Wil van der Klift
De multinationals en de grote winkelketens vernietigen de kleinere middenstand. De grote winkelketens verdringen de kleine middenstander in ijltempo. Marktwerking, privatisering en winstmaximalisering maken de verzorgingsstaat kapot. Alleen de rijken profiteren. De welvaart van het overgrote deel van de bevolking wordt steeds meer uitgehold, zeker nu het ondernemerskabinet Rutte, Verhagen en Wilders proberen ons land definitief om te vormen tot een heilstaat voor ondernemers.
Kleine zelfstandige ondernemers moeten de een na de ander hun deuren sluiten omdat ze de strijd met het grootkapitaal niet meer aankunnen. De ketens nemen hun plaatsen in. Nederlandse vervoersmaatschappijen worden steeds vaker door buitenlandse bedrijven overgenomen. Het leidt tot ontslag van personeel, lagere lonen, hogere tarieven en vermindering van de dienstverlening. Dat geldt ook voor talloze andere sectoren waar de markt haar vernietigende werk mag doen. De ontwikkelingen binnen het MKB staan zeker niet op zichzelf.
Het personeel van de winkelketens heeft meestal minder specialistische kennis dan de kleine zelfstandige en zijn taak is meer het runnen van andermans tent geworden. De zetbaas wordt met een maandloontje afgescheept dat wordt vastgesteld op een of ander hoofdkantoor. Het overige personeel krijgt een grijpstuiver voor zijn werk en wordt op straat gezet zodra het te duur wordt. Dat verhoogt de motivatie ook niet.
Omdat de winsten van deze filialen allemaal naar één centraal punt worden gezogen, worden deze dus ook niet meer uitgegeven in de regio. Een gebied met veel kleine zelfstandige ondernemers zal veel meer profiteren van de bedrijvigheid dan een gebied waar de grote ketens de dienst uitmaken. Dit komt vooral omdat de winsten van deze kleine middenstanders dichter bij huis zullen worden uitgegeven. Hierdoor ontstaan er lokaal meer economische activiteiten. De welvaart wordt zo over een groter aantal mensen verspreid.
De grote spelers hebben geen baat bij een florerende zelfstandige, kleine middenstander. De winst die de zelfstandige ondernemer maakt wil het grootkapitaal in zijn zak steken. Het proces dat Marx al anderhalve eeuw geleden beschreef zet zich voort. De groten eten de kleintjes op. Maar dat geldt ook voor de schaalvergroting die in de sector MKB plaatsvindt. Daar eten ook de grotere ketens de kleine zelfstandigen op. Om dit te realiseren concurreren de grote bedrijven de kleine ondernemer kapot en omdat tegen deze financiële reuzen niet te vechten is, sneuvelt de ene na de andere kleine middenstander.
De sector MKB maakt het overgrote deel uit van de Nederlandse bedrijvigheid. De sanering die er plaatsvindt leidt uiteraard ook daar tot kaalslag. Omdat overal in het kapitalisme geldt eerst de winsten, niet de mensen kan er geen gerichte planmatige groei zijn en kan niet worden gewerkt aan het realiseren van de wensen van gewone mensen op een menselijke schaal. Niet de kwaliteit van de dienstverlening staat centraal, maar de winstgevendheid. Privatisering, marktwerking en winstmaximalisatie hollen de kwaliteiten omvang van het aanbod steeds sneller uit. Het is voor het MKB te hopen dat de nieuwe voorzitter, Hans Biesheuvel, zich weet te ontworstelen uit de klauwen van het grootkapitaal. Maar dat zal hem in de Malietoren, het centrum van de macht van het grootkapitaal, zeker niet lukken. Als hij zich al zou willen inzetten voor de kleinere slachtoffers van de voortgaande centralisatie van het kapitaal.
Na het ontstaan van de economische crisis is er door de overheid miljarden euro's in de economie gepompt, zogenaamd om de crisis te bestrijden. Deze miljarden zijn echter alleen terechtgekomen bij banken, multinationals en het grootkapitaal. Het midden- en kleinbedrijf heeft hier niet van kunnen meeprofiteren. Integendeel, de banken vonden leningen aan deze sector een te groot risico en knepen het geld voor noodzakelijke investeringen af. In plaats hiervan gebruikten de banken deze euro's als versterking van het eigen kapitaal en gaven tamelijk 'risicoloze' leningen aan de multinationals en het grootkapitaal. Aan het gegeven dat de economie alleen maar structureel kan herstellen als de gewone burger weer geld gaat uitgeven, is voorbijgegaan.
Het economisch herstel van de afgelopen twee jaar is kunstmatig geweest en lijkt nu ten einde te komen omdat de bevolking haar hand nog steeds op de knip houdt (zie elders in de krant). Dit is voor het grootste deel te wijten aan het feit dat de financiële injecties doelbewust eenzijdig aan het grootkapitaal zijn gegeven. Als de bevolking weer geld moet gaan uitgeven zal er eerst voor gezorgd moeten worden dat zij weer geld gaat verdienen. Geld verdienen hebben de banken en het grootkapitaal echter alléén voor zichzelf voorbehouden. Een definitief antwoord op deze wantoestanden is alleen onder het socialisme te realiseren. Eerst de mensen, niet de winsten!