Mark Jan Smit
Van 20 t/m 24 augustus vond de Marxistische Zomeruniversiteit, georganiseerd door het Instituut voor Marxistische Studies (IMAST), weer plaats. Dit jaar streek het circus neer in een internaat in een bosrijk gebied ten oosten van Waterloo in België. Er waren ruim 200 mensen bijeen, meer dan voorgaande jaren. Naast veel Belgen, en redelijk wat Nederlanders waren er enkele Fransen en een groep jongeren uit Spanje.
Het cursusaanbod was gevarieerd en geschikt voor zowel beginners als gevorderden. Zo werd er voor de beginners een basiscursus marxisme, en een cursus Cuba voor beginners aangeboden, terwijl de gevorderden zich konden buigen over kwesties als China, het Midden-Oosten, nationalisme en Europa. Daarnaast waren er 's avonds interessante conferenties over o.a. de kredietcrisis en de communisten in Nepal. Voor wie na een dag cursus behoefte had aan minder inspannende bezigheden kon lekker rustig een interessante film of documentaire bekijken, of een pintje pakken in de bar. Omdat we ons in Waterloo bevonden kon een bezoek aan het slagveld waar Napoleon zijn Waterloo vond natuurlijk niet ontbreken.
De basiscursus marxisme was tegelijkertijd verhelderend als verdiepend. Het toont eens te meer aan dat door het klassikaal behandelen van de marxistische theorie, geleid door een deskundige docent, veel dieper in de materie doorgedrongen kan worden dan door individuele bestudering bereikt kan worden. Daarnaast is de vertaling naar de complexe wereld van vandaag erg belangrijk, en dit kwam dan ook uitvoerig aan bod. Gebruikmakend van Marx' economische theorie werd aangetoond hoe het kapitalisme functioneert, 150 jaar geleden en vandaag, werd eveneens aangetoond welke contradicties het systeem met zich meedraagt en dat deze in wezen niet veranderd zijn in de afgelopen 100 tot 150 jaar; dat de uitbuiting van arbeiders onverminderd voortgaat, dat het imperialisme ongeremd voortschrijdt, zij het minder openlijk dan ten tijde van de koloniale periode rond 1900, maar niet minder vernietigend.
Verder kwamen onderwerpen aan bod die een belangrijke rol spelen in de imperialistische politiek van de VS en andere westerse landen om hun wereldhegemonie te behouden en te versterken. Dit kwam duidelijk aan bod in de cursus over China. Centraal hierin stond de huidige dreiging van de VS ten opzichte van China zowel op militair als politiek vlak. Daarnaast kwam de houding van Rusland die juist gericht is op het steunen van China aan bod. De kwestie Tibet kon ook niet onaangeroerd blijven. Verder was het roerige en complexe Midden-Oosten een onderwerp. Altijd lastig om in deze heksenketel een objectief standpunt in te nemen. Ook kon men zich buigen over vraagstukken t.a.v. nationalisme en afscheidingsbewegingen, zeer actueel met de toestand in Georgië.
Allemaal zaken waarover de westerse landen luid en duidelijk hun mening verkondigen en roepen hoe belangrijk zij democratie en mensenrechten wel niet vinden, terwijl zij dit alleen maar gebruiken om hun imperialistische belangen veilig te stellen. Een interessante conferentie over de Amerikaanse kredietcrisis die hard op weg is een wereldcrisis te worden, toonde ons aanschouwelijk hoe, als gevolg van decennialang onbezonnen en onverantwoorde politiek van de VS, met als doel hun leidende positie te verstevigen, zich thans vervelende consequenties beginnen af te tekenen voor hen en hun kapitalistische bondgenoten. Het toont het duidelijke falen van de imperialistische politiek van de westerse landen aan.
Aan de communisten de taak om de ware aard van het kapitalisme te onthullen door te laten zien hoe bedrieglijk de schijnbaar mooie woorden van de westerse wereldleiders zijn door hun werkelijke belangen te onthullen, door aan te tonen dat vele, zo niet alle grote problemen van vandaag (zoals de kredietcrisis) hun oorsprong hebben in het kapitalistische systeem dat de westerse landen hanteren, en last but not least, door aan te tonen dat er een veel beter alternatief is: het socialisme. Aan de ontwikkeling van dit besef draagt de Marxistische Zomeruniversiteit een belangrijk steentje bij. Daarom is zij, ook voor mensen van onze partij en andere kritisch denkende mensen, een belangrijke leerschool.
Kortom een hele mooie ervaring, zowel leerzaam als gezellig. Volgend jaar weer!