Ondanks het feit dat we delen van de verklaring ter gelegenheid van de 20e verjaardag van de val van de Berlijnse Muur van prof. Joma Sison niet onderschrijven achten we de analyse interessant genoeg om te plaatsen. De verschillen van mening in de communistische wereld moeten met open vizier worden uitgediscussieerd. Dat begint ermee om elkaars opvattingen serieus te nemen en te bestuderen. (1)
Prof. Jose Maria Sison (*)
Sinds de val van de Berlijnse Muur op 9 november 1989 is het wereldwijde kapitalistische systeem steeds dieper in de crisis weggezakt. Momenteel ondergaat het de ernstigste crisis sinds de Grote Depressie van de dertiger jaren. Gezien de effecten op de werkgelegenheid en de bestaanszekerheid van de werkers en de bevolkingen overal ter wereld noemen sommige commentatoren de huidige crisis zelfs de 'Grotere Depressie'.
Na de ineenstorting van de Sovjet-Unie bleef de VS over als enige supermacht. Nu echter gaan de Verenigde Staten ten gronde aan de crisis waarin zij ook de rest van de wereld onderdompelen.
De imperialisten en hun propagandisten hebben het voortdurend over hoe de staatsbureaucratieën in de socialistische landen en vervolgens tijdens de moderne revisionistische regimes de winsten en de waardecreatie verstoorden. Nu worden alle landen van de wereld in meer of mindere mate getroffen door een crisis die voortkomt uit tomeloze hebzucht onder het mom van de 'globalisering van de vrije markt'. Deze vrije markt ging gepaard met een fabelachtige vermeerdering van de immense weelde van de financiële oligarchie en de monopoliekapitalisten, dankzij een meedogenloze uitbuiting van de werkende bevolking, met behulp van financiële manipulaties en het op doldrieste wijze creëren van fictief kapitaal.
Sinds de val van de Berlijnse Muur zijn de levensomstandigheden van de werkers en de bevolkingen van Oost-Europa ernstig verslechterd als gevolg van meedogenloze kapitalistische uitbuiting, onderdrukking en geweld. Door de massawerkloosheid en de gedaalde inkomens is de armoede sterk toegenomen.
De staatsinvesteringen in de productie en de werkgelegenheid zijn spectaculair verminderd. De toegankelijkheid van onderwijs en andere maatschappelijke voorzieningen is verslechterd. Hoger opgeleiden hebben moeite met het vinden van een baan en het analfabetisme verspreidt zich snel. De gezondheid van de bevolking heeft het zwaar te verduren; er is sprake van ondervoeding en een onderontwikkeling in de groei bij kinderen. De gemiddelde levensverwachting neemt af. Het aantal kinderen dat op straat leeft en zichzelf maar moet zien te redden in deze zeer koude landen is vermenigvuldigd en het zelfmoordcijfer onder hen is aanzienlijk gestegen. De situatie van de straatkinderen en de maatschappij in het algemeen wordt nog rampzaliger door de huidige financiële en economische crisis.
Het ongenoegen en de woede van de werkers en de bevolkingen van Oost-Europa en de voormalige Sovjet-Unie blijken steeds duidelijker, op verschillende manieren. Linkse partijen winnen aan populariteit en worden sterker bij landelijke verkiezingen. De werkers en de bevolkingen spreken zich uit tegen de steeds verdergaande escalatie van uitbuiting, onderdrukking en geweld door de bourgeoisie.
Het ene onderzoek na het andere toont aan dat de bevolking het gevoel heeft steeds verder weg te zinken in de armoede. Ze is in toenemende mate gedesillusioneerd en verontwaardigd over het kapitalisme en zijn niet waargemaakte beloftes. Het uitbreken van de huidige economische en financiële crisis heeft geleid tot een toegenomen belangstelling voor het werk van Marx en andere progressieve geschriften. De imperialisten en de lokale heersende klassen reageren hierop. Zij willen de werkers en de bevolkingen afleiden van de klassenstrijd en de anti-imperialistische solidariteit door het bevorderen van verdeeldheid en haat, gebaseerd op chauvinisme, racisme, etnocentrisme en religieus fanatisme.
De Comecon is verdwenen. Nu echter bevinden alle voormalige socialistische [1] landen zich in de greep van het door de VS gecontroleerde kapitalistische systeem en ze zijn verstrikt geraakt in de ernstigste economische crisis sinds de Grote Depressie. De crisis zweept het fascisme op en leidt tot agressieoorlogen. Nu Rusland en China zich gemengd hebben in de onderlinge imperialistische competitie komt er nog meer druk op de ketel te staan.
Het Warschaupact is verdwenen. De NAVO daarentegen is uitgebreid, omvat nu de vroegere socialistische landen in Oost-Europa en heeft de grens van Rusland bereikt. De meeste Oost-Europese landen zijn potentiële voedingsbodems voor fascistische onderdrukking en agressieoorlogen. Dit bleek al uit het gewelddadige uiteenvallen van Joegoslavië door een reeks oorlogen die door de imperialisten teweeggebracht werd en uit de oorlogen in Tsjetsjenië en Georgië. Huurlingenlegers uit de vroegere socialistische landen worden nu door de NAVO ingezet in verre landen als Irak en Afghanistan.
De crisis van het monopoliekapitalisme heeft een ongeëvenaard lijden veroorzaakt voor de werkers en de bevolkingen wereldwijd. De officiële instanties die door het imperialisme beheerst worden onderschatten het hongerprobleem als zij zeggen dat slechts een miljard van de wereldbevolking van bijna zeven miljard mensen honger lijdt. Het is hoe dan ook een recordaantal. Daarnaast kampt hetzelfde aantal mensen met ondervoeding.
De toestand is gedoemd nog verder te verslechteren nu men voorziet dat de economische output voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog afneemt. Volgens schattingen zal de werkloosheid nog acht jaar lang toenemen. Het aantal mensen dat moet rondkomen van minder dan twee dollar per dag zal met honderden miljoenen groeien. Een afnemende vraag naar consumptiegoederen, halffabrikaten en grondstoffen heeft enorme consequenties voor miljoenen arbeiders en boeren in de neokoloniale economieën.
De werkers en de bevolkingen van de wereld voeren op verschillende manieren, op legale en op illegale wijze, georganiseerd actie om te protesteren tegen de politiek van het imperialisme die zich tegen hen keert. Internationale bijeenkomsten van de monopoliekapitalisten, de financiële oligarchie en de imperialistische staatshoofden zijn overal het doelwit van massale protesten door de noodlijdende bevolking. Landen die opkomen voor hun nationale onafhankelijkheid verwerpen de dictaten van het imperialisme.
Op de Filippijnen, in Colombia, India, Peru en Turkije wordt de gewapende revolutie voor de nationale bevrijding en voor democratie voortgezet en opgevoerd. In Irak en Afghanistan pleegt de bevolking gewapend verzet tegen de bezetting en de kolonisatie van haar land door de Verenigde Staten. De crisis van het monopoliekapitalisme wordt steeds heviger en daarmee zal ook de gewapende strijd aan kracht winnen.
Sinds de val van de Berlijnse Muur hebben de werkers en de bevolking in Oost-Europa, in de voormalige Sovjet-Unie en overal ter wereld hun economische en sociale omstandigheden zien achteruitgaan. Ze zien het monopoliekapitalisme als een kwaadaardig en bankroet systeem dat de productiekrachten vernietigt en dat de mensheid oneindig veel leed toebrengt.
Het monopoliekapitalisme maakt de bevolking warm voor het socialisme. Zolang de imperialisten volharden in hun onderdrukking en uitbuiting, zolang zullen de mensen vechten voor hun nationale en sociale bevrijding. Het ultieme bankroet van het monopoliekapitalisme dat zich zelfs nog verlaagt tot nog barbaarse vormen van plundering en agressie zet de bevolking ertoe aan om te vechten voor hun rechten en een glorieuze socialistische toekomst.
De werkers en de bevolkingen van de wereld moeten volharden in hun strijd voor een oprecht socialisme, tegen het monopoliekapitalisme dat kampt met de ernstigste crisis sinds de Grote Depressie van de dertiger jaren. De crisis van het wereldkapitalisme maakt het socialisme noodzakelijk voor de mensheid. (hier eindigen)
In tegenstelling tot de beweringen van de imperialisten en hun propagandisten dat het socialisme ten onder ging in 1989 betekende de val van de Berlijnse Muur feitelijk de ondergang van de moderne revisionistische regimes in de voormalige Sovjet-Unie en Oost-Europa en de voltooiing van de herinvoering van het kapitalisme. De val van de Muur was het eindresultaat van het revisionistisch verraad van het socialisme waartoe Chroestsjov in 1956 de aanzet gaf en dat door Gorbatsjov in de jaren 1989-1981 voltooid werd.
De geschiedenis van de socialistische landen vanaf de Bolsjewistische overwinning in 1917 tot aan 1956, en van de stichting van de Volksrepubliek China tot aan 1976 (2) toont aan dat er enorme stappen gezet zijn in de vooruitgang van de economische, politieke, culturele en defensieve mogelijkheden van de werkers en de bevolkingen in die landen. De armoede, de honger, de werkloosheid, de wreedheden van de uitbuiting en de onderdrukking van voor de socialistische revolutie werden overwonnen. De grote overwinningen in de revolutie en de socialistische opbouw werden behaald ondanks imperialistische agressieoorlogen, economische en militaire blokkades en andere ondermijnende activiteiten.
De opkomst van het moderne revisionisme in socialistische landen en elders deed alle successen van het socialisme teniet. De vooruitgang die geboekt was op het gebied van de levensomstandigheden kalfde langzaam maar zeker af en prerevolutionaire vormen van uitbuiting, onderdrukking en geweld werden in ere hersteld. Samen met de misdaadsyndicaten in de zogenaamde vrije markt verrijkte de bourgeoisie van de moderne revisionistische regimes zich dankzij de bureaucratische corruptie. Ze leidden het leven van rijke beroemdheden terwijl het voedsel, de banen, de spaargelden en de sociale voorzieningen van de werkers en de bevolkingen verdwenen.
Toen de werkers en de bevolkingen ongedurig werden en aandrongen op hervormingen legden de heersende revisionistische regimes een zware politieke repressie op. In Oost-Europa en vooral in Oost-Duitsland voedden deze omstandigheden de massale protesten die de val van de Berlijnse Muur in 1989 veroorzaakten. De revisionistische regimes in Oost-Europa en de voormalige Sovjet-Unie gaven hun macht vrijwillig op waarna de weg vrij was voor een gelegitimeerde bureaucratische roofpartij, de brutale herinvoering van het kapitalisme en de schaamteloze privatisering van staatsbezittingen.
Sinds de periode Chroestsjov in de Sovjet-Unie hebben echte proletarische revolutionairen overal ter wereld de regimes in de Sovjet-Unie en zijn satellietstaten in Oost-Europa 'moderne revisionisten' genoemd, die het socialisme prediken maar het kapitalisme praktiseren. Zij voorspelden al dat het niet lang zou duren voor het kapitalisme in deze zich ten volle zou openbaren.
De val van de Muur heeft aangetoond hoe accuraat hun voorspellingen waren. De moderne revisionisten in deze landen hebben zich sindsdien ontpopt als pseudocommunisten en anticommunisten. Niet het socialisme, maar het moderne revisionisme is samen met de Berlijnse Muur omgevallen. Nadat de revisionisten het socialisme ondermijnd, ondergraven en vernietigd hadden leverden zij de werkers en de bevolkingen van de vroegere Sovjet-Unie en Oost-Europa over aan de roofzuchtige en wrede klauwen van het kapitalisme.
Vanaf 1989 tot nu hebben het imperialisme en zijn goedbetaalde propagandisten in de massamedia en de academische wereld onvermoeibaar hun stokpaardje over de val van de Berlijnse Muur bereden. Ze hebben de revisionistische regimes valselijk gepresenteerd als socialistisch en sloegen zich op de borst omdat de ondergang van deze regimes de betekenisloosheid van het socialisme aan zou tonen. Ze proclameerden de overwinning van het kapitalisme en de liberale democratie en het einde van de geschiedenis.
De omslag van het revisionistische staatsmonopoliekapitalisme naar het onverholen kapitalisme hebben ze verkocht als het begin van een democratische ontwikkeling. De imperialistische landen en het monopoliekapitalisme staan echter op eenzame hoogte wat tomeloze plunderingen, agressieoorlogen en het veroorzaken van steeds terugkerende en steeds diepere crises aangaat.
De werkers en de bevolkingen van de wereld worden onderworpen aan steeds meer uitbuiting, onderdrukking en geweld. Daardoor worden ze ertoe aangezet om in verzet te komen, om te streven naar nationale en sociale vrijheid en naar het socialisme. De huidige crisis die veroorzaakt werd door de Amerikaanse politiek van de neoliberale globalisering in de afgelopen drie decennia inspireert de mensen in hun strijd voor het socialisme.
Het wereldwijde kapitalistische systeem zinkt steeds verder weg in de crisis. Het is verwoestend voor de werkgelegenheid en het levenspeil van de werkers en bevolkingen overal. Het overvloedig aanwenden van gemeenschapsgeld om de grote banken en de grote ondernemingen in het militair-industrieel complex uit de brand te helpen zorgt voor grotere luchtbellen dan ooit tevoren. Deze luchtbellen zijn gedoemd om te barsten waardoor we nog dieper in de crisis gestort zullen worden.
De VS en zijn imperialistische bondgenoten hebben de wereldwijde financiële en economische crisis teweeggebracht, ze hebben de wereld in een economische depressie ondergedompeld en het staatsterrorisme en agressieoorlogen aangewakkerd.
De combinatie van het staatsmonopoliekapitalisme en het monopoliekapitalisme in de imperialistische landen is verantwoordelijk voor een ongekende vernietiging van productiekrachten, door middel van de meest inhalige vormen van winstbejag waaronder het onverantwoordelijk creëren van fictief kapitaal.
We bevinden ons in het tijdperk van het moderne imperialisme en de proletarische revolutie. Wat ons te wachten staat zijn zich verder verdiepende crises en een toename van het staatsterrorisme en imperialisme. Dit zijn precies de voorwaarden voor de opkomst van revolutionaire bewegingen, geleid door de werkende klasse die strijdt voor nationale en sociale bevrijding.
(*) Voorzitter Internationaal Coördinatiecomité van de Internationale Liga van de Strijd der Volkeren (ILPS), 9 november 2009, vertaling Frans Willems.
[1] Sison gebruikt in de verklaring de term 'revisionistische', een definitie die veel maoïsten gebruiken als het gaat om de voormalige socialistische landen politiek-ideologisch te kenschetsen. Achter dit woordgebruik schuilt een groot ideologisch, tactisch en strategisch verschil van mening tussen delen van de communistische wereldbeweging. Het gaat om een fundamentele kwestie. Sison en andere maoïsten zijn van mening dat er geen sprake (meer) was (in het geval van China is) van socialisme. De NCPN heeft daarover een andere mening en vindt de analyse te weinig gebaseerd op de complexheid van de praktijk waardoor een theoretisch onjuist beeld van de werkelijkheid ontstaat. Uiteraard zijn er in de geschiedenis van het socialisme grote en soms ook fundamentele fouten gemaakt. Maar die fouten werden in een werkelijkheid gemaakt die veel complexer is dan in de meeste analyses wordt waargenomen of beschreven. De NCPN voelt zich daarom meer thuis in de analyse van Nico Alexander die we plaatsten in Manifest 11. De analyse van Sison is echter zeker de moeite waard om te worden gepubliceerd.