AKEL (Progressieve Partij van de Werkende Bevolking), de Communistische Partij van Cyprus, hield van 25 tot en met 28 november jl. haar 21ste Congres. Wil van der Klift rapporteert:
Op 24 Februari 2008 werd de toenmalige secretaris-generaal van Akel, Demetris Christofias, in de tweede ronde verkozen als president van de Republiek Cyprus met 53,36 procent van de kiezers. Van 25-28 november 2010 vond in de hoofdstad Nicosia het 21e Congres plaats waaraan 67 communistische en linkse partijen deelnamen. De NCPN werd vertegenwoordigd door Wil van der Klift. Hieronder zijn verslag:
Cyprus is een verdeeld eiland, het noorden is bezet door Turkse troepen, in het zuiden probeert een communistische president de eenheid te bevorderen, terwijl in dat gebied ook nog twee Britse militaire basissen liggen. De bezetting van een deel van Cyprus door het Turkse leger kan niet worden begrepen zonder oog te hebben voor de strategische ligging van Cyprus en de belangen van het westerse imperialisme in dat gebied. Zonder steun van de VS en de EU zou de Turkse bezetting allang voorbij zijn. De demarcatielijn, dwars door het centrum van de hoofdstad Nicosia, toont schrijnend de tragische tweedeling van het eiland.
Onder het tweejarige presidentschap van Demetris Christofias, zijn er tal van initiatieven genomen om de opdeling ongedaan te maken. Al het mogelijke wordt gedaan om tot oplossingen te komen. Een week vóór het 21ste Congres van AKEL hadden de president en de vertegenwoordigers van de Turkse bevolking uit het bezette noorden een ontmoeting met de secretaris-generaal van de Verenigde Naties. De gesprekken verlopen nog steeds moeizaam. Een groot struikelblok vormen de eigendomskwesties.
Het probleem van de hereniging van het eiland vormde een belangrijk deel van de discussies op het congres. Een ander belangrijk punt was de voorbereiding van de parlementaire verkiezingen van 2011. AKEL werkt hard om meer zetels in het parlement te krijgen om de communistische president met een sterkere groep te kunnen steunen in het parlement. De slogans van het congres spraken duidelijke taal:
AKEL is veruit de sterkste partij in Cyprus. Dit feit verklaart dat de leiders van alle partijen de openingsrede van het congres door de algemeen-secretaris Andros Kyprianou en de begroeting door Demetrios Christofias hebben gevolgd. Twee tv-kanalen gaven live-uitzendingen van de opening. Uit Griekenland waren alle partijen aanwezig op het congres. Zij verzetten zich allemaal tgen de Turkse bezetting van een deel van het eiland.
AKEL zet in op de ontwikkeling van de economische betrekkingen en de verbetering van de koopkracht van consumenten en de zwakkere lagen van de bevolking. De regering steunt de ontwikkeling van het toerisme en de bouwsector voor de sociale huisvesting. De afgelopen periode werden de sociale uitgaven verhoogd met 48 procent. Er worden ieder jaar minimumlonen vastgesteld voor sektoren die niet beschikken over collectieve arbeidsovereenkomsten.Er vond een verhoging plaats van de lage pensioenen en de sociale bijstand.
Deze maatregelen stuitten op rechtse oppositie. Zij beweren dat het geld dat wordt besteed aan deze sociale maatregelen niet voorhanden is. De realiteit is echter dat het tekort van Cyprus 5,5 procent bedraagt, aanzienlijk minder dan in veel EU-landen.
Ondanks hevige aanvallen op de president en de partij in de burgerlijke media zien steeds meer mensen op Cyprus dat zij tijdens deze kapitalistische crisis beter af zijn met de huidige linkse regering onder leiding van de communistische president.
Er waren 67 vertegenwoordigers van partijen, overwegend communistische maar ook niet-communistische. Akel onderhoudt banden met verschillende Europese communistische partijen en partijen die zich hebben verenigd in Europees Links. Uit Nederland was ook aanwezig Tiny Kox, SP-senator en voorzitter van de Verenigd Links Groep in het parlement van de Raad van Europa. Dit is momenteel alleen denkbaar in Nicosia.
Tijdens de internationale conferentie werden unaniem twee voorstellen aangenomen. Een gezamenlijke resolutie over de kwestie-Cyprus en ondersteuning van een resolutie van AKEL over de resultaten van de internationale bijeenkomst.
Tijdens het 21ste Congres moesten de statuten van de partij worden herzien. Er waren ongeveer 1500 deelnemers die in grote meerderheid de voorstellen steunden. De politieke taken voor de volgende periode en de verdediging van inmiddels behaalde successen zijn natuurlijk goede voorwaarden voor een grote eenheid van de partij. De partij maakt een eensgezinde en krachtige indruk.
Deel van het bezoek vormde ook een bezoek aan een sociaal-politieke club. Akel heeft tientallen van zulke plekken verspreid over het eiland. Daar komt de basis van de partij bij elkaar. Sport, cultuur en politiek gaan er hand in hand. Ook Akel kent het probleem om jongeren te binden. Het eiland mag een communistische president hebben en een sterke communistische partij kennen: het is nog steeds kapitalistisch. Alle bekende westerse problemen zijn er terug te vinden. Akel tracht daarom haar positie onder de 800.000 inwoners te versterken door nog grotere aandacht te geven aan het werken aan de basis.
De internationale gasten werden verwelkomd in het presidentieel paleis van de president. In zijn toespraak bracht kameraad Demetres Christofias ons op de hoogte van de ervaringen, moeilijkheden en successen.
Cyprus, het eiland in de Middellandse Zee met een rode president, geeft reden voor optimisme. Demetris Christofias is de enige communistische president in de EU. In veel gevallen voelt hij zich als "een vlieg die drijft in een glas melk", zoals hij zelf aangaf. Het was de eerste keer dat de NCPN inging op uitnodigingen van Akel. In het gesprek met Nikos Petrou, lid van het Politiek Bureau en secretaris van Limasol, werd daarom alle aandacht besteed aan uitwisseling van feiten over (de geschiedenis van) beide partijen.
Door tijdsgebrek tijdens de internationale conferentie was het niet mogelijk om de voorbereide speech helemaal uit te spreken. Tijdens een bijeenkomst met vertegenwoordigers van een basisorganisatie in Limasol kon ik de politieke standpunten van de NCPN nader toelichten.
In de wandelgangen vonden nuttige en informatieve gesprekken plaats met een kleine 20 vertegenwoordigers van aanwezige partijen.