Een correspondent
Het is uiteraard niet onbekend dat er geen terrein bestaat waarop niet gefraudeerd wordt. De bekendmakingen omtrent sociale fraude, met name waar het de bijstand betreft, worden door rechts Nederland altijd aangegrepen om de bijstandswet te verscherpen, de fraude daar keihard aan te pakken of zijn soms zelfs een aanleiding voor pleidooien voor het afschaffen van sociale voorzieningen. Kapitalistische ondernemers frauderen ook. Doch dit is nooit aanleiding geweest voor een pleidooi om het kapitalisme af te schaffen. Maar dit terzijde.
In de Zuidwesthoek van Fryslân maken de gezamenlijke gemeenten - onder de vlag van de Intergemeentelijke Sociale Dienst - veel werk van het bestrijden van fraude in de bijstand. Soms worden via persberichten de media benaderd om in hun kolommen of via de kabel te berichten dat er weer een grote vis gevangen is. Een aantal duizenden euro's worden dan teruggevorderd. Opdat de lezer of kijker maar kennisneemt van de ernst van de sociale fraude en de intensieve bestrijding ervan. Maar de argeloze lezer moet niet denken dat men er geen werk in steekt om ook kleine visjes te kunnen verschalken. Zelfs ook als het om heel kleine visjes gaat. Hier geldt niet de ondermaatsheid ingevolge de visserijwet.
Zo werd in het voorjaar van 2007 een mevrouw maandenlang door de Sociale Recherche geschaduwd. Een anonieme tipgever zou doorgeseind hebben dat zij waarschijnlijk naast haar bijstandsuitkering wederrechtelijk wel eens een centje bij zou kunnen verdienen. Het moet gezegd worden dat de 'rechercheur' er veel werk van gemaakt heeft, want het aan de ISD uitgebrachte rapport beslaat vele pagina's. Na twee jaar (!) kreeg mevrouw 'in naam der koningin' een schrijven dat zij 37,50 euro, zijnde het minimumloon plus vrijlating van viermaal één uur, aan de sociale dienst moet terugbetalen. Later is dit kolossale bedrag nog verlaagd tot 28,29 euro, omdat mevrouw bewijzen kon overleggen dat zij op de bewuste plek waar haar auto was gesignaleerd niet aanwezig geweest kon zijn, omdat zij toen in een der buitenlanden verbleef.
Niet dat bewezen of ook maar aannemelijk gemaakt kon worden dat zij op die andere dagen ter plekke wel werkzaamheden had verricht, maar als zij niet kan bewijzen daar niet gewerkt en geld verdiend te hebben, dan neemt de sociale dienst aan dat dat wel het geval is geweest.
Twee jaar is de kwestie, die in feite niets om het lijf heeft, al gaande. Het moet inmiddels duizenden euro's aan werkuren gekost hebben, de lopende bezwaarprocedure niet meegerekend. Wij kunnen gevoeglijk aannemen dat de sociale dienst over deze kwestie, over deze 'vangst', geen persberichten zal versturen. Wij kunnen ons in elk geval niet de krantenkop 'Grote vangst bijstandsfraude: 28,19 euro!' voorstellen.
Ambtenaren sociale dienst op weerbaarheidscursus vanwege toename cliëntengeweld, lazen wij laatst weer eens. Tegenover die arme vrouw, die men twee jaar lang in een fraudeproces gevangen houdt met alle spanning en ellende van dien, is men uiterst weerbaar, zo blijkt. Hebben die cursussen toch hun vruchten afgeworpen..! Heldhaftig! In naam der koningin..!