Chinees-Russische samenwerking

Niet alleen die van Moskou, maar ook de betrekkingen tussen Washington en Peking zijn dit jaar (2011, nvdr) op een kritiek punt terechtgekomen.

De Amerikanen hebben op agressieve wijze de Chinese plannen gedwarsboomd om de omstreden olie- en gasrechten in de Zuid-Chinese Zee op te lossen middels bilaterale overeenkomsten met hun buurlanden. Tegelijkertijd heeft Washington vanaf 2011 weer permanent een aantal vliegdekschepen gestationeerd voor de kust van China in de Zuid-Chinese Zee. Ook duidelijk tegen China gericht is het nieuwe militaire concept 'USA-AIR/SEA'. In deze context moet de heropening van een Amerikaanse militaire basis in Australië worden gezien.

Op een aantal fronten is de samenwerking met Rusland een zeer belangrijk aspect van de Chinese buitenlandse politiek geworden, zowel mondiaal als regionaal. Niet minder dan vier keer, alleen al in de eerste 11 maanden van dit jaar, reisden topambtenaren van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken voor overleg naar Moskou. De Russisch-Chinese coördinatie staat op een nieuw recordniveau. Hun 'gemeenschappelijke' veto in de VN-Veiligheidsraad tegen de westerse interventieplannen in Syrië kent geen parallel. Het werd gevolgd door het blokkeren van een gemeenschappelijke resolutie van de VN-Commissie voor de Mensenrechten aan de VN-Veiligheidsraad. Tegelijkertijd hielp Peking de andere BRICS-landen (Brazilië, India en Zuid-Afrika) te overtuigen van de juistheid van het Russische standpunt met betrekking tot Syrië en het als gemeenschappelijk standpunt over te nemen.

Tegelijkertijd hebben Peking en Moskou de VS-westerse pogingen verijdeld om extra sancties op te leggen aan Iran. Wat de regio Azië-Pacific-regio betreft hebben de beide landen op basis van een gemeenschappelijke verklaring van september 2010 ook overleg aangeknoopt. Op hetzelfde moment verzetten ze zich tegen de VS-NAVO-plannen voor permanente militaire bases in Afghanistan. Ook hebben beide belang bij versterking van de strategische autonomie van Pakistan, hetgeen haaks staat op de Amerikaanse belangen. Op de laatste conferentie in Istanbul begin november, hebben ze samengewerkt en Washington's plannen om Centraal-Azië te controleren, het zogenaamde 'Silk Road Project', laten ontsporen.

Rusland heeft een tweede oorlogsschip naar Syrië gestuurd ter ondersteuning van haar leider Bashar al-Assad. Velen roepen Assad op om af te treden. Yevgeny Satanovsky, voorzitter van het Instituut van de Israëlische en Midden-Oosten Studies, onderstreept dat het optreden van Rusland kan worden verklaard door de bezorgdheid dat als het huidige regime in het land wordt vervangen dat rivieren van bloed, miljoenen vluchtelingen en honderdduizenden slachtoffers onder de christelijke gemeenschap in Syrië met zich zal meebrengen. Het vliegdekschip, admiraal Kuznetsov, oefent intussen, na een verblijf van 48 uur in Syrië, als onderdeel van een convooi van vijf schepen in de Middellandse Zee.