Sociaaleconomische redactie
Op 2 februari jl. liepen de onderhandelingen over een nieuwe cao voor de 120.000 rijksambtenaren opnieuw vast. De loonsverhoging van 2 procent en het voorkomen van gedwongen ontslagen bij komende reorganisaties bij het rijk blijven de breekpunten. De onderhandelingen over een nieuwe cao zitten daarom muurvast. Volgens de bonden Abvakabo FNV, CNV Publieke Zaak, CMHF en het Ambtenarencentrum is de oplossing voor de huidige problemen niet om rijksambtenaren gedwongen te ontslaan, maar juist om hen aan het werk te houden.
De onderhandelingen tussen de bonden en de regering over een nieuwe cao voor het rijk lopen al vanaf begin november. De huidige cao liep op 1 januari jl. af. De bonden eisen een magere loonsverhoging van 2 procent in 2011. Maar zelfs dat is teveel voor magere J. Hein Donner van Binnenlandse Zaken die de salarissen van rijksambtenaren de komende twee jaar wil bevriezen. Op het gebied van de loonontwikkeling moet het rijk juist een aantrekkelijke werkgever willen blijven, maar Donner houdt voor 2011 en 2012 vast aan de nullijn.
Donner verschuilt zich achter de economische crisis en beweert dat het kabinet genoodzaakt is te bezuinigen, terwijl de winsten de pan uitrijzen en de economie aantrekt. Verder verkoopt hij het fabeltje dat inleveren van loon banen zou scheppen. De nullijn zou op die manier de dienstverlening van de overheid ten goede komen, aldus de minister. Een ander fabeltje dat steeds weer opduikt is dat de lonen bij het rijk de afgelopen jaren sterker zouden zijn gestegen dan in de marktsector. Hij creëert geheel volgens zijn eigen werkwijze een valse tegenstelling tussen ambtenaren en werknemers in het particuliere bedrijfsleven om de nullijn te rechtvaardigen. Waarom gaan al die exministers eigenlijk naar het bedrijfsleven en nemen ze geen publieke taken op zich?
Volgens bestuurder Jan Willem Dieten van Abvakabo FNV hadden de ambtenaren bij de vorige cao-besprekingen in 2007 juist een achterstand ten opzichte van de markt. "We hebben een inhaalmanoeuvre gemaakt en staan nu weer quitte", zegt hij.
De bonden eisen verder de garantie dat komende ontslagrondes bij het rijk niet gepaard gaan met gedwongen ontslagen. Ook op dit punt ligt Donner dwars en voert hier een andere tegenstelling uit zijn receptenboekje ten tonele, nl. die tussen jongeren en ouderen. Nu garanties geven tegen ontslag zou betekenen dat er in de nabije toekomst geen ruimte is om jongeren straks een kans te geven bij de overheid te werken, terwijl bekend is dat er binnenkort zeer veel oudere ambtenaren met pensioen zullen gaan. Vanaf 2013 zorgt de vergrijzing voor een razendsnel natuurlijk verloop en zal het probleem niet zijn: ambtenaren kwijtraken, maar om voldoende goede collega's te houden en te vinden voor de toekomst.
Op 4 februari jl. stuurden de gezamenlijke vakbonden een ultimatum naar minster Donner. Een ultimatum geldt volgens bestuurder Jan Willem Dieten van ambtenarenbond Abvakabo FNV in cao-land als een 'stevige stap' die de opmaat vormt tot acties wanneer de werkgevers dat naast zich neerleggen.
In het ultimatum wordt geëist dat er geen gedwongen ontslagen plaatsvindenen wordt een fatsoenlijke loonontwikkeling bepleit voor rijksambtenaren. De minister heeft tot 11 februari de tijd om deze eisen in te willigen. Wanneer Donner dit niet doet, kunnen er acties volgen.
Op 17 februari a.s. vindt een demonstratie plaats op het Malieveld in Den Haag (zie elders in Manifest). Deelnemers aan die manifestatie nemen normaal gesproken verlof op in overleg met hun werkgever. Als minister Donner niet aan het ultimatum tegemoetkomt, kunnen rijksambtenaren het bezoek aan de manifestatie combineren met een staking of werkonderbreking.