Van de redactie

Rinze Visser, lijsttrekker 'De Friese Meren' aan het woord tijdens partijconferentie op 15 juni jl. (Foto: Manifest/WvdK)

Demonstratie Abvakabo FNV op 8 juni jl. Voorbeeld van noodzakelijke brede samenwerking van linkse partijen, vakbeweging en andere sociale activisten. (Foto: Manifest/WvdK)

Een van de vele slachtoffers van de bezuinigingswoede van het kabinet Rutte is de bibliotheek van het Koninklijk Instituut voor de Tropen. Alle studie- en kennisinstituten die niet direct de belangen van de multinationals ten goede komen, worden wegbezuinigd. (Foto: Imaginary Museum Projects/Flickr/by-nd)

In de nieuwe gemeente 'De Friese Meren' deed de NCPN mee aan de verkiezingen en haalde bijna 2 zetels. De NCPN was met name bekend in Lemsterland, waar de partij al jaren opkomt voor de bevolking. Dat was te merken. De partij werd in de gemeente Lemmer de grootste (bijna 22%). Waar de partij onder de bevolking bekendheid en vertrouwen geniet op basis van actief en continue optreden is dat ook zichtbaar in het stemhokje! Dat het maar bij één zetel bleef is dan ook volledig te wijten aan de relatieve onbekendheid in de andere fusiegemeenten. Zeker heeft ook meegespeeld dat de SP ontbrak. Deze partij had stemmen kunnen wegkapen die anders bij de NCPN terechtkomen. In Friesland was het nu met name de FNP die een deel van de stemmers, dat genoeg heeft van de 'Haagse' partijen, wist te bereiken. In het sociaaldemocratische bolwerk in Friesland was het goed te merken. Waar er geen linkse alternatieven waren, zoals in Leeuwarden en Heerenveen, stemde men - vaak morrend - trouw op de 'eigen' partij. Er is nog een lange weg te gaan voor de woede en onvrede zich zal vertalen in steun voor de communisten. De belangrijkste les is dat de partij door zichtbaar, daadwerkelijk en onder de bevolking op te treden de mediastilte kan overwinnen. Dat zelfs negatieve berichtgeving over de NCPN door de praktijk kan worden overwonnen toonden de kameraden in Friesland. Een felicitatie waard.

Intussen moddert het neoliberale kabinet verder door. Zonder steun van een paar andere partijen in de Eerste Kamer die het neoliberalisme ook omarmen kon het duo PvdA-VVD niet verder. Met name de PvdA worstelt om haar kiezers en de grootste vakbeweging aan zich te blijven binden. Hoe lang zullen de leden van die partij nog blijven zeggen: "Je bent PvdA'er, of je bent het niet"? Hoelang zullen mensen bereid zijn het fabeltje te blijven geloven dat compromissen nu eenmaal nodig zijn in ons land? Dat ook de PvdA en de vakbeweging daarom water bij de wijn moeten doen. Wanneer wordt duidelijk dat de PvdA niet meer de partij is die opkomt voor de zwakken in de samenleving? Maar ook wanneer zal duidelijk worden dat lokale splinterpartijen niets in de melk te brokkelen hebben en dat ook de PVV geen alternatief is, maar een uiterst gevaarlijke tendens? En nog een stap verder: wanneer zal duidelijk worden dat alleen strijd in buurten en bedrijven een uitweg biedt? Dat het parlementarisme van de SP uiteindelijk een doodlopende weg is. Dat alleen consequente strijd, zoals bij de Achterhoekse zorgorganisatie Sensire, waar na langdurige strijd 800 met ontslag bedreigde thuishulpen werk houden. En bovendien 3000 cliënten hun hulp. Die strijd leverde bovendien een andere landelijke besluitvorming op. Dat is de weg die moet worden genomen. Proficiat Abvakabo FNV. Gefeliciteerd strijdbare medewerkenden. Dit is de les voor 30 november!

Werknemers moeten 'flexibel en zelfsturend' worden, zich voortdurend aanpassen aan de willekeur van de ondernemers, waar alleen de winsten tellen, niet de belangen van de werkenden. Die moeten vooral hun eigen boontjes doppen. Wat het moderne ondernemerschap voor ogen heeft en wat door partijen als de PvdA, VVD en D66 wordt rondgebazuind is langer werken, voortdurend wisselen van takenpakket en demotie als norm. Het aantal zelfdodingen in Nederland nam vooral daardoor de afgelopen jaren met 30 procent toe: van 1.353 in 2007 naar 1.753 vorig jaar. Gemiddeld bijna vijf per dag. Deskundigen leggen een verband tussen het groeiend aantal zelfdodingen en de crisis. Uit onderzoek in Engeland en Griekenland komt een duidelijke relatie naar voren. Door de crisis verplaatst het probleem zich deels naar de werkvloer. De werkloosheid is hoog, massaontslagen zijn wekelijks in het nieuws en de werkdruk neemt in diverse branches toe. De tijdsdruk en de werklast zijn in veel banen hoog, in combinatie met de huidige baanonzekerheid kan dit een dodelijke formule zijn.

Door reorganisaties en bezuinigingen moeten minder mensen méér werk doen

Werkgevers zijn ook minder bezig met persoonlijke doelen van hun personeel. Twee derde van de MKB'ers bood twee jaar geleden loopbaanbegeleiding aan, nu is dat 54 procent. Bij grote ondernemingen liep dit zelfs terug van 77 naar 55 procent. Alle aandacht van werkgevers in die sector gaat nu uit naar het overeind houden van bedrijven. Ze horen werknemers klagen over de werkdruk, zien een groeiend aantal kampen met burnoutverschijnselen en worstelen met de balans tussen privé en werk, maar de bedrijven willen nu personeel dat de kiezen op elkaar zet en doorpakt, geen mensen die 'zeuren'.

Steeds meer wordt bovendien geprobeerd betaald werk te vervangen door mantelzorg en werk dat voor een lager loon moet worden uitgevoerd. Die mantelzorgers luiden inmiddels de noodklok. De overheid doet er goed aan om bedrijven te ondersteunen bij een mantelzorg vriendelijk personeelsbeleid. De overheid kan zelf ook het goede voorbeeld geven. Volgens de vereniging van mantelzorgers is er veel onduidelijk over langdurige zorg voor naasten door mantelzorgers, van wie er 2,6 miljoen zijn. De participerende samenleving is een farce.

Ware gezicht kapitalisme niet fraai

Het kapitalisme in crisis toont zijn ware gezicht elke dag meer. Het zet ondernemers ertoe aan om mensen te manipuleren en te bedriegen. In de VS wordt openlijk gerept van 'diepgaande culturele tekortkomingen, waarmee wordt bedoeld een voortdurende litanie van misleiding, valse verklaringen en belangenconflicten. De werkloosheid neemt intussen in recordtempo toe en die trend is voorlopig niet voorbij. Een kwart van de zzp'ers is nu freelancer uit nood. De tweedeling in de maatschappij neemt steeds meer toe. De rijken worden rijker, de armoede en bestaansonzekerheid nemen verder toe.

De zorgtoeslag gaat volgend jaar fors omlaag. Voor alleenstaanden met een maximale toeslag kan de korting oplopen tot 163 euro, voor echtparen zelfs tot 392 euro. Bijstandsgerechtigden die met elkaar een woning delen, worden vanaf halverwege 2014 gekort, schrijft PvdA-staatssecretaris Jetta Klijnsma van 'Sociale Zaken' in een wetsvoorstel. Mensen die niet met elkaar zijn getrouwd of een officiële relatie hebben maar wel een huis delen, krijgen te maken met een 'kostendelersnorm'. Hoe meer bijstandsgerechtigden een huis delen, hoe lager de uitkering wordt. De kostendelersnorm gaat ook gelden voor de AOW, Anw, Toeslagenwet en IOAZ. De invoering daarvan moet structureel 95 miljoen euro opleveren. Samen met andere aanpassingen gaat het om een bedrag van 157 miljoen euro tot 2018 en daarna jaarlijks 263 miljoen euro.

Ook wordt het straks verplicht om een 'onbeloonde maatschappelijk nuttige' tegenprestatie te leveren voor de bijstandsuitkering. De gemeente gaat die plicht uitvoeren. Als de bijstandsgerechtigde die tegenprestatie niet wil leveren, moet de gemeente de uitkering intrekken. Op naar de vooroorlogse Dwangarbeid. Zelfs de Raad van State vindt deze strafmaatregelen overigens 'niet proportioneel' en adviseert daarvan af te zien. Het wetsvoorstel moet daarom worden heroverwogen.

Binnen de meeste rijke landen neemt volgens Coen Teulings de inkomensongeljkheid toe. De Verenigde Staten zijn koploper. De middenklasse heeft daar de afgelopen drie decennia koopkracht verloren. De groei is volledig terechtgekomen bij een kleine groep veelverdieners. De cijfers zijn angstaanjagend. Sinds 1980, het jaar met de kleinste inkomensverschillen, is het inkomensaandeel van de top 1 procent meestverdieners verdubbeld naar 16 procent van het totaal. Het aandeel van de top 0,1 procent, één op de duizend huishoudens, is zelfs 8 procent! Ook in Engeland is het aandeel van de top gestegen. Aan Duitsland is deze trend tot 2000 voorbijgegaan. Echter, tussen 2002 en 2006 is de arbeidsmarkt daar drastisch hervormd (de Hartz-hervormingen).

Economie in Europa blijft kwetsbaar

Europese banken hebben bijna 1200 miljard euro dubieuze leningen in hun boeken. Leningen waarvan het de vraag is of die ooit worden terugbetaald. Dat is nagenoeg 100 miljard euro meer dan een jaar geleden, blijkt uit een gisteren gepubliceerd rapport van PWC. De accountant- en adviesorganisatie verwacht dat het aantal zogeheten 'non-performing loans' (NPL) de komende tijd verder toeneemt, vooral vanwege de onzekere economische toestand in Italië, Griekenland, Spanje en Ierland. In Nederland bezitten de banken inmiddels voor 57 miljard euro aan dubieuze leningen. Dat is bijna 10 procent meer dan een jaar geleden en nagenoeg het dubbele van de 32 miljard euro in 2008. Het opschonen van de Europese bankensector zal nog jaren in beslag nemen. Hij schat dat de banken op meer dan 2400 miljard euro aan leningen zitten waar ze eigenlijk vanaf willen. Ten opzichte van 2008, toen de kredietcrisis begon, is het aantal moeilijk inbare leningen verdubbeld, zo becijferde PWC. Hadden Europese banken in 2008 voor 514 miljard euro aan dubieuze leningen in de boeken staan, inmiddels is dat opgelopen tot 1187 miljard euro. We leven met z'n allen op een vulkaan die elk moment kan uitbarsten.

Het komt aan op (klassen)bewustzijn

De heersende klasse tracht op alle mogelijke manieren de bevolking in het gelid te houden. Zij beschikt daartoe over invloedrijke instituties, waarvan radio, tv, pers en onderwijs de belangrijkste zijn. Manifest zal een - uiteraard bescheiden, maar daarom niet minder belangrijke - bijdrage blijven leveren werkelijkheid en valse illusies te onderscheiden. Het is tijd voor een menselijke samenleving: het socialisme. Daarvoor zal moeten worden opgetreden. Daartoe zullen partij en krant op zoveel mogelijk plaatsen zichtbaar moeten zijn om te weten wat er leeft onder de bevolking en om de communistische kijk op zaken in het debat te brengen.

Manifest zal ook dit jaar weer zaken proberen te verhelderen en een basis bieden voor de daadwerkelijke praktische strijd in buurten en bedrijven en een bijdrage leveren aan het omzetten van de opkomende spontane elementaire beweging (als gevolg van het brutale optreden van het kapitaal) in georganiseerde maatschappelijke strijd, met name in de vakbeweging.

Manifest houdt u op de hoogte van de werkelijke ontwikkelingen in de wereld. Lees de waarheid in Manifest.

We plaatsen deze keer weer enige artikelen alleen op de website. Wie niet over internet beschikt kan ons verzoeken die artikelen uitgeprint te laten opsturen. Graag melden aan de redactie. Lees de Waarheid niet alleen in de papieren Manifest, maar ook digitaal op de website.(zie www.ncpn.nl). Op de website staat sinds kort een rubriek 'marxistische analyses'.

Deze keer (ook) op de website:

Manifest nummer 12/2013 verschijnt op donderdag 19 december 2013. Wij wensen onze lezers de nodige sterkte om ook de komende periode weer het hoofd te bieden aan de toenemende kapitalistische uitbuiting.