Rinze Visser
De crisis. Die eerst financiële crisis moest heten en later pas economische - dus een échte - crisis mocht heten. Eerst dus financiële crisis. Want hier en daar, vooral in de Verenigde Staten van Amerika, waren wat bankinstellingen - eigenlijk enkele roekeloze personen - wat onverantwoord met geld omgegaan. En zeg nou zelf, zijn we niet allemaal wel eens zo? Willen wij op z'n tijd ook niet wel eens wat hebben waar we nog geen of nog niet genoeg geld voor hebben? Is lenen in de moderne tijd niet net zo vanzelfsprekend als eten, drinken en naar de wc gaan? Eerst als je genoeg gespaard hebt pas iets duurzaams kopen, was dat niet iets voor achterlijke samenlevingen zoals die er waren in voormalige socialistische landen?
Maar de financiële crisis is sinds enige tijd een economische crisis. Ook zij die vertelden over één of anderhalf jaar de problemen te hebben opgelost, moesten al ras hun verhalen bijstellen. Als volleerde standwerkers op een wedstrijdevenement geven zij nog steeds hun verkooppraatjes ten beste, zelfs nu elke toehoorder weet dat zij pas nog op dezelfde plaats totaal foute dingen vertelden.
Een economische crisis dus... Met elke dag berichten over ontslagen, faillissementen, met een écht door het parlement ontvangen anticrisispakket, wat eigenlijk niets anders bevat dan wat zij, al voor er ook maar van een crisis sprake was, al van plan waren. Het verschil zit 'm in de versnelde doorvoering.
Nu is de crisis ook, en sommigen vinden vooral, een psychologische crisis. Wij 'met z'n allen' praten elkaar de crisis aan. Nu hoeft men niet een afgestudeerd psycholoog te zijn om te begrijpen dat het weten van het bestaan van iets en de wijze waarop erover wordt gesproken, dat iets kan versterken. Steeds herhaalde berichten dat men het beste op een bepaalde tijd waarop het rustig is met de auto kan gaan, kan er toe leiden dat het op die bepaalde tijd heel erg druk wordt. Dus heel veel berichten over de ernst van de crisis maken mensen voorzichtig. Dus ook voorzichtig met het doen van aankopen, ook als men het geld er nog wel voor heeft. Wat dus weer crisisversterkend kan werken.
Dit heel normale gegeven wordt nu ook wel gebruikt om de angst voor de crisis te kleineren of, sterker nog, de vraag 'hoezo crisis' in het openbaar te herhalen. De schouders eronder. 'Wij met z'n allen', arm en rijk, samen tegen de crisis, of tegen de crisis zoals wij die onszelf hebben aangepraat... Het is nu tijd voor daden..! Niet slapen, niet indutten, maar wakker worden. En daarvoor hebben wij hoogstaande mensen. Een doorsnee van de samenleving. Wel van dié samenleving zó klein dat zij past binnen het elitaire kader. Zodat 'zij met z'n allen' ook spreken voor en namens 'wij met z'n allen'.
"Hoe ik de crisis stop? Door minder naar negatieve verhalen te luisteren". Hier spreekt het individu dat heel individueel bezig is een wereldomvattend probleem op te lossen. "(...) ik trek mijn eigen plan. Ik werk keihard door", aldus een van de landelijk meest bekende advocaten. Een bekende, altijd goedlachse linkse ex-minister van financiën: "Vorige week heb ik een stevige nieuwe werkfiets aangeschaft". Hiermee zijn inzet voor duurzaamheid illustrerend, als fervente bestrijder van de crisis. Keiharde doorzetters dus. Ja, ook de minister-president vindt dat het goed is dat mensen zich afvragen wat ze zelf kunnen bijdragen. "Hoe moeilijk gezinnen het nu soms ook hebben". Niet bij de pakken neerzitten dus. Keiharde doorzetter nummer zoveel.
Het overbekende, altijd lachende maar hard oordelende tv-jurylid pleit er niet alleen voor om niet bij de pakken neer te gaan zitten, maar vooral om niet op de euro's te blijven zitten. Hij blijft positief denken en geeft het geld net zo makkelijk uit als voor de crisis. Dus, als het straks hopeloos mis zou gaan met ons land, met de wereld zelfs, dan heeft het écht niet aan hem gelegen... Heeft hij niet net een nieuw huis gekocht dat hij nu laat verbouwen? Wat zou er van de werkgelegenheid in de bouw terechtkomen zonder deze redder van de mensheid?
Alweer een ex-minister die zegt niet minder te gaan uitgeven, want geld moet rollen. "Blijf uitgeven", roept hij. Ook als je werkloos wordt, geef uit dat geld! Jazeker, er moet toch één de slimste zijn. Deze, door sommige mensen terecht als een windbuil geziene gast in de krant van wakker Nederland gooit in het opgevoerde gezelschap hoge ogen. Flinke vent! Nu geen ex-minister, maar een échte minister. Van economische zaken nog wel. Ook zij blijft wel geld uitgeven, want dat hoort erbij als je de economie een handje wilt helpen. Flinke vent, pardon, flinke meid...!
De landelijk bekende ondernemersleider blijft gewoon dát doen wat hij altijd al deed: uit eten, met vakantie, een nieuw pak kopen. En dan de diamanthandelaar met zijn briljante idee 'dat het glas halfvol is en niet halfleeg.' En dan onze vakbondleidster met haar oproep aan iedereen het huis te laten verbouwen. Dus: stop de werkloosheid in de bouw, stop de crisis! Niet zeuren, vindt ook 's lands bekendste diskjockey: er zijn echt nog topwijnen te koop voor 30 á 40 euro de fles. Zóveel flinkheid waar het intellect vanaf spat, het bestaat! In wakker Nederland..!
Topacteurs, tophoteliers, positief denken, genieten van het eigen zwembad. Investeer als het kan! Straal optimisme uit! Je uitgavenpatroon niet aanpassen! Integendeel! Bouwen, bouwen, bouwen, zegt de projectontwikkelaar. Want wij vormen 'met z'n allen' (daar is-tie weer) de economie...
Waren het niet de bluffers, die buiten de wereld van het gewone volk leven, die de wereld de crisis hebben ingesleurd? Zijn het niet dezelfde bluffers die de oplossing voor de crisis paraat hebben? Aan hun en aan het systeem - het kapitalisme - kan het nooit gelegen hebben. Dus doe als zij: arm en rijk samen veel geld uitgeven. Wakker Nederland. Om te kotsen!