Woensdag 1 juli besprak de Tweede Kamer (commissie SZW) met minister Donner de afronding van de eenmalige herkeuring van mensen in de WAO en de Wajong. Het UWV geeft hiervan een zeer positief beeld en zet de eigen organisatie nadrukkelijk in het zonnetje. Maar wie goed naar de cijfers kijkt, komt tot een geheel andere conclusie. Uit de UWV-cijfers blijkt dat deze herkeuring weliswaar voor een deel van de mensen heeft geleid tot werk, maar voor velen negatieve gevolgen voor gezondheid of inkomen heeft gehad. Uit onderzoek van de Steungroep ME en Arbeidsongeschiktheid blijkt dat ME/CVS-patiënten extra getroffen zijn. Een belangrijke oorzaak hiervan ligt in een onjuiste medische beoordeling, zo stelt de Steungroep. Zij vraagt in een brief aan de Tweede Kamer om de gedupeerden te compenseren.
Groter uitkeringsverlies voor ME/CVS-patiënten
Het UWV voerde de eenmalige herkeuringen uit van oktober 2004 tot en met april 2009. De strengere regels die bij deze keuringen golden waren officieel bedoeld als stimulans voor mensen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering (WAO, Wajong of WAZ) om weer of meer aan het werk te gaan. Dit is echter slechts voor een beperkte groep gelukt. Van de in opdracht van het UWV onderzochte groep geeft maar liefst 59 procent (cohort 2006) tot 68 procent (cohort 2005) aan dat de gezondheidssituatie en/of inkomenspositie na de herkeuring slechter is geworden.
Van 32 procent van alle herbeoordeelden werd de uitkering verlaagd of beëindigd. ME/CVS-patiënten zijn nog harder getroffen. Voor de herbeoordelingen had ruim 73 procent een volledige uitkering. Na de herbeoordeling is dit nog geen 22 procent. Maar liefst 73 procent verloor de uitkering geheel of gedeeltelijk.
Van de groep die tijdens de herkeuring niet werkte blijkt minder dan de helft aan de slag te zijn gekomen. Werken betekent niet altijd dat zij er financieel op zijn vooruitgegaan, of dat het verlies van uitkering is gecompenseerd. Van deze werkenden verdient de helft minder dan wat ze volgens het UWV zouden kunnen. Bijna een derde (28%) van de totale groep geeft aan dat de gezondheidssituatie de oorzaak is dat men niet kan werken of geen baan kan vinden. Ook de herbeoordeelde ME/CVS-patiënten schatten direct na de herkeuring hun mogelijkheden om betaald te werken laag in. Hun gezondheidstoestand blijkt daarbij een zeer grote rol te spelen: 57 procent geeft zichzelf op grond daarvan geen enkele kans en 35 procent een kleine kans.
De Steungroep wijt de desastreuze uitkomsten voor ME/CVS-patiënten vooral aan een onzorgvuldige en vaak onjuiste medische beoordeling. ME/CVS is volgens de Gezondheidsraad een ernstig invaliderende ziekte. Maar verzekeringsartsen hebben vaak een andere opinie. Van de ondervraagde ME/CVS-patiënten vindt 83 procent dat de verzekeringsarts bij de keuring onvoldoende rekening gehouden heeft met de beperkingen die het gevolg zijn van ME/CVS. Ze melden vaak dat hun ziekte niet erkend werd en dat de keuringsarts vooroordelen had. Uit onderzoek van het NIVEL blijkt dat 85 procent van de ME/CVS-patiënten gemiddeld niet meer dan 4 uur per dag actief kan zijn (buiten eten en persoonlijke verzorging). Volgens het onderzoek van de Steungroep acht geen enkele ME/CVS-patiënt zich in staat om 33 uur of meer per week te werken. Het merendeel (83%:) acht zichzelf nog geschikt voor een baan van 16 uur per week of minder. Echter het UWV vindt dat maar liefst 57 procent van de beoordeelde ME/CVS-patiënten een werkweek van 33 tot 40 uur moet aankunnen.
Van de onderzochte ME/CVS-patiënten was dan ook 57 procent van plan bezwaar te maken tegen de uitslag van de keuring. Van de totale groep herbeoordeelden maakte 9 procent bezwaar en van degenen die door de herbeoordeling hun uitkering geheel of gedeeltelijk verloren 26 procent. Uit de UWV-cijfers blijkt dat, van degenen die bezwaar hebben aangetekend, in totaal uiteindelijk twee derde door het UWV of de rechter in het gelijk is gesteld. Dit is volgens de Steungroep een sterke aanwijzing dat veel keuringen niet zorgvuldig zijn verlopen.
De Steungroep noemt kwalificaties als 'Een prestatie van formaat, ook met betrekking tot de doelstelling participatie van arbeidsongeschikte werknemers' die de toon zetten in het UWV-rapport niet gepast. Zij vraagt de Tweede Kamer om compensatie voor de gedupeerden.
De Steungroep ME en Arbeidsongeschiktheid behartigt de belangen van ME/CVS-patiënten op het gebied van werk, inkomen, school/studie en voorzieningen. Meer informatie: http://www.steungroep.nl