In het eerste nummer van Global European Anticipation Bulletin (GEAB) in 2010 blikt het team van de Europese denktank LEAP/E2020 vooruit op het komende decennium en presenteert (in het niet openbare gedeelte ervan) een mogelijk scenario van de te verwachten ontwikkelingen op sociaal, economisch, financieel en monetair gebied. In onderstaand persbericht wordt een onderdeel ervan, de relatie tussen de dollar en het goud, aan de orde gesteld.
Vooruitblikkend op het jaar 2010 geeft het team naast een overzicht van 15 onderwerpen die naar verwachting voor het einde van het jaar uit het nieuws verdwenen zullen zijn, een lijst van eveneens 15 thema's die gedurende dit jaar juist steeds belangrijker zullen gaan worden.
Op het eerste overzicht staan: het wereldwijde herstel; de globalisering; het Amerikaans leiderschap; het Verdrag van Lissabon als oplossing voor de bestuursproblemen van de Europese Unie; het Chinese economische wonder; de waarschijnlijkheid van een NAVO-overwinning in Afghanistan; het 'vredesproces' in het Midden-Oosten; de G20; de Amerikaanse centrale bank; belastingverlagingen; Amerikaanse staatsobligaties als risicovrije investering; Griekenland als bedreiging voor de eurozone; de opwarming van de aarde; Gordon Brown en Nicolas Sarkozy.
De thema's op de tweede lijst zijn: overheidsfaillissementen; de voortgaande grote depressie in de Verenigde Staten; de toekomst van het Verenigd Koninkrijk; de terugkeer van het goud; de revaluatie van de yuan; de werkloosheid en sociale ontwrichting; de mondiale geopolitieke ontwrichting; een solidariteitsplan binnen de eurozone; het belang van sociale vangnetten; toenemende conflicten tussen handelsblokken; het ploffen van speculatieve zeepbellen; het conflict tussen Israël/VS en Iran; de val van de dollar, het pond sterling en de yen; Amerikaanse interventie in Latijns- Amerika; topconferenties van de BRIC-landen.
We zullen het zien!
Persbericht GEAB nr. 41 (16 januari 2010)
De Amerikaanse centrale bank (Fed) is niet langer in staat om haar decennialange strijd tegen het goud, dat ze beschouwt als een 'overblijfsel uit barbaarse tijden'(*), voort te zetten en zo het oppergezag van de Amerikaanse munt in het centrum van het internationale monetaire systeem te handhaven. Voor LEAP/E2020 is het duidelijk dat in het net begonnen decennium goud een complete knock-out zege op de dollar zal behalen en de andere belangrijke internationale valuta's op de knieën zal dwingen.
In eerdere publicaties hebben we er al op gewezen dat goud twee functies kan vervullen: een (middel)lange termijninvestering met het doel iemands vermogen te beschermen tegen het risico van waardeverlies waar papiergeld en financiële activa gevoelig voor zijn; en een betaalmiddel in het geval van een zeer ernstige monetaire crisis. In beide gevallen is de keuze om een deel van zijn bezittingen in de vorm van goud aan te houden een antwoord op gebeurtenissen en risico's die zich in de loop van jaren (en niet van weken of maanden) kunnen voordoen. Het leek ons op zijn plaats om in dit nummer van GEAB, een speciale editie aan het begin van een nieuw decennium, onze verwachtingen met betrekking tot de opmars van goud in de periode 2010-2020 naar voren te brengen, in vervolg op wat we in april 2009 (GEAB nr. 34) al schreven. Dit vooruitblikken op een heel decennium is gerechtvaardigd omdat we denken dat onze analyse een hulpmiddel kan zijn voor individuele investeerders, voor directies van centrale banken en voor instellingen zoals pensioen- en verzekeringsfondsen die de waarde van grote hoeveelheden activa op middellange en lange termijn moeten bewaken. Voorhet eerst in bijna 40 jaar, sinds het einde van de inwisselbaarheid van de dollar in goud in 1971, komen wereldwijd de belangen van de centrale banken en individuele investeerders opnieuw samen in goud: de dollar geeft als internationale reservevaluta niet langer een waardegarantie en zolang er nog geen mondiaal erkende opvolger is, blijft goud het enige bezit dat in staat is deze waarde te bewaren.
In GEAB nr. 34 hebben we de paradox van de goudmarkt al bekeken: ook al leek het erop dat de markt voor het gele metaal goed gecontroleerd werd door de Fed en de grote centrale banken om zo een te sterke stijging van de goudprijs te voorkomen, toch is goud een veilige investering gebleven in de zeer onzekere tijden van de mondiale systeemcrisis, de structurele vermindering van de invloed van de Verenigde Staten (en dus ook van de Fed) en het daaraan gekoppelde verval van het internationale monetaire systeem van na 1971. Ter herinnering, sinds de publicatiedatum van GEAB nr. 34 is goud meer dan 30 procent in waarde gestegen ten opzichte van de dollar en meer dan 23 procent ten opzichte van de euro. Sinds onze eerste aanbeveling in 2006 om bij de spreiding van investeringen nadrukkelijk te denken aan staven goud is de waardestijging ten opzichte van deze valuta's zelfs nog groter geweest: meer dan 100 procent en meer dan 85 procent.
Dat de goudprijs in de afgelopen jaren zo aanzienlijk is gestegen is niet het gevolg van een ontwikkeling naar een grotere doorzichtigheid van de markt of een geringere manipulatie door de Fed en haar belangrijkste supporters. De drie belangrijkste instrumenten waarmee gepoogd is om te voorkomen dat goud terugkeert in het centrum van het internationale monetaire systeem zijn nog steeds in gebruik:
Zoals iedereen gedurende de afgelopen veertig jaar heeft kunnen waarnemen, heeft deze strategie tot voor kort zeer goed gewerkt en er zelfs toe geleid dat een aantal landen, met het Verenigd Koninkrijk voorop, zich tegen bodemprijzen ontdaan hebben van hun goudreserves. Dit toont nog maar weer eens overduidelijk aan dat beleidsmakers óf zouden moeten beschikken over een sterk persoonlijk vermogen om op gebeurtenissen te anticiperen, óf tenminste toegang zouden moeten hebben tot dergelijke kwalitatief hoge vooruitblikken. In het geval van het VK zal de rekening voor het ontbreken hiervan op zijn minst tien miljard dollar bedragen.
In 1999 was minister van Financiën, Gordon Brown, de architect van deze enorme financieel-economische blunder die tot nu toe de Britse schatkist meer dan 10 miljard dollar aan gemiste inkomsten heeft gekost. Voor de Britse belastingbetalers is het waarschijnlijk een schrale troost dat hun regering dit bedrag, als het beschikbaar was geweest, de afgelopen maanden toch wel aan de banken had uitgegeven. Ook Frankrijk heeft onder leiding van zijn toenmalige minister van Financiën, Nicolas Sarkozy, toegegeven aande 'economische en financiële mode' die door Washington werd gedicteerd, en een (klein) deel van zijn goud verkocht. (Bronnen: The Times, 28-12-2009 en Boursorama, 30-12-2009).
Maar als de markt na veertig jaar nog steeds zodanig georganiseerd is dat goud op een afstand van het internationale monetaire systeem gehouden kan worden, wat is er dan gebeurd waardoor de recente sterke stijging van de goudprijs mogelijk is geweest? Dat is, als gevolg van de groeiende invloed van de systeemcrisis en het begin van de fase van de wereldwijde geopolitieke ontwrichting, de val van een factor die essentieel is voor de wereldorde: de Fed beschikt niet langer over de middelen om de strijd aan te gaan met de oude vijand van de hegemonie van de Amerikaanse dollar, het goud. Dit verlies van gevechtskracht is natuurlijk een complex fenomeen dat vele facetten kent en dat we in dit nummer van GEAB analyseren.
(*) Gedoeld wordt op de periode 1944-1971 waarin het stelsel van Bretton Woods zorgde voor relatief vaste, maar aanpasbare wisselkoersen middels de goud-dollarstandaard: de waarde van de dollar werd gekoppeld aan de waarde van het goud en de dollar was vrij inwisselbaar in goud, terwijl de waarde van de overige valuta's werd uitgedrukt in dollars. In 1971 schortte president Nixon de omwisselbaarheid van de dollar in goud op en stortte het stelsel ineen. Sindsdien is er overwegend sprake van flexibele wisselkoersen met de dollar als de centrale (sleutel-, reserve- en interventie)valuta van het internationale monetaire systeem; zonder het goud is het dus een 'dollarstandaard' geworden. (Noot vertaler)
Bron: www.leap2020.eu.
Vertaling: Louis Wilms.