'Europa - kapitalistische crisis, strijd en alternatieven'[1]

Het verzet in Griekenland zwelt aan. Op beide dagen van de nationale staking in Griekenland was er een indrukwekkende menigte arbeiders van PAME op de been. Op de tweede dag verzamelde zich een reusachtige menigte op het Syntagmaplein voor het parlement (Foto KKE).

Een minuut stilte op 20 oktober jl, de tweede dag van de 48-uursstaking, voor de omgekomen vakbondsactivist van Pame, Dimitris Kotzaridis.

Op de tweede dag van de nationale staking in Griekenland werden de PAME-demonstranten aangevallen. De groeiende kracht van Pame leidde tot provocaties en aanvallen met Molotov cocktails, traangas en stenen door fascistische groepen met speciale orders. Daarbij viel een dode (Foto KKE). <>

Georgios Toussas

De ontwikkelingen die we meemaken, de kapitalistische crisis en het offensief van het kapitaal vormen een belangrijke basis voor het trekken van conclusies waarmee de werkende klasse en andere krachten onder de bevolking worden gesterkt. Deze conclusies kunnen leiden tot een massale bewustwording van de werkende klasse, de bevolkingslaag die de wrede consequenties van de kapitalistische barbarij ondervindt en van de politiek die zich tegen de bevolking keert.

Deze bewustwording zal zich niet beperken tot verzet tegen een of enkele maatregelen die slecht zijn voor de bevolking, tegen een enkele slechte politieke maatregel of tegen een regering die zich tegen de bevolking keert. Het zal gebaseerd zijn op een dieper bewustzijn van het feit dat het kapitalisme een uitbuitend systeem is, dat zich steeds meer in reactionaire richting ontwikkelt en niet genezen kan worden en dat de klassenstrijd gericht moet zijn op de omverwerping van dat systeem.

Vanuit dat standpunt bekijkt de Griekse communistische partij KKE de ontwikkelingen in Griekenland: volhardend om de werkelijke oorzaken van de crisis te onthullen, de ideologische en politieke confrontatie met de burgerlijke en opportunistische krachten te versterken en de rol van de Europese Unie te onthullen als een transnationale imperialistische unie die vijandig staat tegenover de volkeren.

De werkelijkheid heeft bewezen dat het kapitalisme in zijn hoogste en laatste imperialistische stadium steeds gevaarlijker wordt voor de werkende klasse en de volkeren, problemen vergroot, crises veroorzaakt, miljoenen werkers veroordeelt tot werkloosheid en armoede en oorlogen veroorzaakt. En dat alles omdat de monopolies, die de kern van het systeem vormen, uit zijn op winst en elkaar beconcurreren om de heerschappij van de grondstoffen.

We hebben een zeer machtig en onvervangbaar wapen in handen: onze theorie, het marxisme-leninisme, die het ons mogelijk maakt om de ontwikkelingen te bestuderen en zeer nauwkeurig de aard en het verloop van de crisis vast te stellen.

Wat is er gebeurd in Griekenland?

In Griekenland werd de kapitalistische ontwikkeling gekenmerkt door een sterke groei gedurende vele jaren en het bbp nam ieder jaar met meer dan drie procent toe. Er werd grote rijkdom geproduceerd. Maar de winsten van de kapitalistische ontwikkeling werden opgestreken door de plutocratie [nvdr: heerschappij van de rijken]: de bankiers, de industriëlen, de reders en andere delen van de bourgeoisie, terwijl de levensomstandigheden van de werkende klasse en grote delen van de bevolking slechter werden en de toekomst van de jongeren werd ondermijnd.[2]

Om de huidige belangen van het kapitalisme te dienen werd besloten tot de EU-strategie van reactionaire hervormingen, die wordt gepropageerd samen met de burgerlijke regeringen, zowel liberalen als sociaaldemocraten. Deze strategie speelde een cruciale rol met betrekking tot het bevriezen van de salarissen en pensioenen, het vernietigen van arbeidsplaatsen, afbraak van sociale zekerheid en sociale rechten en de privatiseringen gedurende de afgelopen periode. Daarmee is bewezen dat het Verdrag van Maastricht, de Economische en Monetaire Unie (EMU), de Lissabon-strategie allemaal kapitalistische instrumenten zijn, ingezet om de grote Europese monopoliegroepen meer concurrerend en winstgevend te maken.

Wij benadrukken deze feiten en willen laten zien dat de kapitalistische barbarij voortduurt. De condities voor de crisis worden gevormd binnen de kapitalistische ontwikkeling zelf. Onder die condities ontstaat er een overaccumulatie van kapitaal en wordt de basistegenstelling van het systeem vergroot.

De huidige crisis manifesteerde zich tegelijkertijd op internationaal niveau in de Verenigde Staten, de Europese Unie en in andere kapitalistische staten. Het is een crisis van overaccumulatie van kapitaal, een crisis van overproductie. Aan de basis ligt de escalatie van de tegenstelling tussen het sociale karakter van de productie en de kapitalistische toe-eigening van de resultaten van die productie, omdat de productiemiddelen eigendom zijn van de kapitalisten en de voorwaarde voor kapitalistische ontwikkeling winstmaken is, wat leidt tot anarchie en ongelijkheid.

De crisis van het kapitalisme bewijst dat de historische grenzen van het systeem zijn bereikt en daarmee ook die van de bourgeoisie. Ondertussen blijven de opportunistische krachten in Griekenland en de Partij van Europees Links (EL) het systeem steunen en volharden in het verdraaien van de oorzaken van de crisis.

Ze hebben het over 'casino-kapitalisme', over een 'schuldencrisis' en over een 'financiële crisis'. Ze beperken hun kritiek tot het neoliberale management en ze verontschuldigen de sociaaldemocratie en het kapitalisme zelf, ondanks het feit dat de condities voor de crisis binnen het productieproces zelf worden geboren en zich vervolgens ook manifesteren in de andere onderdelen van het kapitalistische systeem.

In Griekenland is het bbp in 2009 en 2010 gedaald, zal in 2011 verder dalen met 5 procent en baart grote zorgen voor 2012. De economische depressie verergert de tekorten en de schulden, die worden veroorzaakt door de financiering van grote bedrijven, de belastingvrijstellingen voor het grootkapitaal, de consequenties van de toetreding van Griekenland tot de Europese Unie en de Economische en Monetaire Unie (EMU) en de hoge militaire uitgaven ten behoeve van de imperialistische belangen van de NAVO.

Op grond van deze omstandigheden stelt de KKE dat de bevolking geen enkele verantwoordelijkheid draagt voor de schuld, die ze daarom ook niet moet aanvaarden maar ertegen vechten, zodat de plutocratie die de schuld heeft veroorzaakt ervoor betaalt in een strijd gericht op de omverwerping van het uitbuitende systeem.

De KKE is gestart met een doorslaggevend front tegen alle krachten die valse verwachtingen cultiveren over de rol van de Europese Unie, de mechanismen van leningen en Europese obligaties (schuldbrieven). De werkelijkheid bewijst dat de leningen, in welke vorm dan ook, worden betaald door de werkende klasse en andere bevolkingslagen en dat iedere overeenkomst voor een lening gepaard gaat met wrede maatregelen tegen de bevolking. Maatregelen waartoe al veel eerder was besloten en die nu worden opgelegd, met de crisis als excuus, in alle kapitalistische landen, ongeacht of ze een memorandum hebben getekend met de EU en het IMF of dat ze voor een 'tussentijds programma' hebben gestemd, zoals het geval was in Griekenland. Deze maatregelen zijn onderdeel van een strategische keuze, vermeld in het 'Pact voor de Euro'. Ze zijn gericht op het vergroten van de concurrentiekracht en de winstgevendheid van de monopolies, die alleen bereikt kunnen worden door het verlagen van de kosten voor arbeid.

Dit is wat we ook in Griekenland meemaken, waar de crisis voortduurt, de schuldenlast toeneemt en er een miljoen werklozen zijn, ondanks de wrede maatregelen tegen de bevolking, waardoor de salarissen en pensioenen dramatisch dalen en arbeidsplaatsen, sociale zekerheid en sociale rechten worden vernietigd.

Het is duidelijk dat de crisis zich niet alleen beperkt tot Griekenland, Ierland en Portugal maar zich ook uitbreidt naar Spanje en Italië. Er zijn grote zorgen over de Franse economie, terwijl recente cijfers een vertraging laten zien van de economische ontwikkeling in Duitsland en het gehele Eurogebied en ook in de VS. De inschatting is dat ieder herstel mager zal zijn.

Daarom moeten we voorbereid zijn op een nieuwe escalatie van het kapitalistisch offensief en moeten we handelen op een gecoördineerde manier, terwijl we moeten vasthouden aan de intensivering van de ontwikkeling van de nieuwe klassenstrijd. Daarbij moeten we er rekening mee houden dat het tijdelijke compromis van de Europese top op 21 juli fragiel is, dat de onderlinge strijd tussen de imperialistische machten toeneemt over welk kapitalistisch land de minste schade zal betalen als gevolg van de vernietiging van kapitaal en dat de keuze voor nieuwe, wrede maatregelen tegen de bevolking in voorbereiding is.

Op dit punt willen we benadrukken dat we aandacht moeten besteden aan opvattingen waarbij wordt gesproken over de bezetting van staten door de EU en het IMF, omdat die opvattingen worden gepromoot en gebruikt door krachten die de rol van de bourgeoisie verborgen willen houden.

Griekenland wordt niet bezet en is geen protectoraat. Het is een kapitalistisch land dat een ondergeschikte positie inneemt in het imperialistische systeem, met een sterke bourgeoisie die haar belangen verdedigt en daarvoor vecht door bewust haar bondgenoten te kiezen in de EU, de NAVO en het IMF, met als doel de werkende klasse uit te buiten, de bevolking te onderdrukken, haar macht te bestendigen en het kapitalistische systeem voort te zetten.

Met betrekking tot de ontwikkeling van de klassenstrijd is het bekend dat er in Griekenland veel strijd door de massa's is gevoerd (Op 19 en 20 oktober jl. weer eens zeer zichtbaar, nvdr), met de KKE en de PAME in de frontlinie. PAME is de op klassenstrijd gebaseerde vakbondsbeweging, waarbinnen honderden klassen-geörienteerde vakbonden, federaties, arbeidscentra en strijdcomités zijn georganiseerd. In de meer dan 20 algemene stakingen, de grote demonstraties, de bezettingen van ministeries en andere staatsgebouwen streden de communisten aan de frontlinie, met de Communistische Jeugd, de vrienden van de KKE en de werkende mannen en vrouwen die de PAME steunen.

Al deze krachten zijn actief in de fabrieken, op andere arbeidsplaatsen en in de volkswijken. Ze informeren en organiseren de werkende klasse, de bevolking, de jongeren. Zij beschermen de stakingen met picketlines, ze vechten tegen de werkgevers en de repressieve krachten. Zij trotseren het anticommunisme en de laster van de bourgeoisie en opportunistische partijen en groepen.

De strijd wordt georganiseerd onder de omstandigheid van een groot conflict met de krachten van de vakbonden geleid door regering en werkgevers, waarin de kaders van de PASOK en ND meedoen, die de Griekse Algemene Confederatie van Arbeid beheersen en de Confederatie van Griekse Ambtenarenbonden enworden gesteund door SYN/SYRIZA en andere krachten tegen de PAME. Dit blok, waarvan het aanzien voortdurend afneemt, steunt de strategie van het kapitaal, verdedigt de Europese Unie, propageert klassencollaboratie en zaait verwarring en valse verwachtingen onder de werkende klasse.

De KKE zet, onder moeilijke omstandigheden, haar krachten in om de werkende klasse te organiseren in de fabrieken; de partij concentreert zich op de opbouw van partijorganisaties op de arbeidsplaatsen en in economische sectoren; de partij vecht voor hergroepering van de arbeidersbeweging, met als doel de klasseneenheid te versterken, de activiteiten en richting van de vakbonden te verbeteren en de samenhang tussen de strijdende krachten te verbeteren. We kunnen zeggen dat, ondanks de tekortkomingen, de ontwikkeling van een sociaal bondgenootschap binnen de werkende klasse en grote delen van de bevolking door de inspanningen van PAME en andere militante coalities zeer hoopvol is.

Het is waar dat de bourgeoisie en haar politieke woordvoerders zich meer zorgen beginnen te maken over het verloop, de oriëntatie en het aanzien van deze massabeweging en daarom zijn ze op zoek naar manieren om deze verontwaardiging onder de bevolking te kanaliseren, in een richting die geen schade aanricht aan het systeem. Dit doel werd en wordt recentelijk gediend door de 'plein'-bewegingen, waarbinnen met hulp van de burgerlijke media de bourgeoisie, opportunistische partijen, extreem-rechtse organisaties en marginale 'anti-autoritaire' groepen hun invloed uitoefenen. Er werd een poging gedaan verontwaardigde werkers te vangen in reactionaire eisen, zoals: 'Weg met de partijen. Weg met de vakbonden'.

De KKE heeft standpunten en eisen geformuleerd over alle problemen waarmee de partij dagelijks worstelt en concentreert de krachten op de omverwerping van het uitbuitende systeem. De belangrijkste basis van de programmatische analyse van de KKE is dat in deze periode, de periode van de overgang van kapitalisme naar socialisme, de strijd tussen de klassen gericht is op de oplossing van de basistegenstelling tussen kapitaal en arbeid. De revolutionaire verandering in Griekenland zal socialistisch zijn. De drijvende kracht van de socialistische revolutie zal de arbeidersklasse zijn als de leidende kracht, met de semiproletariërs, arme boeren en de meest onderdrukte stedelijke kleinburgerij. Het beleid van allianties, dat is gebaseerd op de democratische anti-imperialistische en antimonopolistische strijdrichting, zal bijdragen aan het organiseren van de grote meerderheid van de bevolking.

Er is maar één keuze: de macht aan het volk; ontmanteling van de EU en de NAVO; kwijtschelding van schulden; een verandering in de historisch gedateerde sociale eigendomsverhoudingen; sociaal eigendom van de productiemiddelen; productieve samenwerking van de kleine en middelgrote boeren en van de kleine ondernemers in sectoren waar weinig concentratie is; centrale planning, zodat alle productiemiddelen en arbeidskrachten worden gemobiliseerd, om zo gebruik te maken van alle mogelijke internationale economische samenwerking, gebaseerd op wederzijdse belangen. Om dit te bewerkstelligen neemt de noodzaak voor de ontwikkeling van de ideologische en politieke massastrrijd toe, evenals de noodzaak van de organisatie van de werkende klasse. Wij denken dat we daarop kunnen antwoorden, als we ons laten inspireren door de noodzaak van een andere organisatie van de samenleving, door de noodzaak van het socialisme, die elke dag dringender wordt als een antwoord op de kapitalistische barbarij.

Noten

Vertaling J. Bernaven.