Trams bleven staan. Andere gemeentelijke diensten, kantoren, scheepswerven, confectieateliers, metaalbedrijven en andere ondernemingen kwamen stil te liggen. Winkels sloten de deuren. Tienduizenden Amsterdammers legden (na de opoep daartoe van de illegale CPN op 24 februari: "Staakt, staakt, staakt!", nvdr) op dinsdag 25 februari 1941 het werk neer uit protest tegen de toenemende jacht van de Duitse bezetters en hun Nederlandse handlangers op de Joodse medeburgers. Nog diezelfde dag en de dag daarop breidde de staking zich uit naar Hilversum, de Zaanstreek, Kennemerland, Utrecht en Weesp (op 25 en 26 februari in totaal zo'n 300.000 mensen, nvdr). In Amsterdam en Hilversum kwam het tot betogingen. De Duitse bezetters antwoordden met keiharde represailles op dit massale protest.
Mede door het meedogenloze optreden van de Duitse bezetters kon de Februaristaking niet voorkomen dat een zeer groot deel van de Joodse gemeenschap uiteindelijk werd vermoord in de vernietigingskampen Auschwitz en Sobibor of door ontberingen omkwam in andere concentratiekampen. Dat neemt niet weg dat de Februaristaking 1941 voortleeft als een uiterst moedige verzetsdaad en als een in de hele wereld unieke uiting van solidariteit met de Joodse bevolking.
De Februaristaking staat symbool voor strijd tegen rassenwaan, voor solidariteit, saamhorigheid, tolerantie en gelijkwaardigheid. In die zin herdenken wij jaarlijks de stakers van toen en de Joodse slachtoffers van de nazistische rassenwaan. Tegelijk maken wij duidelijk dat de waarden waar de staking voor stond van groot belang blijven. Wij nemen stelling tegen tendensen om mensen te beoordelen en te waarderen op basis van hun afkomst, seksuele geaardheid of religie. Wij staan voor vrijheid van meningsuiting en het in alle openheid bespreken van problemen, maar achten respectvol en beschaafd met elkaar omgaan daarbij noodzakelijk. We willen ook niet dat groepen mensen tegen elkaar worden opgezet of worden buitengesloten.
In die zin roepen wij op deel te nemen aan de herdenking van de Februaristaking, die op woensdag 25 februari 2009 bij De Dokwerker op het Jonas Daniël Meijerplein in Amsterdam wordt gehouden.
De herdenking begint om 16.45 uur met een korte toespraak en het voorlezen van gedichten. Het defilé langs De Dokwerker start om 17.00 uur, wanneer de klokken van de Zuiderkerk luiden.
Gemeentebestuur van Amsterdam
Comité Herdenking Februaristaking 1941
Bij de herdenking van de Februaristaking 1941 op woensdag 25 februari zal Agnes Jongerius de toespraak houden. Edwin de Vries leest tijdens de herdenking gedichten voor.
Bloemstukken kunnen op 25 februari vanaf 12.00 uur worden bezorgd in de Mozes en Aäronkerk aan het aangrenzende Waterlooplein. Daar kunnen deze tot 18.00 uur worden afgehaald voor het defilé.
In de Mozes en Aäronkerk is op de dag van de herdenking opnieuw een kleine fototentoonstelling te zien over de Februaristaking. Deze is gratis tebezichtigen.
Het affiche is ontworpen door Hanneke Meijers. Een jonge grafisch ontwerpster die al enige jaren de Februaristaking ondersteunt. Meer werk van haar is te zien op www.hannekekijkt.nl
Ook dit jaar verschijnt er weer een herdenkingskrant in Amsterdam.nl, het magazine van de gemeente. De artikelen uit de krant zijn in februari ook terug te lezen op www.amsterdam.nl.