Hoe oordelen over de onderhandelingen in Cancun?

De poster van de klimaatmanifestatie van 28 november in Brussel. (Foto: chengetheworld.org). (zie verder www.ncpn.nl onder rubriek 'Klimaat en sociale rechtvaardigheid'). Ook in Nederland aan de slag? Neem contact op met Wiebe Eekman: Wiebe.eekman@telenet.be.

Wiebe Eekman

Op het tijdstip dat dit artikel werd geschreven was het nog te vroeg om een beoordeling te maken. Maar we kunnen jullie wel een uitstekend hulpmiddel meegeven om die beoordeling zelf te maken! Gebruik de motie die opgesteld werd op de 'Europese Assemblee voor Klimaatgerechtigheid' die in Brussel van 26 tot 29 november plaatsvond. Uit 10 verschillende landen kwamen 250 mensen bijeen om te debatteren, actie te voeren en een links netwerk uit te bouwen. Ze namen deel aan de manifestatie 'Zingen voor het klimaat' in een gezamenlijk blok 'Klimaat en Sociale rechtvaardigheid'.

Bovendien luisterden ze naar de pakkende getuigenissen over de klimaatrampen door Qalandar uit Pakistan en Euvgenia Tchirkova uit Rusland. Er werd stevig doorgepraat over de noodzaak om samen te werken met de vakbeweging. Maar vooral kwam uit de algemene vergadering de volgende motie, expliciet bedoeld om de besprekingen in Cancun te evalueren en de komende debatten in de klimaatbeweging een richting te geven:

Motie van de Europese Assemblee voor Klimaatgerechtigheid:

De Europese Assemblee voor Klimaatgerechtigheid, een bijeenkomst van sociale en milieubewegingen uit Europa, erkent dat het huidige model van productie, distributie en consumptie aan de basis ligt van de klimaatcrisis. De impact hiervan wordt het eerst en het hardst gevoeld door hen die het minst hebben bijgedragen aan het probleem. Wij vragen een rechtvaardig, ambitieus en bindend akkoord tegen de klimaatverandering, maar landen dienen niet hierop te wachten om iniatieven te nemen.

In solidariteit met de bevindingen van het Cochabamba-akkoord dienen de volgende principes het internationale klimaatbeleid te bepalen:

Onmiddellijke en drastische emissiereducties op wereldschaal zijn nodig. Zij dienen de meest scherpe IPCC-scenario's te volgen, zonder gebruik te maken van kernenergie, massale import van biobrandstoffen, steenkool of andere fossiele brandstoffen.
Emissiereducties dienen binnen de eigen grenzen verwezenlijkt te worden, zonder terug te vallen op emissiecompensaties of andere marktmechanismen.
De ecologische maatregelen dienen onlosmakelijk verbonden te zijn met sociale rechtvaardigheid, met inbegrip van de arbeiderseisen voor waardig werk, correct inkomen en sociale en economische democratie, in Noord en Zuid.
Eerbied en ondersteuning voor de rechten en de soevereiniteit van de volkeren en gemeenschappen, in het bijzonder in het Zuiden.
De klimaatschuld van de Europese regeringen en multinationale ondernemingen moet terugbetaald worden in de vorm van hulp in geval van rampen en in de vorm van voldoende en aangepaste financiële en technologische overdrachten naar de ontwikkelingslanden. Zonder inmenging van Wereldbank of andere internationale financiële instellingen.

De resultaten van de onderhandelingen in Cancun zullen aan de hand van deze principes beoordeeld worden. Wij weten dat de omschakeling naar een duurzame samenleving een brede ondersteuning door de bevolking vereist. Wij engageren ons tot het mobiliseren samen met arbeidersorganisaties en studentenorganisaties, sociale en milieubewegingen ter ondersteuning van deze principes van klimaatrechtvaardigheid. Vastgesteld op 28 november in Brussel.

Je herkent vier elementen van klimaatgerechtigheid of sociale rechtvaardigheid in de klimaatkwestie:

de historische klimaatschuld die de kapitalistische industriële landen in het verleden opgebouwd hebben. Dit is reeds in het Kyoto-protocol opgenomen. Maar de VS proberen daar onderuit te komen. Daarom beschuldigen ze volledig onterecht China.
Tegen het afwentelen van de taken voor de kapitalistische landen om zo de groei van de ontwikkelingslanden te remmen. De emissiehandel en de emissiecompensaties zijn het uitgelezen instrument daartoe. Tegelijk proberen ze via die weg ook aan die landen een neokoloniale controle op te leggen. Daarom de verwijzing naar eerbiediging van de soevereiniteit.
Tegen het afwentelen door de kapitalisten en hun regeringen van de kosten van alle noodzakelijke maatregelen op de eigen werkersbevolking. Eerder in de tekst staat dat het kapitalistisch systeem (zonder het bij name te noemen) aan de bron ligt van de klimaatellende en dat de werkers die daar het minst verantwoordelijk voor zijn de zwaarste lasten moeten dragen. Verder op het einde wordt gepleit voor sterke samenwerking met de vakbonden (ook al zijn de bewoordingen als toegeving aan enkelen in de zaal wat afgezwakt).
Voor het recht op een goed leven in de toekomst. Het huidige systeem waarin we leven slaagt er niet in om het klimaatprobleem op te lossen, noch haar eigen bevolking waardig werk en inkomen te geven. Het klimaatprobleem vergt drastische ingrepen. De motie roept ook op om deze maatregelen te nemen ter bestrijding van de klimaatontaarding, ook al zou er géén algemeen internationaal akkoord uit de bus komen. Elke regering is dit verplicht om het welzijn van haar bevolking te waarborgen.

In de tekst werd eerst nog gesproken over een rechtvaardige 'transitie', een veel gebruikte term. De zaal debatteerde hierover en koos voor 'omschakeling'. Om het welzijn van de bevolking te verwezenlijken hebben we een omwenteling van systeem nodig.

De tekst verwijst ook naar het Cochabamba-akkoord. Dat is 'Het akkoord der Volkeren over de Klimaatverandering en de rechten van Moeder Aarde' van 22 juni 2010 in Cochabamba. Je vind deze tekst op de website van de NCPN samen met die andere goede tekst uit Azië 'Volksprotocol over Klimaatverandering'. Lees ze volledig en verspreid ze verder.

Contact: Wiebe.eekman@telenet.be