TRUKE
Rinze Visser
Om hoeveel duizenden miljarden het ging weet ik niet precies meer. Het nieuwsbericht stond echt niet onder een kop van chocoladeletters op de voorpagina's, maar afgedrukt als klein bericht tussen andere in het midden van de kranten. Duizenden miljarden, uitgedrukt in euro's, om zoveel geld ging het. De aangehouden bandbreedte gaf aan dat het om een ruwe schatting ging. Duizenden miljarden, geparkeerd in de vakken van de zogenoemde belastingparadijzen.
Als toetje werd nog geserveerd dat hierdoor ook in ons land miljarden aan belastinginkomsten werden onttrokken.
Zo plotseling als het nieuws verscheen - in mediabelangstelling te vergelijken met een file op de A2 - zo plotseling was het ook al geen nieuws meer. Weggestopt in vergetelheid. Ongeschikt als voer voor verontruste mensen. Over naar de echte ergernissen zoals hondenstront, snelheidscontroles en tegenvallende prestaties van vaderlandse sporters.
Zo moet ik vermelden dat ik bij de mensen waartussen ik dagelijks verkeer weinig geschoktheid en opwinding bemerkte. De reacties waren meer van een aard waaruit bleek dat het hier nou niet zo'n opmerkelijk nieuwsfeit betrof. De mensen hadden niet veel anders verwacht. De rijken der aarde hadden immers altijd al hun zaakjes goed geregeld. Te weinig naar mijn zin hoorde ik reacties dat die gigantische geldbedragen en de belastingopbrengsten daaruit in deze tijd van crisis goed gebruikt zouden kunnen worden. Dat ze in verband gebracht werden met de nu voorgestelde bezuinigingen, waarvan vooral de 'gewone man' de dupe zal worden. Wat voor positiefs ermee gedaan zou kunnen worden. Bijvoorbeeld geen eigen risico's eigen bijdragen gezondheidszorg en dat er veel andere crisismaatregelen niet hoeven zouden doorgaan. Reacties van dien aard hoorde ik te weinig.
Maar opeens viel mijn oog op een ingezonden stuk in een regionale krant. Een reactie op het genoemde nieuwsfeit. De inhoud was er eentje van schande dat zoiets allemaal maar kan, terwijl er alleen al in ons land voor miljarden bezuinigd zal worden. Dit alles werd inherent aan het kapitalistisch systeem gevonden. Toch zei de schrijver niet tegen kapitalisme te zijn, maar vond wel dat er een wereldwijde controle op dit soort waanzinnige en onrechtvaardige praktijken zou moeten komen.
Is dat niet de situatie waarmee alle principiële socialisten, vooral de communisten, te maken hebben? Een toch groeiende onvrede met de crisis, met de ongeloofwaardig en onrechtvaardig gevonden politiek, maar toch ook het gevoel dat de veroorzakers en de profiteurs van de crisis ongrijpbaar en onaantastbaar zijn. Dat heel veel mensen denken dat het systeem onaantastbaar en niet te veranderen is. Zelfs de ingezonden-stukkenschrijver die duidelijk van onvrede deed blijken, die controle over de superrijken verlangde, was niet tegen het kapitalisme. Bij mij komt dan steeds weer de gedachte op dat velen vinden dat tegen zo'n machtig iets, dat kennelijk maar alles doen en laten kan, toch niets te beginnen is; dat misschien maatregelen tegen het kapitalisme ook alleen maar vanuit datzelfde systeem genomen zouden kunnen worden. Dat de heersende klassen bereid zouden moeten zijn zich vrijwillig te laten controleren.
Heel veel mensen begrijpen de toestand waar ze middenin zitten niet of onvoldoende. Immers de heersende klassen zien steeds weer kans de hen onwelgevallige controles en machtsbeperking af te laten schaffen. Hun vrijheid is inmiddels al bijna onbeperkt geworden. Meer markt, minder overheid... Zij gedragen zich als de kale kikkers, waar niet van te plukken valt. Wat zij doen en laten is legaal, niet tegen de wet. Voor al die anderen, nee, tegen al die anderen worden nieuwe wetten gemaakt, worden bestaande wetten gewijzigd. Meerdere keren inleveren op zuurverdiende pensioentjes, sneller ontslagen kunnen worden, later met pensioen, loonmaatregelen, uitgeklede zorgpakketten en noem maar op.
De rijken beschikken over heel veel politieke partijen die voor hen opkomen. De nationale regeringen en parlementen hebben het er druk mee. Zij laten de onaantastbaren onaantastbaar en de ongrijpbaren ongrijpbaar. Zij pakken de grijpbaren waar ze ze grijpen kunnen. Zoals de Griekse gepensioneerde die voor de derde keer zijn pensioentje sterk verlaagd ziet worden en de voedselprijzen ziet stijgen. Of die vele Spaanse werklozen die ze op een steeds dunner houtje laten bijten. De onaantastbaren, de ongrijpbaren hebben, crisis of niet, de tijd van hun leven.
Maar de geschiedenis heeft geleerd dat de onaantastbaren te grijpen zijn. Die tijd willen ze niet terug. Daarom hebben ze zo'n hekel aan communisten, aan principiële socialisten. Het is daarom dat de massa's wordt verteld de communisten te wantrouwen. Opdat hun miljardenbuit veilig blijft, hun bezit intact blijft, hun roof kan doorgaan. Daarom zijn zij bereid over het surrogaat - het ongevaarlijke links - niet te kritisch te zijn, om een zekere welwillendheid in acht te nemen.
Schrijver dezes heeft meer dan eens geschreven dat er geknokt moet worden voor elke centimeter. Als bijvoorbeeld de verhoging van de eigen bijdrage zorg beperkt kan worden, als er een aantal andere voorgenomen verslechteringen beperkt kunnen worden door een voor de publieke opinie gevoelig geworden kamermeerderheid, dan is dat mooi meegenomen. Maar hiervoor strijden zonder het bestaan van de maatschappij - dit gevaarlijke roofdier in doodsnood - ter discussie te stellen, zonder de noodzaak van massa-acties aan de orde te stellen, zal illusiepolitiek blijken te zijn. Mooie woorden? Grote woorden? Communistenpraat? Dat laatste zeker! Maar wat is daar mis mee?