drie jaar in totaal een tijdelijk contract krijgen. De werkgevers maken daar dankbaar gebruik van. Na drie jaar word je weggestuurd en dan moet je drie maanden wachten. Dan bellen ze je op om te weten of je al werk hebt. Zoniet word je opnieuw voor drie jaar aangeworven. Je hebt dan wel een vaste werkplek, maar geen vast contract. Dat is de weg die de Europese Unie op wil.
Egbert Schellenberg: Een groot aantal vrouwen werkt in deeltijd in de zorgsector. Dat zijn dan werkweken van 20 of 24 uur. Maar we hebben ook het andere uiterste. Onlangs is nog voor de Arbeidstijdwet gestemd, met maximumwerkdagen van 12 uur en een werkweek van 60 uur, zogezegd omdat Europa het eist. Iemand zei me "we staan weer waar we in 1870 stonden".
Maar de laatste jaren staat het poldermodel onder druk. Is er veel meer beweging en strijd dan voordien?
Egbert Schellenberg: Daar hebben wij wel een rol in gespeeld. In 2004 demonstreerden we met 350.000 mensen in Amsterdam tegen de pensioenhervorming. Die demonstratie is klein begonnen, met een groep Rotterdamse vakbondsbestuurders die zeiden: "Dit gaat te ver". We zijn consequent bij de metrostations gaan staan en zo hebben we een beweging in gang gezet. Daarna is de vakbeweging weer in het overlegcircuit gestapt en werd het 'akkoord van het Museumplein' afgesloten. Daarmee blijft het mogelijk om ruim voor je 65ste uit te stappen, maar het had nog beter kunnen zijn als men de moed had gehad om een nationale 24 uursstaking uit te roepen.
Willen jullie het protest tegen de herziening van het ontslagrecht nog eens overdoen?
Egbert Schellenberg: We wisten dat het er stond aan te komen en we hadden ons dan ook goed voorbereid. Volgens het plan van de minister van Sociale Zaken, Donner, zou de bewijslast voor onrechtmatig ontslag door de werknemer geleverd moeten worden, terwijl nu de werkgever moet bewijzen dat er geen andere mogelijkheid is dan ontslag te krijgen. We hebben het scenario van 2004 uit de kast gehaald en zijn gestart met mobiliseren. Er was een demonstratie voorzien in verschillende steden eind november 2007. Maar het plan werd een week voor de betogingen in de koelkast gestopt. Maar we blijven alert, want er is een commissie aangesteld die geleid wordt door niemand minder dan Bakker, de topman van TNT en de postmanager die in Duitsland vrolijke spelletjes speelt met de postboden. We zijn er niet gerust op...
Ondertussen is er wel een debat op gang in de gehele Nederlandse vakbeweging over de Flexicurity en de Europese strategie op dat vlak?
Egbert Schellenberg: Dat is een feit. Er wordt een nationaal FNV-congres in januari 2009 verwacht rond die thematiek. We kunnen toch wel zeggen dat onze Rotterdamse ploeg er een rol in heeft gespeeld om dat op de agenda te plaatsen. Afgelopen weekend (5 april jl., nvdr) heeft er nog een voorbereidende congresbijeenkomst plaatsgevonden rond het thema van 'een Sociaal Europa'. Als de standpunten die daar te horen waren in de uiteindelijke congresdocumenten worden vertaald dan zijn we zeker een stap vooruit. We zijn daarom ook met een nieuwsbrief en een website gestart om een beetje vaart achter dat debat te zetten.
Zie ook: http://www.fnvvechtvoorjerecht.nl en http://radicall.web-log.nl