Redactie buitenland
Over vijftien jaar kan China economisch even sterk zijn als de VS, zegt de Chinese denker Yan Xuetong. Maar politiek en militair loopt zijn land nog ver achter. De VS roepen China herhaaldelijk op meer internationale verantwoordelijkheid op zich te nemen. De opkomst van een sterk en welvarend China zou een bron van kracht zijn voor de wereldgemeenschap.
Alhoewel China de afgelopen jaren een stormachtige ontwikkeling heeft doorgemaakt, is het land er echter nog niet aan toe om een leiderschapsrol te spelen in de wereld, zegt Yan Xuetong, directeur van het Instituut voor Internationale Studies van de Tsinghua Universiteit in Peking. "China heeft nog enorme economische en politieke moeilijkheden in eigen land. China ziet zichzelf nog als een ontwikkelingsland."
"China is het enige land dat de macht van de Verenigde Staten kan evenaren", zegt hij. "In economisch opzicht kan China in 2020 of 2025 even groot zijn als de Verenigde Staten. Na elke economische crisis komen we een stuk dichter bij Amerika. "Maar dat wil nog niet zeggen dat China ook in politiek en militair opzicht op het Amerikaanse niveau zal zijn. Op die terreinen bestaat er nog een enorme kloof." "De theorie die de laatste tijd opgeld doet dat Amerika en China samen een soort G2 vormen, een Groep van Twee die de lakens uitdeelt in de wereld, heeft de Chinese regering officieel van de hand gewezen. De Chinese leiders geloven niet dat ze die verantwoordelijkheid aankunnen." "Wel illustreert zo'n theorie hoe hooggespannen de verwachtingen zijn over China en de manier waarop het zich de komende tien jaar zal ontwikkelen."
"China wordt steeds meer gezien als de tweede supermacht en zal ook zeker een grotere rol in de wereld gaan spelen en zijn stem duidelijker laten horen. "Premier Wen Jiabao zegde Afrika onlangs 10 miljard dollar hulp toe. China neemt dus wel meer verantwoordelijkheid, maar op economisch vlak. Het is politiek, bedreven met economische middelen."
"China kan een grotere rol gaan spelen bij de stabilisering van Pakistan, om dat land te helpen de huidige problemen te overleven. Maar ik denk niet dat China zich bij de oorlog in Afghanistan wil aansluiten, want die is gedoemd te mislukken en China heeft niet de behoefte een van de verliezende partijen te zijn."
"Voor beide partijen is die relatie erg belangrijk, wegens de economische voordelen. We hebben allebei elkaars markt nodig, de economische samenwerking en de investeringen. Maar politieke en veiligheidsaspecten zijn minder belangrijk, omdat we geografisch ver van elkaar verwijderd zijn. "Voor China zal de relatie met VS, Rusland en Japan altijd belangrijker blijven. We beschouwen Rusland en Japan als buren, dus behalve een economische moeten we ook een politieke en op veiligheid gerichte band met hen hebben. En het belangrijkst voor China is de relatie met de VS, want dat is de enige supermacht."
"De mensen in deze regio (Europa, nvdr) weten erg weinig over Azië. Of in elk geval weten jullie weinig hoe men in Azië over jullie denkt. Europeanen kan het niet veel schelen hoe Aziaten over Europa denken. "Mensen blijven mij bijvoorbeeld vragen stellen over China's economische initiatieven in Afrika. Wij zien dat Europa daar snel aan invloed verliest, maar Europeanen blijven ons vragen daar met hen samen te werken volgens hun model. Voor ons is dat vreemd: waarom zouden we jullie volgen, als jullie invloed afneemt? Haha."
"Jullie hebben tenminste nog de NAVO. Ik zou eerder de vergelijking maken met Japan: sinds 1988 de tweede economie ter wereld, maar geen politieke of militaire speler van betekenis in de wereld. China zal zich echter verder ontwikkelen, want de economische invloed van China is nu al over de hele wereld te voelen. "In de afgelopen 4000 jaar is China meer dan eens nummer één geweest in de wereld. De Chinezen kunnen daarom niet accepteren dat ze ondergeschikt zullen zijn aan een andere macht."
En intussen heeft Obama China's geld nodig om zijn economische problemen op te lossen. Zie hier het patroon van een nieuwe wereld.
Bron: NRC, 16-11-2009.