Sociaaleconomische redactie
De vijf partijen verantwoordelijk voor het Kunduz-akkoord leggen onbeschaamd de rekening van de crisis bij de gewone mensen neer. De koopkracht van werknemers wordt onbeschaamd aangevallen, terwijl de rijken in dit land op geen enkele manier hoeven mee te betalen.
De grootste aanval vindt plaats op de werknemers met een onbelaste reiskostenvergoeding en voor de goede orde: dat zijn er een paar miljoen! Een paar miljoen werknemers die in de ogen van GroenLinks wel wat dichterbij hun werk kunnen gaan wonen. Die volksverhuizing moet wel even voor 1 januari 2013 geregeld zijn, want dan gaat de bijl erin en leveren deze werknemers gemiddeld 1,75 procent koopkracht in bovenop de rest van het koopkrachtverlies.
Er zijn echt miljoenen werknemers die dagelijks met het openbaar vervoer of de auto naar hun werk reizen en voor wie om allerlei redenen dichterbij gaan wonen geen optie is. Zorg voor ouders, twee banen binnen een gezin, schoolgaande kinderen, er zijn redenen genoeg. Nu op dit moment de huizenmarkt op slot zit is er nog wel een extra argument. Je huis nu verkopen kan zomaar een restschuld bij de bank opleveren van tien- of twintigduizend euro. Had je net een vaste baan en een hypotheek gekregen, gaat je werkgever failliet en sta je op straat. Je vindt weer een baan, maar dat is wel 50 kilometer verderop en dan wordt je gewoon 1200 euro afgepakt door de Kunduz-coalitie. Want ja, dan ga je toch gewoon dichterbij je werk wonen? Wie is hier de weg kwijt?
De gemiddelde lengte van een dienstverband is de afgelopen jaren al gedaald van 12 naar 9 jaar. Grote groepen jonge werknemers hebben nog nooit een vast dienstverband gehad. Toch vinden de partijen van de Kunduz-coalitie dat de ontslagbescherming kan worden afgeschaft en de ontslagvergoeding kan worden teruggebracht tot een schijntje.
Als je dan gaat solliciteren, is een baan op een reisafstand van anderhalf uur passend, maar de reiskosten worden wel voortaan belast. Als het aan deze politieke partijen ligt kunnen werknemers als een nomade achter hun werk aan reizen en als er lokaal geen huisvesting te vinden is is dat jammer. De werknemer heeft dan gewoon pech gehad. Het huidige ontslagrecht voorkomt dat werkgevers ouderen of andere mensen met een vlekje als oud vuil bij de weg zetten. Enquêtes onder werkgevers leren dat. Er zal geen arbeidsplaats bijkomen, met het verdwijnen van de ontslagtoetsing vooraf. Er zullen wel veel meer ouderen, kritische werknemers, werknemers met slechte of verslechterende gezondheid, ontslagen worden. Het is nu al zo, dat oudere werknemers die werkloos zijn geworden, gediscrimineerd worden als zij solliciteren.
Als je de btw van 19 naar 21 procent verhoogt, dan zullen de mensen met modaal en minder dat het meeste merken. De btw is ook een typisch voorbeeld van een vlaktax waarvan de rijken het minste last hebben. Dat geldt ook voor verhoging van de eigen bijdrage, het invoeren van liggeld etc. In procenten is de aanslag op de koopkracht van de onderkant hierdoor veel groter dan voor de mensen met een inkomen boven de 70.000 euro. De totale inkomsten voor het rijk via de btw zijn hoger dan die van de inkomstenbelasting en dat illustreert hoever het niet meer heffen van belasting naar draagkracht al is gevorderd. De koopkrachteffecten van het Kunduz-akkoord voor de verschillende groepen werknemers lopen aanzienlijk uiteen, van -12,5 procent tot -3,5 procent. (Een overzicht van de koopkrachtverliezen zie: www.fnvvechtvoorjerecht.nl).
Helaas denken de neoliberalen graag dat het mogelijk is dat iets oneindig blijft stijgen in waarde. De huizenmarkt is in Nederland zo'n 30 jaar achtereen een stijgende markt geweest als het ging om de huizenprijs. In die stijgende markt was de aflossingsvrije hypotheek een mooi instrument. Maar wel onder de nadrukkelijke voorwaarde van een almaar stijgende huizenprijs. Wel, kijk in de geschiedenis van het kapitalisme, wat dan opvalt, is dat er nog nooit iets is geweest wat alleen maar omhoog bleef gaan. Uiteindelijk komt er altijd een forse daling, crisis is inherent aan het systeem. Nu die crisis in 2008 is toegeslagen en de huizenprijzen sindsdien dalen komen steeds grotere groepen mensen in de problemen. Zij kunnen hun huis niet zonder restschuld verkopen. Als je dan je baan kwijtraakt hangt het koophuis letterlijk als een molensteen om je nek. Het voorstel om de hypotheekrenteaftrek alleen voor nieuwe hypotheken iets aan te passen betekent dat de villasubsidies intact blijven. De voorgestelde wijziging helpt ook niet. Als je een verbouwing niet kan meefinancieren helpt dat starters op geen enkele wijze.
Om een duidelijk nee tegen het Kunduz-akkoord te laten horen moet de FNV op 10 september een nationale staking organiseren. Twee dagen voor de verkiezingen moeten we het land platleggen. Dat is het meest krachtige signaal dat de vakbeweging, vlak voor 12 september, kan laten horen.