Wil van der Klift (*)
De algemene staking in Spanje op 29 maart jl. toonde de kracht van de arbeidersklasse die de belangrijkste sectoren van de productie wist lam te leggen, met speciale nadruk op de industriële sector, met brede massale steun van tientallen indrukwekkende demonstraties in het hele land. Er vonden 111 demonstraties plaats, waaraan meer dan 4 miljoen mensen deelnamen. Zo'n 2,5 miljoen mensen in Spanje zijn vakbondslid. Volgens cijfers (ICTWSS) uit 2009 is dat 15,9 procent van alle werknemers.
Ondanks bedreigingen, leugens en pogingen tot chantage door sommige werkgevers, bedoeld om de staking in een kwaad daglicht te stellen, vonden - overwegend met overgrote meerderheden - stakingen plaats in onder meer de volgende industrieën en bedrijfstakken: pharmaceutica, chemie, metaal, scheeps, schoonmaak, vuilophaal, transport en logistieke knooppunten, post, bouw, centrale markten. Meer dan 75 procent van de loonafhankelijken steunde de stakingsoproep. Deze strijddag toont de brede afwijzing door de bevolking van de politiek van de conservatieve PP-regering van Rajoy, waarvoor de basis was gelegd door de vorige regering onder leiding van de sociaaldemocratische PSOE.
De bereikte eenheid in de mobilisatie en organisatie van de staking bleek een belangrijke factor voor het winnen van het vertrouwen van de brede massa's en hun deelname aan deze activiteiten. De oproep werd gedaan door de twee federaties CCOO en UGT gezamenlijk. Beide federaties hebben zo'n 1,2 miljoen leden. Een belangrijke stap voorwaarts in de vorming van de noodzakelijke eenheid onder de werkenden (1).
De dag na de algemene staking maakte de regering de contouren openbaar van haar budget voor 2012, waaruit haar onderwerping blijkt aan de dictatuur van het financierskapitaal, waarvoor de regering onderdanig knielt.
De regering Rajoy ziet af van elke mogelijkheid om werkgelegenheid te scheppen om maar aan de eisen van de houders van de Spaanse openbare schuld te voldoen. Zo wordt het bedrag voor het activeren van het werkgelegenheidsbeleid verminderd met 1.500 miljoen euro.
Bovendien zal de verlaging van de bedragen voor de ministeries resulteren in een massaal ontslag van het personeel werkzaam in de openbare dienst, door het aannemen van de Eres (Expedientes de Regulación de Empleo - collectief ontslag programma's), als gevolg van de invoering van de nieuwe arbeidsmarkthervorming.
Het fiscaal beleid is nog altijd volledig gericht op de salarissen en basisconsumptie (btw), waardoor de arbeidersklasse en de middengroepen het meest bijdragen aan de overheidsinkomsten. Aan de andere kant wordt een royale fiscale amnestie gegeven aan de grote fortuinen. Zij hoeven tientallen miljarden euro's minder terug te betalen in ruil voor slechts 2.500 miljoen euro belasting.
Deze regering krijgt binnen drie maanden te maken met een afwijzing door een sociale meerderheid. Het kalmerende effect dat een nieuwe regering meestal heeft, verdwijnt snel. Als de Spaanse oligarchie haar gewelddadige hegemonie wil behouden, zal zij opnieuw problemen krijgen.
Het gaat er nu om de eenheid in de strijd meer gestalte te geven door het verder ontwikkelen van de breed samengestelde 'Commissies voor Werknemers Eenheid' (CUO). Het meest effectieve instrument om de huidige versnippering in de vakbeweging, die de strijdcapaciteit van de arbeidersklasse verzwakt, te overwinnen. Het is noodzakelijk dat de arbeidersklasse de leidende rol speelt in de strijd voor haar eigen toekomst door het ontwikkelen van een actieoffensief, waarin er geen ruimte is voor een sociaal pact met de oligarchie. Het eerste doel is om de arbeidsmarkthervormingsmaatregelen in te trekken.
Daarnaast moet de druk worden opgevoerd tegen de regering en de door de EU opgelegde politiek, middels een strategie van massa-actie die de belangrijkste energie richt op de noodzakelijke weg naar het socialisme als enige uitweg uit de structurele crisis van het kapitalisme. Pogingen tot sociale hervorming van het kapitalistisch systeem zijn gezien zijn aard niet mogelijk en leiden in de praktijk tot verlenging van de huidige hegemonie van de bourgeoisie. Het kapitalisme valt niet te verbeteren. Alleen strijd kan tot - vaak tijdelijke en meestal marginale - resultaten leiden. Maar slechts onder socialistische verhoudingen kan planmatig aan definitieve successen worden gewerkt.
Alleen als de productiemiddelen het maatschappelijk eigendom zijn, kan daadwerkelijk worden gewerkt aan het vervullen van de behoeften van de werkende mensen. Om dat te bereiken moeten de werkende mensen strijd voeren. Die strijd kan en zal worden gewonnen, want geen enkele machine kan werken zonder de inzet van de mensen die haar bedienen. De staking in Spanje toonde de kracht van de arbeidersklasse in dat land. Dit succes zal zeker leiden tot nieuwe stappen.
(1) Spanje's twee grootste vakbonden, de Algemene Werkers Unie (UGT) en de Vakbondsfederatie van Werkers Commissies (CCOO), riepen op 9 maart jl. op tot de algemene staking op 29 maart (zie foto). De vakbondsleiders, beiden algemeen-secretaris, Ignacio Fernández Toxo (CCOO) en Cándido Méndez (UGT), verklaarden hun staking "eerlijk en noodzakelijk" en meldden dat de arbeidsmarktmaatregelen van Mariano Rajoy "de meest regressieve in de geschiedenis van de democratie" van Spanje zijn.
(*) artikel op basis van analyse van PCPE en elektronisch verslag van de CCOO.