Deze brand komt bepaalde kapitalisten heel goed uit (Foto: Gülhan Kirdi/www.sol.org.tr).
Eda Yenil
Een felle brand heeft op 28 november jl. het dak en het grootste deel van de bovenste verdieping van het treinstation Haydarpasa in Istanbul verwoest. Volgens de autoriteiten is de brand vermoedelijk ontstaan door laswerkzaamheden of kortsluiting tijdens herstelwerkzaamheden.
Tevens moest worden toegegeven dat een belangrijk deel van de autoriteiten niet op de hoogte was van deze herstelwerkzaamheden. Het gaat hier om een beschermd erfgoed waar werkzaamheden worden uitgevoerd, zonder dat de betrokken overheidsinstellingen dat wisten. En dan loopt het uit de hand.
Haydarpasa werd in 1908 geopend als eindstation van de spoorlijn Ankara naar Istanbul. Het is het belangrijkste station van Istanbul, een knooppunt voor het openbaar vervoer en daarnaast ook een belangrijk historisch symbool.
Zowel de Verenigde Vervoersbond (BTS) als verschillende organisaties, waaronder partijen zoals BDP (Vrede en Democratiepartij), EMEP (Partij van de Arbeid), ÍDP (Partij van Vrijheid en Solidariteit) en TKP (Communistische Partij van Turkije) hebben persberichten over deze brand gepubliceerd, waarin werd verklaard dat de spoorlieden en het publiek zeer teleurgesteld zijn over de brand. Zij denken dat er andere plannen verborgen zitten achter deze brand. Iedereen kent inmiddels de plannen die de AKP heeft m.b.t. de plek waar Haydarpasa staat. De AKP-regering heeft al eerder plannen bekendgemaakt die behelzen dat op de plek van Haydarpasa en de omliggende grond hoge gebouwen zouden kunnen worden neergezet.
Het is het bekende liedje: eerst worden de historische erfgoederen verwaarloosd door met het onderhoud te stoppen. Vervolgens worden er fabels verteld, zodat mensen erin beginnen te geloven dat er geen andere oplossing is. Daarna worden deze erfgoederen verkocht en komen in handen van speculanten die aan niets anders denken dan hun winst.
De werkzaamheden waren, zoals hiervoor al aangegeven, niet bekendgemaakt bij de overheidsinstellingen die ervoor dienen zorg te dragen Haydarpasa als erfgoed te beschermen. Tevens bleek het bedrijf dat de werkzaamheden heeft uitgevoerd van een AKP-vertegenwoordiger te zijn en betrof het bovendien een schoonmaakbedrijf. De vergunning voor de werkzaamheden is nooit aangevraagd. De aanbestedingsprocedure is niet rechtmatig uitgevoerd en het bedrijf is daartoe ook niet bekwaam. Dit zijn de feiten die tot nu toe over deze brand boven water zijn gekomen.
Tijdens deze brand is gebleken hoe hulpeloos Turkije in feite is als er ergens een ramp plaatsvindt. De vliegtuigen die voor een brand in een ander land wél kunnen worden ingezet, waren nu niet beschikbaar voor Haydarpasa. Ook waren er niet zoveel beschikbare brandweermannen en het water werd bovendien uit de zee gehaald, zodat het gebouw door het zout nóg meer schade zou oplopen.
De speculanten willen een hotel maken van het Haydarpasa-treinstation. Zij willen er grote winkelcentra omheen bouwen. Want Haydarpasa is een prachtige plaats, waarin de speculanten graag willen investeren. En het zou hen beter uitkomen als Haydarpasa in onbruik raakt, zodat mensen geen bezwaar meer zullen hebben tegen de geplande privatisering. Een historisch erfgoed moet worden omgebouwd tot een toeristische plaats. De investeerders willendat alleen burgers die de kosten hiervan kunnen betalen in de omgeving van Haydarpasa wonen.
Daarom hebben zij de brand niet op tijd geblust. Ze hebben bewust lang gewacht met ingrijpen. De brandweerhelikopters waren toevallig niet in Istanbul en helikopters die uit Ankara moesten overkomen, bleven gewoon op dat vliegveld wachten en zijn niet vertrokken.
Er wordt nu geëist dat er een onafhankelijke commissie wordt samengesteld en dat het rapport van deze commissie wordt gepubliceerd. De betrokkenen eisen dat het bedrijf aangesproken wordt op zijn onrechtmatige handelswijze tijdens de aanbestedingsprocedure en de werkzaamheden op Haydarpasa en eisen dat Haydarpasa wordt hersteld met het oog op de belangen van de burgers en niet die van de speculanten.