Truke.
Rinze Visser
Onze gemeente Lemsterland gaat per 1 januari 2014 fuseren met twee buurgemeenten, nl. Skarsterlân en Gaasterlân-Sleat. Een grote meerderheid van de raad van Lemsterland is uiteindelijk gezwicht voor de druk dat alleen grote gemeenten in de toekomst voldoende kennis en capaciteit in huis zullen hebben om de door het Rijk naar de gemeenten af te schuiven taken uit te kunnen voeren.
Gezwicht voor de druk? Jazeker! Immers, de gemeenteraad had als speerpunt in zijn programma staan dat Lemsterland een zelfstandige gemeente blijft. Dat was destijds op voorstel van de NCPN-fractie het standpunt van de gemeenteraad geworden. Ieder jaar bleef dat standpunt staan, ondanks dat er soms geprobeerd werd er vanaf te zien of het standpunt te versoepelen. Op voorstel van een aantal rechtse fracties werd besloten een bureau in te schakelen voor een rapportage met betrekking tot de bestuurlijke toekomst van de gemeente.
Uit dat rapport kwam naar voren dat onze gemeente best zelfstandig kan blijven, maar ook dat een 'strategisch partnerschap' met twee andere gemeenten (fusiepartners) een optie kan zijn. De stiekeme voorstanders van een fusie roken hiermee hun kans. Hierdoor is uiteindelijk de weg vrijgemaakt voor het opheffen van onze gemeente. Het advies werd voor de fracties die landelijk en provinciaal onder druk waren gezet de gelegenheid hun slechts formele standpunt van een zelfstandig Lemsterland te verlaten. De gemeentebelangenfractie die tot dan toe tot de tegenstanders van fusie behoorde bezweek onder de druk van de grote bedrijven in met name Lemmer en van hun wethouder. Dit is de inleiding tot datgene waar het in dit stuk om gaat.
De fusie zou op 1 januari 2013 moeten ingaan. Vanwege een ophanden zijnde grenscorrectie waarbij een klein deel van nog een vierde gemeente betrokken is, is op last van de minister de fusie een jaar uitgesteld. De fusiefanaten in de drie gemeenten waren echter niet bereid het jaar uitstel te benutten voor een zorgvuldige voorbereiding van de fusie. Alles wat al in gang gezet was moest opeens in versneld tempo doorgaan. Alsof de gemeentelijke fusie toch per 1 januari 2013 een feit moest zijn. Er werd besloten tot een ambtelijke fusie per die datum. Een jaar voor de opheffing van de gemeenten! Zodat de zelfstandige gemeente Lemsterland,die nog slechts in naam bestaat, bestuurlijk al verdwenen is.
Het gemeentekantoor met het ambtelijk apparaat weg, zo ook het college van B en W. Het gebouw wil men het liefst zo nel mogelijk in 2013 slopen. Voorstellen hiervoor en toekomstige invulling zullen ons al snel bereiken. De ambtenaren zijn, als dit gelezen wordt, al aan het verhuizen naar Joure, 17 kilometer verderop. Slechts één servicepunt blijft in een voormalig filiaal van de Friesland Bank voor enkele zaken.
Men had, zoals onze fractie het in de gemeenteraad verwoordde, al veel eerder van de gemeente afscheid genomen. Alleen de gemeenteraad bestaat nog een jaar, alleen omdat de wettig gekozen volksvertegenwoordiging niet afgezet kan worden. Maar in de praktijk heeft de gemeenteraad nauwelijks nog iets te zeggen. Dat is nu het punt waar het vooral om draait. Men doet alsof de drie gemeenten niet meer zelfstandig zijn, terwijl de wettige zelfstandigheid nog steeds bestaat.
Om dit laatste zoveel mogelijk naar de achtergrond te duwen, is er een commissiestructuur bedacht en door de gemeenteraden besloten - in Lemsterland met meerderheid van stemmen - om vier commissies in te stellen waarin de voorstellen aan alle drie gemeenteraden worden besproken en voorbereid, waarin alle fracties van de drie gemeenteraden vertegenwoordigd kunnen zijn. Maar dan zodanig dat men deze opgeteld als fracties van de toekomstige gemeente denkt te kunnen beschouwen.
Raadsvergaderingen van de drie gemeenten worden op dezelfde dag en op hetzelfde tijdstip gehouden. Met dien verstande dat de besluiten gelijkluidend moeten zijn. Dat in onze gemeenteraad soms andere besluiten worden genomen dan in de andere twee, doet de hele bedachte constructie dan wankelen.
Wijzigingsvoorstellen (amendementen) moeten in de commissie aangekondigd, besproken en gewogen worden. Om te voorkomen dat zij ingediend kunnen worden. Om te voorkomen dat NCPN-voorstellen en die van andere fracties die het met de gang van zaken niet eens zijn tot in de raden zullen doordringen. Als men toch, in weerwil van of buiten de commissie om naar eigen oordeel een wijziging of ander voorstel wil indienen, dan wordt het betreffende agendapunt van de agenda afgevoerd en naar de betreffende commissie terugverwezen. Zoals onlangs nog met NCPN-voorstellen en die van andere Lemsterlandse fracties gebeurd is. Zo probeert men, met de verordening in de hand, de gekozen gemeenteraad zoveel mogelijk overbodig te maken, politieke discussie te smoren en de gemeenteraad tot niets meer dan een ordinaire stemmachine te verlagen.
Zo werd het onze NCPN-fractie onmogelijk gemaakt een viertal amendementen op sociale verordeningen in de openbare raadsvergadering politiek-inhoudelijk aan te kondigen. Zodat de andere raadsleden en voor zover mogelijk geïnteresseerden onder de bevolking daarvan in kennis gesteld konden worden. Afgehamerd, als niet aan de orde zijnd, omdat het agendapunt toch van de agenda zou worden afgevoerd. Terug naar de commissie, wat voor onze fractie geen zin heeft, omdat in de andere twee raden, waar geen communisten deel van uitmaken, de NCPN-voorstellen toch niet in stemming gebracht kunnen worden.
Schrijver dezes heeft altijd betoogd dat communisten, ook in gemeenteraden, voor elke centimeter moeten knokken, zeker nu de afbraak van al het sociaal bereikte versterkt doorgezet dreigt te worden. Voor elke centimeter vechten, ook als de kans op succes heel klein is. Dat zal altijd mijn standpunt blijven.
Maar als zelfs dat je als communist op parlementair vlak onmogelijk gemaakt wordt? Dat je als gekozen volksvertegenwoordiger de gelegenheid ontnomen wordt om je voor de slachtoffers van de neoliberale crisispolitiek in te zetten?! Blijft uiteraard staan dat met alle voorhanden zijnde middelen geprobeerd moet worden het optreden voor de mensen voor het voetlicht te brengen en strijdbare mensen voor te houden niet bij de pakken neer te gaan zitten.
De gekozen vergaderconstructie met haar gedrocht van een verordening zorgt steeds meer voor chaos en onbegrip. Chaos: uitgestelde en teruggenomen voorstellen hopen zich op. De onmogelijkheid en het ondemocratisch gehalte van de gekozen weg bewijzen zich elke dag weer. Men verslikt zich steeds meer in de puzzel die men zelf ontworpen heeft. Alleen omdat men zoveel haast maakt met het onbelangrijk maken van het enig democratisch orgaan waarover de bevolking beschikt: de wettig gekozen gemeenteraad.
Mijn stelling is dat communisten in een dergelijke situatie de rust moeten bewaren en elke mogelijkheid moeten benutten om de bevolking duidelijk te maken wat er aan de hand is. Opdat de groeiende ongeloofwaardigheid van de gemeenteraad niet ook op de communisten af zal stralen. Om duidelijk te maken hoe de volksvertegenwoordigende democratie door 'democraten' om zeep geholpen wordt. De gemeenteraad van Lemsterland doet sinds enige tijd ook aan 'papierloos vergaderen'(iPad). Omdat de meerderheid van de raadsleden de laatste tijd de mond nauwelijks nog opendoet, is er kennelijk de conclusie getrokken dat 'papierloos vergaderen' ook geluidloos vergaderen betekent. Geen mooie woorden...