Klimaatactiekamp en vakbondswerking

kopenhagen.jpg
Secretaris-Generaal Ban Ki-moon houdt speech tijdens openingsceremonie van de VN-conferentie over Klimaatveranderingen in Kopenhagen op 15 december 2009. Pas als klimaat- en arbeidersbeweging hand in hand gaan strijden voor verbetering kunnen er successen worden behaald. (Foto: Xinhua/Wu Wei)

Acties nabij Keulen

Hier het facebook-bericht over het actiekamp in Duitsland van vrijdag 26 augustus tot maandag 29 augustus, bustour naar het Duitse klimaatkamp nabij Keulen: info@wijstoppensteenkool.nl.

Vlak over de grens van Nederland wordt een mega-bruinkoolmijn steeds verder uitgegraven. Er verdwijnen hele dorpen van de kaart. RWE (eigenaar Essent) laten er gigantische kolencentrales op branden die naast het mijnbouwgebied staan. Van 26 augustus tot 4 september acties, workshops en kamperen, vlak over de Nederlandse grens.

Om het extra makkelijk te maken om te gaan organiseert de 'Wij Stoppen Steenkool campagne van GroenFront!' een bus die het eerste weekend van het kamp bezoekt. Klimaat trekt zich niets van grenzen aan, en het kamp is vlakbij. Wij hopen dat het mensen inspireert tot verzet tegen steenkoolcentrales in Nederland.

Meer informatie over het kamp http://english.klimacamp2011.de

Meer weten over steenkolen in Nederland http://www.wijstoppensteenkool.nl

Wiebe Eekman

Klimaatactiekampen zijn een actie- en organisatievorm opgezet door de meer linkse, 'radicalere' vleugel van de klimaatbeweging. Ze verzamelen enkele honderden meestal ongeorganiseerde maar sterk milieubewuste mensen. Veelal jongeren, ook jonge koppels met kleine kinderen. Ze leren er zich te organiseren en democratisch te debatteren. Enerzijds willen ze aantonen dat samenleven anders (milieubewuster) kan en anderzijds zijn ze gericht op 'directe actie'.

Begin juli was er in Antwerpen het Belgisch klimaatactiekamp (tweetalig!) met aanwezigheid van enkele Nederlanders. De directe actie ging van heel 'braaf', zoals met tweehonderd fietsers tegelijk het verkeer in de Antwerpse straten beheersen, tot 'gewaagd', zoals het uithangen van spandoeken aan een bankgebouw en het enkele uren bezetten van de ingang, of zoals op een nacht met een tiental tenten gaan kamperen binnen de omheining van de chemische BASF-fabriek, uit protest tegen de genetische manipulatie van aardappelen door dit bedrijf.

Eind augustus is er een klimaatactiekamp gepland in de buurt van Keulen, gericht tegen het heropenen van bruinkoolmijnen (bruinkool is nog meer milieubelastend dan steenkool) waar veel Nederlandse activisten ook voor oproepen. (Jammer genoeg verschijnt Manifest 8 te laat om daar nog voor te kunnen oproepen. Enige gegevens staan onderaan het artikel)

De gedachte achter 'directe actie' is dat we niet moeten wachten tot we de overheid kunnen overtuigen om een ander beleid te volgen. Dat duurt veel te lang tegenover de snelheid waarmee het huidige milieu en klimaat naar de haaien gaan. Beter is in de praktijk een andere aanpak af te dwingen. Is dat jong onstuimig ongeduld? Ik denk het niet. Hoe heeft de arbeidersbeweging anders verbetering afgedwongen dan door stakingsacties die het kapitalisme pijn doen?

Doen deze klimaatacties wel 'pijn' of zijn het slechts symbolische speldenprikken? 'Verstandige' kapitalisten reageren met een soort 'repressieve tolerantie'. Zoals de BASF-directie die de kampeerders op haar terrein met rust liet en er geen politie op afstuurde. Bijgevolg was er ook geen aandacht voor deze actie in de media. De symbolische propagandawaarde ging daarmee de mist in. Symbolische actie en ludieke stunts om in de pers te komen hebben een zekere, maar beperkte, waarde om breder gehoor te krijgen onder de bevolking. Verandering afdwingen vergt meer. Bij manifestaties worden de koppen geteld. Pijn doet het als de overheid ziet dat een grote meerderheid van de bevolking tot de actie wil overgaan. Of het ook daadwerkelijk doet.

De meerderheid van de bevolking met de milieuacties te laten instemmen komt neer op de meerderheid van de werkende bevolking meekrijgen. Je kunt er niet onderuit dat je dan ook de vakbonden moet meekrijgen. Dat is een debat waaraan ik deelnam op het klimaatactiekamp in Antwerpen. Veel klimaatactivisten staan sceptisch tegenover de vakbonden omdat die 'voor economische groei' zijn. Uiteraard zijn er reformistische en rechtse elementen in de vakbonden die het kapitalistische groeimodel actief verdedigen. De meerderheid echter wil gewoon werkzekerheid, fatsoenlijk loon en sociale rechtvaardigheid.

Het IVV (de internationale vereniging van vakbonden) heeft in haar verklaring van juli 2010 duidelijk gesteld dat het bestaande economische model de grondoorzaak is van de klimaatontaarding en dat de klimaatstrijd een vakbondsaangelegenheid is. Die verklaring is nog niet overal tot de basis van de vakbonden doorgedrongen, dat klopt. De klimaatbeweging kan best meehelpen om dat te veranderen. Het punt van 'het bestaande economisch model', duidelijker gezegd het kapitalistische systeem, mogen we best in de verf zetten, daar ligt de link tussen de arbeidersbeweging en de consequente milieubeweging.

In juni sprak Anabella Rozemberg, de topvrouw van het IVV voor de klimaatkwestie, op een bijeenkomst in Brussel voor de Belgische Klimaatcoalitie (vertaling/samenvatting speech te lezen op www.ncpn.nl). Ze stelde duidelijk dat het standpunt van de vakbonden tegenover de klimaatkwestie fundamenteel veranderd was de voorbije jaren. Dat was ontstaan door militant op te treden met de begrippen 'rechtvaardige transitie (naar een koolstofarme economie)' en 'waardig werk'. De klimaatbeweging zal pas goed aan kracht winnen door die begrippen ook over te nemen in haar pleidooien.

Tezelfdertijd met het klimaatactiekamp in juli werd er in de Antwerpse petroleumraffinaderij BRC (van de Nederlandse multinational Petroplus) gestaakt tegen het ontslag van drie vakbondsleden. Ik ben blij dat een kleine delegatie van het klimaatactiekamp haar solidariteit kwam betuigen aan de poort in de vroege ochtend. Veel vakbondsdelegaties uit het hele land kwamen regelmatig het stakingspiket versterken.

Mag ik hier eindigen met de blijde melding dat deze vier wekenlange actie slaagde en eindigde met de heropname van de ontslagen vakbondsmensen? Een dergelijke 'directe actie' die breed gedragen wordt door de werkende mensen loont.

N.b.

Van de hand van Wiebe Eekman verscheen het boekje 'Voor sociale rechtvaardigheid én klimaat', 'Twee bronnen van welvaart: de menselijke arbeid én de natuur. De klimaatproblematiek is een belangenstrijd'. Te bestellen via: wiebe.eekman@telenet.be, +32 477 8921 89.