- Wil van der Klift: Fidel verklaarde op 31 juli 2006 al zijn verantwoordelijkheden voor de partij en de staat neer te leggen. Zijn rol is aanzienlijk beperkt. Veel mensen in Nederland denken dat de Cubaanse Revolutie daardoor verzwakt is. Nu, na het Zesde Congres, wat denkt u, gaan Raúl Castro en de huidige leiders door op de socialistische weg? Kan de Revolutie worden voortgezet onder de huidige moeilijke omstandigheden?
- Zelmys Dominguez
- "Zeker, Fidel Castro Ruz delegeerde zijn verantwoordelijkheden in de PCC en de staat in zijn verklaring van 31 juli 2006, omdat zijn gezondheid op dat moment zeer slecht was. Gelukkig is hij nu weer beter en op het hoogtepunt van zijn politiek denken. Hij zal vanuit zijn bescheiden positie als militant van de partij en soldaat van de ideeën in de 'ideologische strijd' de nobelste principes van de mensheid blijven verdedigen.
Ja, de Revolutie gaat door, zij geeft niet op, zoals ze gedurende de meer dan 50 jaar durende genocidale blokkade van de VS tegen het Cubaanse volk nooit heeft opgegeven. Een blokkade die onverminderd blijft bestaan, ondanks de druk van de internationale gemeenschap ermee te stoppen en ondanks enkele cosmetische maatregelen van president Obama.
Bedenken we hierbij dat de sterkste steunpilaar onder de Cubaanse Revolutie de hoofdrol is die het Cubaanse volk speelt onder de leiding van de Cubaanse Communistische partij. En zijn wil om zijn onafhankelijkheid, nationale soevereiniteit alsmede zijn politieke, economische en sociale systeem te behouden en te verdedigen. Hierdoor wordt de onomkeerbaarheid van het socialisme op Cuba gegarandeerd."
- De eerste secretaris van de PCC, Raúl Castro, besloot het Zesde Congres met de oproep "alles te veranderen wat verandering behoeft", maar zonder de socialistische weg te verlaten die op 16 april 1961 is begonnen. "Ik aanvaard mijn laatste taak met de overtuiging en inspanning het socialisme te behouden, te verdedigen en te werken aan de voortgaande verbetering ervan en nooit de terugkeer naar een kapitalistisch regime toe te staan". Denkt u dat de voorwaarden voor deze grote taak aanwezig zijn? Er zijn tamelijk veel mensen die denken dat Cuba het socialistische pad zal moeten verlaten.
- Zelmys Dominguez
- "De voorwaarden om het socialisme te verdedigen, te behouden en te verbeteren en nooit de terugkeer van het kapitalisme te accepteren bestaan uit een voortdurend proces van constante renovatie, op dialectische wijze toegepast. De sterke kanten en fundamenten van ieder revolutionair proces moeten niet op conservatieve wijze behouden worden, maar van tijd tot tijd verbeterd en vernieuwd worden. Daarom zoekt het Cubaanse volk nu een antwoord op de problemen van de lage economische efficiëntie middels een sociaaleconomisch project binnen het raam van het socialisme.
Op het Zesde Congres stond één principieel strategisch thema centraal. Het ging tijdens het uitvoerige, democratische en transparante debat over de Richtlijnen voor de sociaaleconomische politiek van de partij en de Revolutie en de toekomstige toepassing van die maatregelen. De plenaire vergadering onder leiding van Raúl Castro Ruz ontwikkelde een zeer zelfkritische en noodzakelijke analyse van de huidige conjunctuur in het historisch proces van de opbouw van socialisme op Cuba.
Dit document preciseert de essentiële aspecten die aan de basis liggen van de noodzaak om voort te gaan met de sociaaleconomische hervormingen. Het economisch model moet, onder de huidige interne en externe omstandigheden, worden vernieuwd. Dat geldt ook voor de versterking van de economische en sociale structuren die de vooruitgang in de opbouw van de nieuwe socialistische maatschappij garanderen."
- De tekst van het Zesde Congres spreekt over "we zijn tot de conclusie gekomen een limiet te stellen aan de duur van het bekleden van een verantwoordelijke functie in de politiek of voor de staat tot een periode van maximaal twee termijnen van vijf jaar. Dit is nuttig en noodzakelijk onder de huidige omstandigheden, zeer verschillend van de eerste jaren van de Revolutie die bedreigd werden door agressie." Wat is uw mening hierover?
- Zelmys Dominguez
- "Wij denken dat gedurende het consolidatieproces van het politieke systeem op Cuba de revolutionaire leiding altijd veel belang heeft gehecht aan de vorming van nieuw kader, dat als het moment daar was een hoofdrol kan spelen in het noodzakelijke proces van de generatiewisseling in de structuren van de politiek en de Cubaanse staat. Nu werpt deze lijn zijn vruchten af. We verkeren nu in betere omstandigheden dan direct na de triomf van de Revolutie, om een continue en groeiend proces te starten van vernieuwing van onze vertegenwoordigers op beslissende posten in de politiek en de staat, die de voortgang van de Revolutie kunnen garanderen.
Dit is geen vanzelfsprekende zaak. Dit werk moet constant verbeterd worden, met het doel voldoende reserve voor vervanging te vormen die klaarstaat en voldoende ervaring heeft om verantwoording te dragen op belangrijke posten in het land. De Cubaanse jeugd is binnen de Revolutie opgeleid om het vaandel over te nemen op dezelfde wijze als de 'revolutionaire generatie' dat heeft gedaan die zij zal opvolgen."
- Raúl Castro, ook president van het land, verklaarde duidelijk dat hij een proces wil leiden van vernieuwing van de autoriteit van de partij en de staat. Wat betekent dit?
- Zelmys Dominguez
- "De 'eerste-tien-jaar-generatie' wordt vertegenwoordigd door kameraden die de aanval op de Moncada-kazerne, de overtocht op de Granma en/of de strijd in de Sierra Maestra hebben meegemaakt. Zij begonnen met de opbouw van het socialisme onder de zware omstandigheden van de eerste tien jaar. Zij hebben daardoor natuurlijk een grote morele autoriteit verkregen binnen de Cubaanse maatschappij om aan het hoofd te staan van het proces van vernieuwing van de methodes, stijl en werkwijze van de PCC. Ook om dat proces te presenteren en er leiding aan te geven, evenals aan de actualisering van de interne normen voor de partijwerking onder de huidige leefomstandigheden op Cuba.
De leiding van de partij en de Revolutie hebben het prestige en de autoriteit om dit proces tot een goed einde te brengen. De discussie over de strategische lijn op het Congres was hier een demonstratie van."
- In wat een "voorbeeld van ware democratie" werd genoemd besloot het Zesde Congres over het concept Richtlijnen voor de sociaaleconomische politiek na een maandenlang proces waaraan 8,9 miljoen Cubanen deelnamen op een totale bevolking van 11,2 miljoen. Zij discussieerden over het document op hun werkplek of school, wat verscheidene wijzigingen en aanvullingen opleverden. Meer dan drie miljoen vergaderingen werden op wijkniveau voor dit debat georganiseerd en maar 94 van de 921 Richtlijnen werden niet veranderd. Het uiteindelijke concept bevatte 131 Richtlijnen. Op het Congreswaren 1000 gedelegeerden. Betekent dit dat een ruime meerderheid van de Cubaanse maatschappij deze besluiten ondersteunt? In ons land zeggen veel mensen dat Cuba geen democratie is. Wat is uw antwoord op deze opvattingen?
- Zelmys Dominguez
- "Het democratiebegrip varieerde door de jaren heen en hangt erg af van het gezichtspunt en de intenties van degene die de term gebruikt. Het wordt vaak gebruikt om een politiek systeem te rechtvaardigen, ook al is het systeem dat ermee gerechtvaardigd wordt niet gefundeerd op een solide democratische basis. Het Cubaanse volk is al meer dan vijftig jaar bezig de democratische fundamenten van zijn politieke systeem te versterken. Dit wordt gedemonstreerd doordat de beslissingen die worden genomen tot stand zijn gekomen middels de grote vrijwillige collectieve bijdragen en de directe deelname aan de maatschappelijke organisaties (zoals vrouwen-, jongeren-, en vakbeweging, etc. nvdr). Deze legitimeren en vormen in de praktijk de uitvoering van regering en staatsorganisaties.
Verder is het moeilijk vol te houden dat een samenleving van 11,2 miljoen inwoners waarvan de hele bevolking de bespreking van de nieuwe Richtlijnen startte in december 2010 en doorging tot februari 2011 (bovenop de debatten op allerlei niveaus die al in eerdere jaren plaatsvonden) én de talloze debatten in iedere provincie over en met de gedelegeerden en gasten op het Zesde Congres op 17 en 18 april van dit jaar, geen overtuigende demonstratie is van een ware democratie.
Voor het bewijs dat er ontegenzeggelijk een solide basis op Cuba bestaat die de democratie op Cuba regelt, kunnen we ook de statistieken bestuderen die deel uitmaken van de analyse van deze debatten. Er werden bijvoorbeeld in de eerste etappe 921 Richtlijnen besproken tijdens 163.079 vergaderingen waaraan 8.913.838 personen deelnamen (sommige personen namen zowel op hun werkplek of studieplek als op een buurtvergadering deel). Er vonden 3.019.471 interventies plaats die neerkomen op 781.644 verschillende meningen. Meer dan 395.000 meningen werden geaccepteerd en leidden tot herformulering van de Richtlijnen. Zo'n 210.000 hadden te maken met de uitvoering. Meer dan 65.000 waren twijfels of zorgen die gedurende de programma's van openbaarmaking werden opgehelderd. Nog 62.000 meningen refereerden aan thema's die deel uitmaakten van andere Richtlijnen en ongeveer 50.000 werden niet geaccepteerd of genoteerd voor verdere bestudering in latere etappes.
Totaal aantal Richtlijnen gedurende deze etappe 311.
In de tweede etappe die de debatten in de provincies met gedelegeerden en genodigden voor het Zesde Congres behelsden, participeerden 978 gedelegeerden en 216 genodigden. Georganiseerd in vijf commissies evalueerden zij positief de herformuleringen, veranderingen en toevoegingen, toegepast op de 291 originele Richtlijnen, zoals door de bevolking in de eerste etappe voorgesteld. De plenaire vergadering van de provincies legde 257 voorstellen over 146 Richtlijnen voor aan het Congres (57% van het totaal aantal Richtlijnen).
Aan de derde etappe, waarin de debatten in de commissies werden gevoerd, namen 986 gedelegeerden en 97 genodigden deel, veranderden 86 Richtlijnen, zo'n 28 procent van de 311. Daarbij namen zij nog twee toegevoegde Richtlijnen aan, daarmee het totaal op 313 Richtlijnen brengend. De voorstellen die in de commissies gerealiseerd werden stemden overeen met de ontvangen resultaten gedurende de volksraadpleging en bevestigden de politieke lijn zoals in de Richtlijnen neergelegd.
Bovenstaande voorbeelden tonen aan dat de besprekingen van de Richtlijnenvoor de sociaaleconomische politiek een uitdrukking zijn van de wil van de bevolking en haar betrokkenheid bij de politiek van de partij, de staat en de regering van de Cubaanse Republiek. Dit vormt een solide en voortdurende basis en is een voorbeeld van de ware democratie. Waarmee de rechtvaardiging van ons politieke systeem nog eens wordt bevestigd.
Volksdeelname, verantwoording afleggen aan de bevolking in uitvoerig en open debat met de hele bevolking zoals bij ons, is moeilijk te vinden in landen die zich democratisch noemen."
- Hoe is de nieuwe samenstelling van het Politiek Bureau en Centraal Comité van de PCC en wat is het grootste verschil nu in vergelijking tot vroeger?
- Zelmys Dominguez
- "Het grootste verschil in de nieuwe samenstelling van het Politiek Bureau en Centraal Comité van de Communistische Partij van Cuba op dit Congres gekozen, is ontegenzeggelijk de afwezigheid van de 'Historische Leider' en 'Opperste Commandant' van de Cubaanse Revolutie, Fidel Castro Ruz. Maar zoals de voorzitter Raúl Castro zei 'Fidel is Fidel en niemand zal zijn historische hoge plaats in de geschiedenis in het heden en in de toekomst van de Cubaanse Natie kunnen innemen'.
Een ander verschil met het verleden is dat het Politiek Bureau 24 leden minder telt dan voorheen. Het vorige was in de praktijk te groot. Het Centraal Comité bestaat uit 115 leden. De nieuwe samenstelling van het Centraal Comité bestaat uit 48 vrouwen (41.7%A), een verdrievoudiging ten opzichte van het Vijfde Congres (13.3%A). De vertegenwoordigers van negroïde en gemengde afkomst is 36, een stijging van 10 procent naar 31,3 procent van het totaal. Ook blijven er nog vertegenwoordigers van de historische generatie die de Revolutie begonnen zijn in de hoogste organen van de partij. Dat is niet meer dan logisch. "
- De zichtbare veranderingen in het Centraal Comité beschouwt men als een "eerste stap" in de richting die Raúl Castro een gradueel proces van vernieuwing en generatiewisseling in de posities in politiek en staat noemde. Maar de vernieuwing heeft nauwelijks effect op het Politiek Bureau. De meerderheid van zijn 15 leden is afkomstig uit de rangen van leiders van de eerste jaren, inclusief de nieuwe tweede secretaris en vicepresident, José Ramon Machado. Er is maar één vrouwelijk lid. Bovendien wordt er een termijn van maximaal tien jaar voor hoge posities in partij en staat aan de volgende partijconferentie, gepland op 28 januari 2012, voorgesteld. Wat is uw verklaring hiervoor?
- Zelmys Dominguez
- "Deze samenstelling is het resultaat van maanden werk in de partij om een kandidatenlijst samen te stellen die recht doet aan de noodzaak van een uitgebalanceerde, rechtvaardige en proportionele samenstelling in termen van sekse en ras van de leden van het Centraal Comité. Waarvan de overgrote meerderheid jaren ervaring heeft aan de basis van de partij en een actief politiek leven leidt binnen de massaorganisaties en studentenbeweging van Cuba. Ook is duidelijk dat 59 kameraden met een lange geschiedenis van relevante bijdragen in de Cubaanse Revolutie niet terugkeren. In de toekomst zal dit proces verder verbeterd en voortgezet worden vanuit de kaders die voldoende ervaring en rijpheid bezitten, zodat de generatiewisseling in de belangrijke organen van het land kan plaatsvinden op een wijze die de continuïteit van het socialistisch systeem garandeert".
- Tijdens een optreden van Fidel Castro op 17 november jl., waar hij met studenten, vertegenwoordigers van universiteiten en de jeugdbewegingsprak, refereerde hij aan een toespraak uit 2005 op de Universiteit van Havana waarin hij waarschuwde dat de Revolutie aan haar eigen fouten ten onder kan gaan. In dezelfde lijn zei Raúl Castro dat de grootste vijand op de weg van modernisatie van het sociaaleconomisch systeem, een proces dat officieel werd gelanceerd op het Congres, "onze eigen fouten zijn". Welke fouten worden hier bedoeld? Wat betekent de uitdrukking "er is geen plaats voor improvisatie of haast"? Wat bedoelt hij met de "actualisatie van het systeem zal niet van de ene op de andere dag plaatsvinden en veel werk kosten"?
- Zelmys Dominguez
- "Het proces van actualisatie van het Cubaanse sociaaleconomische model kan niet afgedwongen worden, maar zal geleidelijk doorgevoerd worden via opeenvolgende maatregelen gedurende het komende vijfjarenplan, omdat deze actualisatie veel werk vergt op het vlak van planning en juridische implicaties heeft. Ook in de praktische toepassing van de Richtlijnen gaat veel werk zitten. Om dit proces goed te coördineren zal veel overleg nodig zijn over praktische implicaties van iedere afzonderlijke maatregel in de Cubaanse samenleving en terugkoppeling van ervaringen om obstakels uit de weg te ruimen of elementen te corrigeren die de uitvoering in de weg staan.
Er zullen nieuwe mechanismen, instituten en wetten, en aanpassing van bestaande wetgeving gecreëerd moeten worden om het praktisch mogelijk te maken het Cubaanse sociaaleconomische model te vernieuwen. Het totaal van een proces van deze aard vereist ook aanpassingen van de procedures, legale termijnen en de realisatie van een adequater electoraal systeem, op basis van de essentiële principes die het democratische en participatieve karakter ervan ondersteunen en de noodzakelijke vorming van de morele en politieke waarden van onze burgers."
- Kunt u verklaren wat de president bedoelde met zijn uitspraak: Om te slagen moet "een mentaliteit van inertie (traagheid) overwonnen worden" binnen de PCC. En hij hamerde er ook op "inflexibiliteit gebaseerd op dogma's en holle slogans te verlaten".
- Zelmys Dominguez
- "De bedoeling van de president is ieder lid van de partij te overtuigen van de plicht actief bij te dragen aan de aanpassing van het interne leven van deze politieke organisatie voor de noodzakelijke en onontbeerlijke verandering van de mentaliteit, die in sommige gevallen bedreigd wordt door dogma's en achterhaalde criteria die niet helemaal de huidige realiteit waarin de Cubaanse maatschappij nu leeft reflecteren, en een strategische strijd te voeren om het socialisme in de huidige omstandigheden te behouden en verder te ontwikkelen."
- Aan het eind van dit interview een kort overzicht. Wat is het voordeel van de Cubaans-Venezolaanse samenwerking en de samenwerking met andere landen verbonden aan ALBA? Hoe is de algemene situatie op dat moment in Latijns-Amerika?
De grootste verworvenheid van de samenwerking tussen Cuba en Venezuela, is dat ze gebaseerd is op de noodzaak dat de landen van Latijns-Amerika op een efficiëntere manier integreren met het doel de revolutionaire processen van de verschillende volkeren te versterken en te consolideren.
De politieke situatie in de Latijns-Amerikaanse regio is momenteel zeer interessant omdat de volkeren weer de weg van de Latijns-Amerikaanse onafhankelijkheid kiezen (zoals José Martí, Simon Bolivar, San Martin, Sucre, etc.). Op democratische wijze hebben de volkeren gekozen voor de bescherming van hun politieke processen die de werkelijke belangen van de bevolking vertegenwoordigen, tegen de armoede en voor een betere wereld. De volkeren van ons Amerika zijn op zoek naar een politiek, economisch en sociaal veel eigenstandiger project, onafhankelijk en meer gericht op andere landen van het Zuiden en niet op de eisen van het Noorden, dat de hoofdrol speelde in eeuwen van imperialistische dominantie.
ALBA is het Bolivariaans alternatief voor Amerika en in het Spaans betekent het zonsopgang. Het is een voorbeeld van integratie en coöperatie en de hoop van de volkeren voor een betere toekomst."
- Is er nog iets dat u met de lezers van Manifest wil delen?
- Zelmys Dominguez
- "Aan degenen die Manifest lezen wil ik op bescheiden en eerlijke wijze blijk geven van onze waardering voor hun ontelbare demonstraties van betrokkenheid en solidariteit met Cuba. Op alle podia erkennen wij en hebben wij altijd de belangrijkheid erkend van de betekenis van de bijdrage die onze vrienden voortdurend in de groeiende vereniging van solidariteit met Cuba leveren. Die vrienden hebben ons gedurende de afgelopen vijftig jaar kracht, 'zuurstof', energie en een gevoel van verbondenheid gegeven. Voor degenen die doorgaan met de verdediging van de optie dat een betere wereld mogelijk is en de levensvatbaarheid van het politieke, economische en sociale systeem in ons land.
Aan jullie die ons je geloof en hoop tonen zeggen wij: hartelijk dank kameraden, voor je geloof in de Cubaanse Revolutie. We leven in de overtuiging dat onze kinderen nooit de verworvenheden van de historische strijd van ons volk zullen verraden.
