(Rainer Rupp)
Mario Draghi, het nieuwe Italiaanse hoofd van de Europese Centrale Bank (ECB), wil veel meer euro's dan ooit drukken om de pandbrieven van de Europese crisislanden te kopen. Deze landen kunnen hun risicopapieren alleen nog tegen een duizelingwekkend hoge rente kwijtraken, waardoor hun faillissement slechts wordt versneld. Nu al grijpt de ECB in achter de schermen door andere banken als tussenpersonen in de markt in te zetten, om de rentetarieven voor de EU-landen in ieder geval onder de zogenaamde 'pijngrens' van 7 procent te houden.
Maar op den duur kunnen deze ingrepen van de ECB niet worden gehandhaafd, zeker niet als het volume gaat toenemen. Italië alleen al moet in de komende twee maanden ruim honderd miljard euro op de markt vinden, alleen maar om oude schulden af te lossen. En het wordt nog erger. De financiële behoeften van Italië en Spanje is voor de komende paar jaar samen 1,5 biljoen euro. Gerenommeerde Amerikaanse financiële experts als John Mauldin gaan ervan uit dat de euroredder in totaal over een 'geldkanon' moet beschikken, dat indien noodzakelijk 3,5 biljoen euro bevat, als munitie om de gemeenschappelijke munt te kunnen redden. Alleen dan kunnen de Europeanen op de internationale financiële markten weer vertrouwen herwinnen. Dit toont aan dat de belangrijkste strategen van de euroreddingscommando's in Brussel niet meer beschikken over de conventionele opties indien de eisen hoger worden.
De enige Europese instelling die het nodige geld en nog veel meer ter beschikking heeft is de ECB, omdat zij in onbeperkte hoeveelheden euro's bezit, hetzij als bankpapier of, via een muisklik, als krediet op een rekening kan 'drukken'. Hoewel het wettelijk niet is toegestaan volgens het Europese verdrag, maakt ze al meer dan een jaar gebruik van deze verboden wegen. Alleen maar omdat alle EU-leiders akkoord gingen met de eerdere overtredingen van de ECB en niemand had geklaagd konden ze voor, intussen, bijna 200 miljard euro's aan waardeloze pandbrieven opkopen van EU-landen in crisis.
Middels de drukpers de huidige uitgaven van staten financieren is de ergste fiscale doodzonde. Volgens veel deskundigen heeft de ECB daarmee al een solide basis voor de toekomstige inflatoire ontwikkelingen gelegd. Als ze nu ook nog overgaat de markten te overspoelen met duizenden miljarden vers gedrukt geld, wordt door velen gevreesd dat dit uiteindelijk zal leiden tot een op hol geslagen inflatie.
In Duitsland heeft de collectieve ervaring van twee inflatoire ineenstortingen van de vorige eeuw in de politieke en economische discours diepe littekens nagelaten. Verwijzend daarnaar heeft Berlijn de voorstellen van andere EU-landen, de geldsluizen van de ECB te openen, strikt afgewezen. Maar aan de andere kant verklaart de bondsregering dat zij vastberaden is de euro met alle middelen te redden. Maar die andere methoden bleken, geconfronteerd met de enorme eisen, ongeschikt voor de diverse gestarte reddingsoperaties via de doodgeboren EFSF (European Financial Stability Facility) tot de zeer controversiële voorstellen voor euro-obligaties, elite-obligaties en andere plannen voor het bundelen van de aansprakelijkheid, die door de fiscaal gezonde landen zijn verworpen als zeer destabiliserend.
Door aan de ene kant de euro met alle middelen te willen redden, maar aande andere kant het gebruik van de enige effectieve reddingsmethode te blokkeren, namelijk de ECB-drukpers, is de federale regering intussen door de andere Europeanen beschuldigd van spreken met dubbele tong. Nadat Berlijn er eerst op aandrong de eurozone een fiscale eenheid Duitse stijl op te leggen, voerde het in het geheim een eigen agenda, namelijk een Duits Europa. Kritieken van deze aard nemen nu ook steeds meer toe in Frankrijk, waar de president wegens zijn toegeven aan bondskanselier Angela Merkel al de naam 'Monsieur Merkozy' kreeg. Ook moest de ontmoeting van de twee op maandag 5 december jl. dienen om president Sarkozy nog vóór de EU-top op de 9de van die maand definitief op de Berlijnse lijn vast te pinnen.
In feite heeft Berlijn waarschijnlijk ook allang erkend dat de ECB-drukpers de enige uitweg is uit het euro-dilemma. Op hetzelfde moment wijzen andere deskundigen erop dat de VS ook zijn gered doordat hun Federal Reserve-drukpers de banken en de economie, op het kritieke moment voor de afgrond, meer dan 7000 miljard dollar verstrekten, zonder dat er sprake was van een galopperende inflatie. Maar om de euro te redden zonder de landen van de eurozone een fiscale unie op te leggen met dwang vanuit Brussel is voor Berlijn onaanvaardbaar. De federale bondsregering en de krachten die er achter zitten hebben er geen belang bij als zij niet indirect de budgettaire beslissingen van de nationale parlementen kunnen controleren.
Alleen als de crisislanden onherroepelijk op het pad van de interne devaluatie, sociale besparingen, loonsverlaging en privatisering van staatseigendom zijn gedwongen, heeft het Duitse kapitaal bereikt wat het wil, zei de Amerikaanse financiële marktdeskundige, Mike Whitney, op 12 november jl. Dan kan ook de euro door de ECB worden gered. Dit heeft ECB-chef Draghi ook duidelijk erkend, toen hij kortgeleden voor het Europees Parlement zei: "Het komt op de volgorde aan. Het allerbelangrijkste is om eerst een gemeenschappelijk fiscaal beleid te bereiken." Daarna zou ook de ECB kunnen gaan deelnemen aan het gevecht met heel haar potentieel.
RR, 05-12-2011, vert. wvdk.