Wat doet al-Qaeda in Turkije?

Demonstraties in Istanbul tegen het smeden van een Turks-Amerikaans militair bondgenoodschap tegen Syrië. "Schiet je broers in Syrie niet dood" en "Handen af van Syrie" (Foto: Zafer Çimen).

Volgens de VN wordt de Syrische oppositie radicaler omdat steeds meer jihadisten zich bij de rebellen voegen. Een groeiend aantal 'buitenlandse elementen', waaronder jihadisten, mengt zich in de gewelddadige strijd in Syrië. Dat concludeert een onafhankelijk VN-panel. De Syrische oppositie wordt volgens het panel daardoor steeds radicaler. Een deel van de jihadisten, waarvan wordt gedacht dat ze verantwoordelijk zijn voor een aantal grote zelfmoordaanslagen die de afgelopen maanden in Syrië werden gepleegd, is volgens het VN-panel gaan samenwerken met de meer gematigde rebellen van bijvoorbeeld het Vrije Syrische Leger (NRC, 17 september 2012)

Eda Yenil

Ongeveer zeven maanden geleden is een kamp voor de vluchtelingen uit Syrië opgericht in Hatay, de Turkse stad aan de grens van Syrië. Eerst ging men er vanuit dat daar mensen zouden verblijven die voor de gevechten in Syrië waren gevlucht, slachtoffers dus. Volgens de Vluchtelingenwet moeten de vluchtelingen ongewapend in kampen worden geplaatst waar zij veilig zijn.

Later bleek dat mensen in dat kamp over eigen wapens beschikken en dat zij regelmatig over de grens trekken om aan de gevechten deel te nemen. Daar doen zij mee in het 'Vrije Syrische Leger'.

De leden van het 'Vrije Syrische Leger', waaronder leden van al-Qaeda, verbleven niet alleen in dat kamp maar huurden huizen in de binnenstad. Hun dagelijkse leven ging gewoon door en tegelijkertijd bleven zij over de grens heen en weer gaan. De bevolking in Hatay maakte zich hierover steeds meer zorgen omdat deze lieden gewoon doen waar zij zin in hebben. Zij vertellen de burgers van de stad dat zij zijn uitgenodigd door premier Erdogan en dat hij de rekeningen zal betalen als zij etenswaar of andere zaken willen aanschaffen.

De minister van Buitenlandse Zaken van Syrië, Velid Muallim, bevestigde dat leden van al-Qaeda over de grens zijn gegaan. De leden van deze groep chanteren de bewoners van Hatay ermee dat zij Erdogan zullen bellen als zij niet willen meewerken. Zij veroorzaken ook vaak vechtpartijen.

Staatsziekenhuis voor al-Qaeda-leden

Later bleek dat er een staatsziekenhuis gesloten is voor Turkse burgers om te kunnen gebruiken voor gewonde leden van het 'Vrije Syrische Leger'. Bovendien werden naast Turkse woonhuizen opvangplaatsen gecreëerd voor de leden van het 'Vrije Syrische Leger', waarheen regelmatig met ambulances en privé-auto's gewonde personen worden gebracht.

Bewoners van Hatay maken zich zorgen

Toen bekend werd dat al-Qaeda-leden meedoen aan de oorlog tegen Syrië, begonnen bewoners individueel hun zorgen te uiten. Er werd zelfs een imam, Recep Göçmez, werkzaam in de moskee Reyhanli Hayrat, in Hatay ontslagen omdat hij tijdens een speech gezegd had dat men geen oorlog moet voeren maar juist moet bemiddelen als er conflicten ontstaan. Later heeft hij te horen gekregen dat hij ontslagen is, omdat hij tegen de politiek van de AKP zou zijn.

De leden van het 'Vrije Syrische Leger' proberen de huizen binnen te dringen en vallen mensen lastig. De bewoners van Hatay hebben nu een nachtwacht ingesteld. Terwijl er al honderden overtredingen bekend zijn bij de politie, beweert het hoofd van de politie dat het gaat om gewone dagelijkse voorvallen.

Geen toegang tot de kampen

Wat in deze kampen gebeurt weet op dit moment bijna niemand. De journalisten en de politici hebben geen toegang tot deze kampen in Hatay. De voorzitter van een oppositiepartij is zelfs de deur gewezen toen hij een bezoek wilde brengen aan het kamp. Maar voor zover bekend, worden bezoekers uit het buitenland met veel plezier ontvangen.

Veel mensen kennen de dromen van Erdogan met betrekking tot het Midden-Oosten. Hij wil een nieuw Ottomaans Rijk oprichten en dacht dat de Syrische regering makkelijk door de knieën zou gaan. Daarom heeft hij steun aangeboden aan al-Qaeda. Maar de Syrische regering, gesteund door een groot deel van de bevolking, geeft niet op. Door het consequente optreden van Rusland en China wordt Amerika bovendien gedwongen een afwachtende houding aan te nemen. Erdogan wilde dat Syrië zwakker zou worden zodat bij een eventuele oorlog de zaken makkelijker zouden verlopen. Maar nu lijkt het erop dat hij Hatay verloren heeft aan de leden van al-Qaeda.

Duizenden bewoners van Hatay hebben kortgeleden een demonstratie georganiseerd om tegen deze ontwikkelingen te protesteren. In de Turkse media is hier weinig aandacht aan gegeven, maar de machteloosheid van de regeringspartij was te zien aan de aanvallen van de politie op de demonstranten die alleen maar niet willen deelnemen aan de oorlog. Daartegen trad de politie hard op.