Straatnaam vernoemd naar kameraad Gradus Kobus

gradus.jpg
In mei is in Winterswijk een straat vernoemd naar communist en verzetsstrijder Gradus Kobus (1879-1942). Hij speelde een belangrijke rol bij de Rode Hulp die communisten en joden hielp die moesten vluchten voor nazi-vervolging in Duitsland (Foto: Ger Wooldrik).

Marco Hanekamp

Winterswijk- Afgelopen voorjaar was het dan eindelijk zover. Al eerder berichtte ondergetekende dat er in Winterswijk een straat zou worden vernoemd naar kameraad Gradus Kobus, oud-verzetsstrijder en kameraad van de CPN.

Gradus Kobus (1879-1942) stond in zijn woonomgeving bekend als verzetsstrijder. Daarnaast was hij in die dagen lid van de CPH (Communistische Partij Holland), en later de CPN. Eerder was hij nog lid van de Sociaal Democratiesche Arbeiders Partij (voorloper van de PvdA), maar uit onvrede over de koers van de SDAP, besloot hij zich aan te sluiten bij de communistische partij.

Op het moment dat duidelijk werd hoe gevaarlijk het opkomend fascisme vanuit Duitsland was, ging hij onder andere vluchtelingen uit Duitsland helpen om aan dit gevaar te ontkomen.

De nazi's kwamen er al vrij snel achter waar Gradus Kobus zich mee bezighield. Nog voordat de oorlog daadwerkelijk was uitgebroken, probeerden de nazi's hem al op allerlei manieren te dwarsbomen. Een inval in zijn huis, was hier een voorbeeld van. Overigens troffen de nazi's toen enkel een schrijfmachine aan. Steun van de Nederlandse overheid heeft Kobus daarbij niet of nauwelijks gehad.

Na de Duitse inval in de Sovjet-Unie, in 1941, werden er vele prominente communisten opgepakt, waaronder ook Gradus Kobus. Kobus kwam via de kampen Schoorl en Amersfoort uiteindelijk in het concentratiekamp Neuengamme terecht. Hier werd hij op 22 februari 1942 om het leven gebracht.

Nu, ruim 70 jaar later, is er dan eindelijk een straatnaam naar hem vernoemd in Winterswijk. Kobus' Kleinzoon onthulde het straatnaambord, aan de voormalige Walliƫnstraat. Volgens bewoners is het een hele eer, dat er nu een straat is vernoemd naar een bijzondere man als Gradus Kobus. Kobus wordt terecht omschreven als iemand die zijn leven gaf voor onze vrijheid, in zijn strijd tegen onderdrukking, discriminatie en onrecht. Het is dan ook een hart onder de riem voor onze partij, dat deze straat er uiteindelijk toch is gekomen.