'Pastor For Peace' Lucius Walker op bezoek bij Fidel Castro in augustus 2009. (Foto: Cubadebate/Flickr/cc-by)
Aida Calviae Mora
De ironie van deze slag heeft ons allen geschokt: terwijl de dreiging van een kernoorlog boven ons hoofd hangt heeft een van de onvervangbare vredesmensen ons verlaten, na 80 jaar een oprecht voorbeeld. De dood heeft Lucius Walker weggenomen, de eerwaarde Amerikaan die bijna 20 jaar geleden een onverzettelijke strijd begon tegen de verbeten en wrede politiek door de regering van zijn land jegens Cuba.
Gewapend met geloof en verzet, verankerd in nobele doelen en sociale gerechtigheid kwam hij in dit land, ondanks opsluiting en klappen van hen die steeds vreesden dat de Cubaanse realiteit onthuld en verspreid zou worden.
Eerder toonde hij zijn solidariteit met bevrijdingsbewegingen in Afrika door steunacties voor patriotten in Guinee Bissau, Kaap Verdi, Angola ... Daarna in Centraal-Amerika, met name in El Salvador en Nicaragua. Deze laatste bestemming inspireerde hem, zoals hij vaak zei, tot de vorming van IFCO/Pastors for Peace (de Interreligieuze Stichting voor Gemeenschapsvorming/Pastoors voor de Vrede).
"Op 2 augustus 1988 bevonden mijn dochter Gail en ik ons met 200 andere mensen op een boot op de Escondidorivier in Nicaragua toen die door contra's op schandalige wijze werd aangevallen. Twee Nigerianen stierven en 49 passagiers raakten gewond. Die nacht in het hospitaal, terwijl ik werd behandeld voor een schotwond, bad ik tot God om geestelijke steun te krijgen om een geëigend antwoord te vinden op die daad van terreur. De geschonken inspiratie leidde tot het oprichten van 'Pastors for Peace' om caravans met hulpmaterialen te brengen naar de slachtoffers van de agressie van de VS."
Tenslotte kreeg dit eiland zijn aandacht. In 1991, gedurende een tijd waarin stromen leugens over de Revolutie werden verteld, de dagen van de Revolutie werden geteld en apocalyptische voorspellingen werden gedaan, ontstond in Havana tijdens een gesprek met Raúl Suarez, directeur van het Martin Luther King college, een idee. Een jaar daarna zei Walker in een interview met Granma: "Eerst dachten we dat onze taak was om caravans te sturen zoals naar Midden-Amerika; maar bij nader inzien kwamen we tot de conclusie dat Cuba's grootste probleem was de langdurige blokkade opgelegd door de VS. Wij realiseerden ons dat Cuba niet dezelfde hulp nodig had als andere landen, want zelfs ondanks de blokkade had Cuba het vermogen en de kracht om zichzelf te redden. Onze leiders analyseerden de situatie en besloten dat onze bijdrage zou zijn het gevecht om de blokkade te stoppen."
In 1992 stond in het nieuws dat een groep religieuzen een stoet van 15 vrachtwagens had georganiseerd die verschillende staten in de VS doorkruisten om medicijnen, schoolbenodigdheden en voedsel op te halen voor Cuba. Een actie die de VS-autoriteiten beschouwden als een belediging en niet slechts als een daad van 'burgerlijke ongehoorzaamheid'.
De tocht door tenminste 90 steden bereikte zijn hoogtepunt toen de karavaan bij Laredo (Texas) aankwam met 14 ton humanitaire hulp om via Mexico vervoerd te worden naar Cuba. De VS-regering eiste een exportvergunning, maar de dominee had gedurende de tocht verklaard: "Wij zullen Washington geen permissie vragen de goederen te vervoeren, dat zou een erkenning zijn van de wettelijkheid van de blokkade en van het recht van de staat om zich tebemoeien met een kerkelijke missie."
Intimiderende waarschuwingen noch fysiek geweld door meer dan één agent van het ministerie van Financiën en Douaneheffing hadden enig effect. Lucius' mensen volgden de vasthoudendheid van hun leider in zijn wil om alles over de grens in Mexico te brengen en niet slechts het deel dat door VS-wetgeving toegestaan werd. Zij wisten dat schending van de blokkadewetten hen 250.000 dollar en 10 jaar opsluiting zou kunnen opleveren, een risico dat zij besloten te nemen.
Sommige karavaanleden passeerden de grens lopend, zij droegen die producten naar de Mexicaanse zijde die de reguleringen niet beschouwen als humanitaire hulp. Lucius in een rolstoel voorop met een bord 'Laat Cuba leven. Stop het embargo'. Die eerste stap over de grensbrug leidde tot een detentie van 10 uur, maar de teerling was geworpen.
De tweede karavaan had plaats in het jaar 1993, de hindernissen waren niet minder, weer een test voor hun standvastigheid als een man van geloof. Deze keer namen de douanes een geel schoolbusje in beslag onder voorwendsel dat het gebruikt zou kunnen worden voor het vervoer van Cubaanse troepen. Verschillende karavaanleden antwoordden met een langdurig vasten, ondanks de hitte - meer dan 37 graden - die de hongerstaking riskanter maakte. Lucius Walker was weer de morele gids en het voorbeeld. De brief die hij zond naar president Bill Clinton op de dertiende dag van het vasten bevestigde dat: 'Onze vaste wil de verdediging door te zetten van het recht der armen en behoeftigen op het krijgen van religieuze en medische hulp, zonder tussenkomst van de regering, is niet onderhandelbaar.'
De gele bus, vrijgegeven na 22 dagen hongerstaking, werd een symbool van de vechtlust van de kerkelijke functionaris; een paar jaar later, in 1996, leidde een soortgelijk vasten van meer dan 90 dagen tot de teruggave van 395 computers, die met geweld waren afgenomen van de karavaanleden.
Lucius werd onderscheiden met de Carlos Finlay Orde wegens zijn bijdrage van deze apparatuur om ons medische systeem te moderniseren; een eer hem toegekend door Commandant Fidel Castro, die bij deze gelegenheid verklaarde: 'Ethiek, morele waarden en geloof kunnen niet worden gebroken'.
Daarbij verleende Cuba de eerwaarde Lucius Walker de Solidariteitsmedaille en aan zijn organisatie het Vriendschap Eremetaal als een teken van respect en bewondering voor haar voortdurende steun aan het eiland.
Door Fidel's humanitaire initiatief om jongeren van dit continent en andere naties uit te nodigen voor een studie aan de Latijns-Amerikaanse School voor Medicijnenstudie in Havana - kwamen behalve de karavanen van vriendschap ook meer dan 100 jongeren uit de armste wijken van de VS, die - gecoördineerd door Lucius Walker - een opleiding tot dokter krijgen op Cuba. Een aantal daarvan ontving al een diploma.
Meer dan 20 karavanen hebben dit land bereikt met hun morele en materiële bagage. Pastors for Peace - een goede weerspiegeling van de samenstelling van de VS-bevolking - heeft bijgedragen om voor dat deel van de bevolking de noodzaak te introduceren om te vechten tegen de blokkade en voor beide landen een constructieve toenadering te vinden. Volgens haar leider: "Wat wij op de eerste plaats doen is een antwoord geven op de liefde die Cuba aan de wereld gegeven heeft. Onze solidariteit steunt op het belang, haar voorbeeld te volgen. Ik wil niet denken aan een wereld zonder Cuba."
In dankbaarheid zouden wij Cubanen willen zeggen: "wij willen niet denkenaan een wereld zonder Lucius Walker."
Bron: Granma, 8 september, vertaling Thomas Janssen.