Anna Ioannatou
De wereldwijde economische crisis manifesteerde zich als een instorting van de alom geroemde particuliere sector. Alom in de hoogte gestoken als tegenpool van het teveel naar socialisme ruikende 'etatisme'. De regeringen schoten de particuliere sector te hulp door de last van de schadeposten van de banken te 'socialiseren'. Dus de volkeren ervoor te laten opdraaien.
Op het ogenblik wordt in Griekenland de overheidssector als de grote geldverslinder ten tonele gevoerd, om alle maatregelen te excuseren om af te komen van dit 'vuilnisbakkenras' van leeglopers en nietsnutten (de Griekse term wordt ook wel met 'straathonden' vertaald) om de uitdrukking te gebruiken, zo'n maand geleden gehanteerd door de vicepresident van Griekenland. Een uiterst provocerend heerschap, van wie velen zich afvragen hoe het toch komt dat hij zich op zo'n hoge post kan handhaven en zich ongestraft van alles veroorlooft...
Er wordt door de makers van de publieke opinie flink gewerkt aan het slechte beeld van de overheidsambtenaar als de schuld van alle schulden. De in het vorige nummer van Manifest genoemde uitdrukking "Griekenland is het laatste communistische land in Europa" hoort bij dit beeld dat dieper gaat. In de hoofden van de mensen zijn 'staat, overheidsambtenaar, communisme-socialisme' dingen die in hun gedachtenassociatie bij elkaar horen.
Het in dit verband herhaaldelijk als voorbeeld gebruikte Cuba, dat schoonschip maakt met een overbevolkte overheidsambtenarensector, past ook in dit verhaal. In dit opzicht zijn de maatregelen op Cuba allerminst een steun voor de in Griekenland strijdende werknemers. De gedachtenassociatie waaraan in Griekenland gewerkt wordt is dus: kijk, zij doen het ook. Teveel ambtenaar = socialisme-communisme en het is duidelijk dat dit teveel kost en bovendien historisch bewezen helemaal mislukt. Kijk maar naar de landen van het voormalig reëel bestaande socialisme en zie: Cuba geeft het nu zelf ook toe! Dus weg ermee en leve de particuliere sector.
Dat op Cuba de bevolking gratis kan genieten van onderwijs en gezondheidszorg en ook op andere gebieden die het welzijn van de bevolking betreffen wereldwijd hoge prestaties levert, waar in de kapitalistische landen (zo het al bestaan heeft) dit alles aan afbraak onderhevig is, mag de propaganda'pret' niet drukken. En de al 50 jaar durende economische blokkade tegen Cuba? Over dit alles wordt niet gesproken. Het past niet in het eenzijdige beeld dat geschapen moet worden en wie let op dit soort 'details'?
De zondebok voor de Griekse crisis is gevonden: socialisme-communisme = staat, overheids(ambtenaren) en dus onvrij. De nieuwe god ook: vrij (liberaal, de term 'kapitalisme' wordt vermeden) betekent particuliere sector, privatisering. In deze begrippenverstrengeling raken heel wat mensen verstrikt. Verwarring zaaien is dan ook een van de hoofdkenmerken van de kapitalistische propagandamachine.
Hoe ziet het er nu uit met het verkwistende en contraproductieve karakter van de 'overheidseconomie' in tegenstelling tot de 'gezonde' particuliere sector? Om te beginnen dient niet vergeten te worden dat ook privatiseringen op overheidsbesluiten berusten en dat de tegenstelling slechts in bovengenoemde propaganda past. Vooral in Griekenland zijn de makers van de zondebok-overheidsambtenaar dezelfde die hem nu als 'vuilnisbakkenras' beschrijven bij monde van 's lands vicepresident. Beide grote partijen die sinds 1974 regeren (Pasok en Nea Dimokratia), zijn de bouwmeesters van een overheidssector die tot een soort 'partijlegertje' is gemaakt. Een politieke cliëntèle die als beloning voor de trouwe (partij)-aanhang vaste baantjes kreeg, tientallen jaren. Met het zwartmaken nu van dit eigen brouwsel wordt beoogd vijandschap te creëren tussen de werknemers van de overheidssector en die van de particuliere, volgens het aloude recept 'verdeel en heers'. Eenheid van de werkende klassen is gevaarlijk!
Ondanks dit heeft Griekenland nog altijd een van de laagste percentages overheidsambtenaren: met zo'n 500.000 (op een bevolking van 11 miljoen) 'straathonden' - leger en politie niet meegeteld - (11,4% van de beroepsbevolking) behoort het land tot een van de vier laagste in heel Europa (gegevens: Rapport Europese Commissie inzake de Concurrentie). Op het totale aantal werknemers heeft Griekenland een derde van het aantal overheidsambtenaren in Zweden en Denemarken en bijna de helft vergeleken bij Frankrijk en Groot-Brittannië...
In 1990 betaalde de overheid aan lonen en pensioenen 14,1 procent van het bruto nationaal product (bnp) uit. Na 1994 werd dit 11 procent en daarna werd het tot 9 procent gereduceerd en dat bleef het tot nu toe. De uitgaven aan salariëring van mensen in overheidsdienst (80%R verdient een netto salaris van 880 tot 1500 euro per maand en 50%R heeft een hogere opleiding gevolgd) ligt als percentage van het bnp lager dan die van de overheidsambtenaren in Denemarken (16,9%R), in Frankrijk (12,8%R), in Finland (13%R) en in Zweden (15,1%R). Er klopt dus niets van de befaamde fabel van overdreven overheidsuitgaven aan ambtenaren.
De totale uitgaven van de Griekse overheidssector als percentage op het bnp behoren tot de laagste van heel Europa. En nog een interessante vergelijking voor al diegenen die menen dat Grieken door een gulle staat in de watten worden gelegd (er zijn er die dat denken...) even het volgende: gemiddeld over de precrisisperiode 1998-2007 stelde de regering slechts 3.530 euro per hoofd beschikbaar aan sociale voorzieningsprogramma's, waar het gemiddelde in de eurozone 6.251,78 euro bedraagt.
De regering hield een officiële telling van overheidsambtenaren, alsof zij niet wist hoeveel mensen zij in dienst had... Het resultaat was: 625.738 in vaste dienst en 53.833 met een tijdelijk contract van onbepaalde duur, waarvan 202.000 in het onderwijs en 93.000 in de gezondheidszorg, sectoren met een enorm tekort aan personeel. Dezelfde telling leverde ook het volgende cijfer op: 84.000 militairen en 65.000 in veiligheidsdiensten... Dit is dan de toestand van het geprivilegeerde deel van het 'vuilnisbakkenras', de beroemde 'adel onder de werkende klassen'.
Wat zegt het Internationale Monetaire Fonds nu i.v.m. de overheidsambtenaren? "Terwijl 50 procent van de tekorten op de begroting in de grote economieën overal ter wereld te wijten is aan alle mogelijke vormen van belastingontduiking van de groten en ook aan de afbetaling van rentes op regeringsleningen, is minder dan 10 procent te wijten aan de stijging in overheidsuitgaven" (Dit geldt ook voor Griekenland).
Het dagelijkse gejammer over verwende en dure overheidsambtenaren komt dan ook van diegenen die de zakken van industriëlen, bankiers, reders en aannemers vullen met overheidsgelden, maar de 'kleine man' voor de schulden willen laten opdraaien. In het ontwikkelde kapitalisme is de belangenverstrengeling van kapitaal en overheid allang een feit.