Sovjet-schip in Kopenhagen in 1960. Een verleden van vast werk en inkomen wordt steeds meer vervangen door een toekomst van werkloosheid en armoede. De bevolking ziet de Sovjet-Unie steeds positiever. (Foto: rockcreek/Flickr/cc/by-nc-sa)
Redactie buitenland
Volgens een opiniepeiling is ongeveer 60 procent van de Russen van mening dat het leven in de voormalige Sovjet-Unie meer positieve dan negatieve aspecten kende.
Van de 1000 mensen die de 'Public Opinion Foundation Rusland' (FOM) vorige maand telefonisch geïnterviewd heeft tijdens een peiling zei 14 procent dat het woord communisme een "zeer aangename", "positieve" of "geweldige" gevoelswaarde voor hem had en 12 procent was nostalgisch over het Sovjettijdperk.
Voor 11 procent was communisme gewoon een zaak uit het verleden, maar eenzelfde percentage vond dat communisme een goed en stabiel leven betekende.
Een kleine 7 procent ervoer bij het woord communisme een gevoel van "walging" of kreeg "droevige associaties" of sprak in het algemeen over "iets negatiefs". Voor 5 procent stond het voor dromen over een "stralende toekomst" die nooit was uitgekomen ("het is erg jammer dat we het nooit mochten meemaken").
De enquêteurs vroegen ook om de betekenis van het woord communisme uit te leggen. Voor 23 procent betekende het een rechtvaardige samenleving waarin iedereen gelijk is en alle eigendom gemeenschappelijk.
Voor 9 procent stond het begrip vooral voor een specifiek economisch en sociaal systeem, terwijl het voor 8 procent een leven vertegenwoordigde dat beter was dan het huidige ("we waren beter af, mensen werden beter behandeld" en "mensen waren openhartiger en het leven was ook planmatiger").
Zes procent zei dat het communisme voor hem een goed en stabiel leven betekende en prees het officiële principe in het Sovjettijdperk "elk volgens zijn mogelijkheden, ieder naar zijn behoeften". Vijf procent verwierp het communisme als een utopie of een sprookje.
De respondenten werd ook gevraagd om uit te leggen wat ze als de positieve en negatieve aspecten van het Sovjet-systeem zagen.
Het antwoord van 33 procent zag de goede garanties m.b.t. de sociale zekerheid, de stabiliteit en de goede verzorging van de mensen als voordeel, 14 procent zei dat het een systeem was geweest van rechtvaardigheid en sociale gelijkheid, 9 procent zei dat de Sovjet-Unie een land was van recht en discipline, 7 procent prees 's lands gegarandeerde werkgelegenheid en nog eens 7 procent vond dat mensen meer bereid waren dan nu om elkaar te helpen.
Anderzijds bekritiseerde 9 procent de beperkingen van rechten en vrijheden in het Sovjettijdperk, 7 procent beschuldigde het Sovjet-systeem van het onderdrukken van de persoonlijke individualiteit, nog eens 7 procent zei dat de tekorten aan elementaire consumptiegoederen de belangrijkste gebreken van dat systeem waren, 6 procent wees op het misbruik van het gezag in die periode en 5 procent veroordeelde het repressieve bewind in de Sovjet- Unie.
In grote lijnen was 59 procent van de respondenten van mening dat er meer positieve dan negatieve kanten aan het communisme zaten. In die categorie viel 69 procent van de mensen in de leeftijd van 60 jaar of ouder en 47procent in de leeftijd van 18 tot 30 jaar.
Bovendien zou 43 procent het verwelkomen als Rusland opnieuw de communistische ideologie zou invoeren, 38 procent was niet blij met dat idee en 19 procent was op dit punt onbeslist
vertaling WvdK