Rinze Visser
Ja, het systeem draait door. Het draait door zolang het niet gestopt wordt. Het draait door in de zin van de marktwerking. Waar het niet alleen om groenten en fruit, maar ook om mensen gaat en er niet of onvoldoende winst gemaakt kan worden. Het systeem draait door. Ook in de zin van de dolleman van wie de geest op hol geslagen is. Ontoerekeningsvatbaar, maar daarom niet onschuldig..!
Maar vooral wél levensgevaarlijk! De ene miljarden-bezuinigingsagenda is nog niet in behandeling als de volgende zich aankondigt. Zo moet ik denken aan tijden waarin er grote demonstraties tegen veel en veel minder ingrijpende plannen van de kapitaalbezitters, hun politici en persagenten plaatsvonden.
Wat is er zo opeens veranderd? Het kapitalisme, op het hoogste niveau werkend aan vereniging en gelijkschakeling binnen Europa, was toch toonaangevend in de feitelijke vaststelling van de superioriteit van het systeem, waar marktwerking de spil is en de vervolmaking ervan - alles onder het regime van de kapitalistische markt - de doelstelling.
Alles was welvaart, toenemende armoede bijna weggehoond of door te wijzen op andere, minder gelukkige werelddelen, onder een grote schaamlap gestopt. Er werd gewaarschuwd tegen een klaagcultuur, welke waarschuwing met name in de richting van het 'gewone' volk ging. Wij hadden het nog nooit zo goed gehad, toch? Europa, de beste aller werelden, waarvan Nederland met 'grote broer' Duitsland tot de eredivisie behoort. Toch was het gesnij en gekap in vooral sociale en collectieve voorzieningen, ter bevordering van privatisering en terugtredende overheid, steeds doorgegaan. Als in het kader van de asociale hervormingsdwang en de reactionaire gelegenheid de Griekse bevolking geconfronteerd wordt met ongekende, tot voor kort nog onbenoembare afbraak - waarbij de verlaging van het toch al beschamend lage minimumloon met twintig procent daar hier het meest tot de verbeelding spreekt - dan lijkt de miljardenombuiging in het kader van het regeergedoogakkoord te verbleken. Zo ook de erop volgende miljardenjacht.
Alle propaganda was er steeds op gericht dat het hier, in Nederland onder de vleugels van 'grote broer', nog wel mee zal vallen. En hoorden wij uit het zogenaamde middenveld niet nogal vaak dat het spannende tijden zijn en bezuinigen nu juist een grote positieve uitdaging en dat 'wij met z'n allen', als er 'slim' bezuinigd wordt, versterkt uit de crisis tevoorschijn zullen komen? 'Bezuinigen is topsport', dat soort kreten zullen wij uit deze kringen - de uitvoerders - nog vaker horen... Bezuinigen moet. Hervormen moet. Want ja, onze concurrentiepositie is het belangrijkste. Kijk naar Duitsland, waar al eerder met hervormen was begonnen. Zeker, dat klinkt wat vreemd uit de monden van hen die een verenigd Europa - een economische en politieke unie - nastreven. Hierover opheldering vragen is aan de Ferry Mingelens van deze tijd niet besteed. Een kwartier lang doorzuigen over wat onbenulligs in de hoop op wat suggestieve krantenkoppen de volgende dag is uiteraard veel belangrijker en onschadelijk voor de voortgang van het Europese, sociale afbraakproces.
Zo zal het van de vaderlandse journalistiek ook wel teveel gevraagd zijn om de Quote-500 - de 500 rijkste Nederlanders van wie de laagste 55 miljoen bezit - eens naast de bezuinigingspakketten te leggen. Dat zou immers een schel licht werpen op het wezen van de kapitalistische maatschappij. Maar toen de PvdA, de SP en Groenlinks een bescheiden linkse poging deden met hun voorstel tot verhoging van de hoogste schijf in de inkomstenbelasting, was de 'kwaliteitspers' er als de kippen bij dit voorstel af te schieten als een achterhaald conservatief standpunt. Nee, je moet vooral niet aan de veelverdieners komen. Het gebouw van sociale en collectieve voorzieningen slopen, de lonen en uitkeringen aanpakken, dat is pas progressief... Hier ligt ook het dilemma waarmee de PvdA worstelt en daardoor heeft het aftreden van Cohen waarschijnlijk nog eerder plaatsgevonden dan verwacht.
Wie de vraag over de houdbaarheidsdatum van het kapitalistisch systeem en een socialistisch alternatief uit de weg gaat, die dwingt zichzelf steeds verder tot meegaan met de morele verloedering en het afschrijven van grote delen van de bevolking.