Van de redactie

Syrië: Je moet wel heel erg dom zijn om het verhaal van het gifgasgebruik door de Syrische regering te geloven. Nu de Syrische regering aan de winnende hand is, neemt de druk van de agressieve westerse mogendheden om het land aan te vallen toe. Op de foto inwoners van de stad Homs toonden op 19 augustus jl. demonstratief hun steun voor president Assad en het Syrische leger. (Foto ZLV)

Abvakabo FNV staat voor een activerende vakbeweging. Zal de lijn van Corrie van Brenk - zie foto - overwinnen of die van Ton Heerts? (Foto: FNV)

Ondanks optimistische verhalen over het tegendeel blijkt de kapitalistische crisis niet te stoppen. Schommelingen horen bij de kapitalistische werkelijkheid. Tijden van kleine opgang worden ingehaald door perioden van steeds diepere neergang. De huidige fase kenmerkt zich door een beperkte stabilisering. De achteruitgang is enigszins gestopt en hier en daar is sprake van een lichte opleving. Maar schijn bedriegt. De komende periode wordt zeer spannend en niemand weet precies hoe de ontwikkelingen zullen zijn. Per dag wordt bezien wat de volgende stap zal zijn.

Nu de VS gedwongen zijn hun opkoopbeleid te stoppen (minstens te taperen/temperen) kunnen grote onverwachte en onbedoelde economische schokken optreden. Een voorproefje is al te zien in de opkomende landen, waar de beurzen zeer aanzienlijk moeten inleveren. Maar ook de westerse landen staan veel onverwachte schokken te wachten. Winsten en aandelen staan onder druk. Overheden hebben banken met miljarden aan kapitaalinjecties en garanties overeind gehouden. Dit heeft een dodelijke verstrengeling opgeleverd. Het wemelt van de probleembanken die hun slechte leningen weten door te rollen (vooruit te schuiven) om hun verliezen niet te nemen. Een zeer explosief mengsel.

Om hun verliezen te beperken zal de werkende bevolking nog meer dan voorheen worden uitgeknepen door het kapitaal in crisis. De aanvallen op de werkenden in de thuiszorg zijn nog maar het begin. Het hek zal niet alleen in de thuiszorg van de dam zijn. Het ontslag van 1100 thuishulpen bij Sensire is alleen het topje van de ijsberg. Over de volle breedte wordt geprobeerd betaald werk te vervangen door mantelzorg en werk dat voor een lager loon moet worden uitgevoerd. Maar de vakbeweging blijft tamelijk geruisloos. Er wordt weliswaar de nodige aandacht geschonken aan de aangezegde ontslaggolf in de thuiszorg, maar het blijft bij sectorale antwoorden. Er komt geen integraal politiek antwoord op de gevolgen van de overheveling van rijkstaken naar de gemeenten die gepaard gaat met een aanzienlijke vermindering van de budgetten.

Verslechteringen zullen niet alleen in de thuiszorg voelbaar worden. Bovendien zullen gemeenten proberen om met hun nieuwe vrijheden andere prioriteiten te stellen dan welke in het voordeel van werkenden en bevolking zijn. Gemeenten stellen andere prioriteiten en lang niet altijd de juiste. Waar is de vakbeweging die opkomt voor hogere lonen en arbeidstijdverkorting? Juist nu moeten aanvallende eisen worden gesteld. Niet meegaan met de praatjes dat we nu eenmaal gedwongen worden stappen terug te zetten. Er is geld genoeg, maar verkeerd verdeeld, zoals ook de leiding van de Bijenkorf heeft begrepen. Weg met de kleine beurs, leve de veelverdiener. De toenemende tweedeling in de maatschappij krijgt duidelijke vormen. De Hema voor de een, de onbetaalbare Bijenkorf voor de rijken, captains of industry en anderen die hun vermogen weten te vergroten ten koste van de meerderheid van de werkende bevolking. Het gaat allang niet meer alleen om het schandaal van de thuishulpen. Inmiddels neemt de werkgelegenheid in veel sectoren drastisch verder af.

Met name de middengroepen krijgen het zwaar te verduren. Het maatschappelijk middenveld en het MKB staan onder druk, terwijl het grootkapitaal zich prima staande weet te houden. Dat de voorzitter van het MKB, Biesheuvel, het bijltje erbij neergegooid heeft is begrijpelijk. Hij liep in de Malietoren en het kabinet dagelijks op tegen de groeiende kloof tussen de belangen van de kleine en grote ondernemer. Maar er is meer aan de hand. In alle westerse landen staat de positie van de middengroepen onder grote druk. Een steeds groter deel proletariseert. De huidige generatie loopt voor het eerst sinds lang op tegen het feit dat de komende generaties het niet beter dreigen te krijgen, integendeel. Over de gevolgen van deze verschuivingen wordt veel, in sombere termen, geschreven in boeken en bladen. Vaststaat dat deze ontwikkelingen de machthebbers slapeloze nachten bezorgd. De afspraken in het Sociaal Akkoord staan inmiddels steeds meer onder druk. In Europa wordt met nieuwe maatregelen gewacht tot na de Duitse verkiezingen. Vanaf oktober zal het echter duidelijker worden.

Nederland wordt langzaamaan weer politiek opgewarmd. De publicatie van de sombere cijfers van CBS en CPB op 14 augustus jl. vormde het startschot van de politieke discussie tot Prinsjesdag. Wat zal er van alle mooie plannen van het Sociaal Akkoord terechtkomen? Hoeveel nieuwe ongunstige wetten voor de werkenden zullen er nog worden uitgedacht door de lakeien van het kapitaal in de regering? Op dit moment vinden alleen wat schimmige gevechten voor de bühne plaats. De aanloop naar Prinsjesdag is begonnen. Er moet 6 miljard euro extra op tafel komen. En gezien de politieke verhoudingen in Nederland zal dat wel gaan lukken. De Eerste kamer is geen echte hinderpaal voor de kabinetsplannen. Alle partijen hebben zich afhankelijk gemaakt van de Europese bazen.

De groeiende onvrede onder de bevolking wordt alleen nog getemperd door de illusie van het Sociaal Akkoord, maar zal na het fiasco ervan verder groeien. Op steeds meer plaatsen steken teleurgestelde en boze mensen de koppen bij elkaar om gezamenlijk verzet vorm te geven. Op steeds meer plaatsen komen groepen bijeen die zich daadwerkelijk verzetten tegen onderdelen van de kapitalistische aanvallen. Ook binnen de vakbeweging zullen nieuwe antwoorden moeten worden gevonden op de toenemende verslechteringen. Het inzicht in de noodzaak van de (her)opbouw van een activerende vakbeweging en het zoeken naar daadkrachtige eenheid neemt toe.

De kapitalistische crisis woekert intussen voort en de schadelijke gevolgen voor steeds grotere delen van de bevolking worden meer en meer zichtbaar en voelbaar. Manifest gaat elders in de krant en op de website in op deze ontwikkelingen en geeft ook alternatieve wegen aan. Er bestaan nog veel illusies. Zoals: binnenkort zal de crisis voorbij zijn en je kunt het kapitalisme verbeteren, menselijker maken. De praktijk zal tonen dat het daarbij gaat om dromen, bedrog dus. Alleen strijd kan het tij keren. Alleen pogingen om het socialisme op te bouwen en met het kapitalisme te breken hebben de toekomst, hoe veraf deze denkbeelden ook lijken af te staan van de huidige werkelijkheid.

Partij en krant zullen op zoveel mogelijk plaatsen zichtbaar moeten zijn om te weten wat er leeft onder de bevolking en om de communistische kijk op zaken in het debat te brengen. Daarbij zal veel aandacht moeten worden geschonken aan de vertaalslag van de communistische theorie (ideologie) naar de concrete werkelijkheid van de werkende bevolking. De boodschap dat socialisme nodig is zal moeten worden uitgelegd, veelal tegen sterke vooroordelen in. Dat vergt veel van onze taal en bovendien veel geduld. Bovenal is nodig dat we ons werk baseren op wat er daadwerkelijk leeft onder het meest actieve en georganiseerde deel van de werkende (en uitkeringsgerechtigde) bevolking. Hoe kunnen we de toenemende bereidheid onder delen van de (voorhoede van) de bevolking om met ons in debat te gaan zo goed mogelijk vormgeven? Hoe kunnen we ook in de taal van de krant stappen vooruit zetten? Hoe kunnen we theorie en praktijk beter koppelen? Hoe kan de krant een grotere rol spelen in de agitatie, informatie en scholing van het actiefste deel van de bevolking?

Intussen worden de rijken nog steeds rijker en komen er ook nog nieuwe bij. In Nederland steeg het aantal vermogende particulieren in 2012 met 7 procent tot circa 149.000. Het totale vermogen van deze groep steeg vrijwel even sterk, naar 375 miljard euro. Daarmee kunnen alle bezuinigingsvoorstellen in een klap van tafel! Dus laten we het geld halen waar het zit. Stop de groeiende kloof tussen rijk en arm. Nu het kapitaal in crisis verkeert wordt het steeds gevaarlijker. Alles zal de komende tijd afhangen van het bewustzijn van de bevolking. De strijd om dat bewustzijn vindt in alle hevigheid plaats. De heersende klasse tracht op alle mogelijke manieren de bevolking in het gelid te houden. Zij beschikt daartoe over invloedrijke instituties, waarvan radio, tv, pers en onderwijs de belangrijkste zijn. Manifest zal een - uiteraard bescheiden, maar daarom niet minder belangrijke - bijdrage blijven leveren werkelijkheid en valse illusies te onderscheiden. Het is tijd voor een menselijke samenleving: het socialisme. Daarvoor zal moeten worden opgetreden.

Manifest zal ook dit jaar weer zaken proberen te verhelderen en een basis bieden voor de daadwerkelijke praktische strijd in buurten en bedrijven en een bijdrage leveren aan het omzetten van de opkomende spontane elementaire beweging (als gevolg van het brutale optreden van het kapitaal) in georganiseerde maatschappelijke strijd, met name in de vakbeweging.

Manifest legt veel prioriteit bij sociaaleconomische vraagstukken, maar het kapitalisme leidt ook tot vervormingen van sociaal-culturele verbanden. Solidariteit, medemenselijkheid en gemeenschapszin staan permanent onder druk en de gevolgen voor de menselijkheid zijn soms zeer groot en leiden tot isolement, eenzaamheid en schadelijke vormen van individualiteit. Deze subjectieve factoren zullen meer en beter met elkaar moeten worden verbonden. Daarnaast spelen grote thema's als religie (onder meer een marxistische analyse van de islam is broodnodig) en modern wetenschappelijk inzicht.

Internationaal is de situatie nog steeds gecompliceerd en gevaarlijk. De Amerikaanse hegemonie staat sterk onder druk, maar er dient zich nog geen sterk alternatief aan. De onderlinge kapitalistische concurrentiestrijd verhevigt zonder dat er sprake is van substantiële economische groei. Zolang die economische groei wereldwijd uitblijft kan er alleen maar met budgetten worden geschoven en heerst de politieke waan van de dag. Beetje meer naar links of rechts, maar in alle gevallen een verhevigde aanval op de rechten van de werkende klasse.

Manifest houdt u op de hoogte van de werkelijke ontwikkelingen in de wereld. Lees de waarheid in Manifest.

We plaatsen deze keer slechts een artikel alleen op de website. Wie niet over internet beschikt kan ons verzoeken die artikelen uitgeprint te laten opsturen. Graag melden aan de redactie. Lees de Waarheid niet alleen in de papieren Manifest, maar ook digitaal op de website.(zie www.ncpn.nl). Op de website staat sinds kort een rubriek 'marxistische analyses'.

Deze keer alleen op de website:

Manifest nummer 09/2013 verschijnt op donderdag 26 september 2013. Wij wensen onze lezers de nodige sterkte om ook de komende periode weer het hoofd te bieden aan de toenemende kapitalistische uitbuiting.