Anna Ioannatou
Na 11 jaar is het dan weer zo ver: Griekenland zal voor de eerste zes maanden van 2014 als voorzitter van de Europese Unie optreden. Een spannende tijd, want tijdens het Griekse voorzitterschap vinden de Europese verkiezingen plaats (in Griekenland op 25 mei) en in het land zelf de districts- en gemeenteraadsverkiezingen (eerste ronde 18 mei, tweede ronde 25 mei). Hoewel spannend? Eigenlijk is het al meer dan duidelijk wat dit voorzitterschap zal inhouden.
Het land zal zich braaf aan de uitgestippelde EU-lijn houden, hetgeen voor de bevolking weinig goeds inhoudt. Die lijn betekent immers het beleid van een kapitalistische economie in zware moeilijkheden en in harde concurrentiestrijd met andere landen met veel lagere productiekosten (b.v. met hongerloontjes voor werknemers en afbraak sociale rechten). De Griekse (Europese) werknemer zal nog meer moeten inleveren. Voor velen was er toch al geen sprake van feestdagen, ondanks de liefdadigheidsaalmoezen hier en daar aan de allerarmsten uitgedeeld. In naam van de politieke cohesie van de EU moet er' warm' geld vloeien naar acties en werken waar snel winst gemaakt kan worden met zo weinig mogelijk arbeidsplaatsen en nog meer uitbuiting van de werknemer o.a. in de zogeheten groene energie en de digitale markt. Het Griekse voorzitterschap heeft de taak het EU-beleid toe te passen gericht op de prioriteiten van de reactionaire strategie 'Europa 2020'.
Het uitbreidingsbeleid hoort niet meer bij de prioriteiten. Het heeft de laatste tijd klappen te verduren gekregen met het besluit van de IJslandse regering om de toetredingsonderhandelingen met de EU te onderbreken en de weigering van de Oekraïne (op het laatste moment) en Armenië een associatieverdrag met de EU af te sluiten om een Zone voor Vrije Transacties te creëren. Wel wordt het doordringen van EU-monopolies in landen van Eurazië, Zuidoost Middellandse Zee, Maghreb en de Sahel, gebieden dus waar de intra-imperialistische concurrentie hevig is, versterkt.
Het zogeheten 'Euro plus Akkoord' zal de leidraad vormen voor het antiwerknemersbeleid van de regering. Volgens dat akkoord moeten de loonkosten voor monopolies en groot bedrijfsleven vergelijkbaar worden met de kosten van handelsconcurrenten zoals India en China. Hiermee wordt de weg geopend voor nog meer besnoeiingen op salarissen en nog meer ongunstige veranderingen in het verzekeringsstelsel.
Programma's als 'Initiatief voor de jeugdwerkloosheid', 'Garantie voor de jeugd' en 'Alliantie voor het leerlingenstelsel' plus een aantal varianten vormen een soort werkloosheidscamouflage en steunen het grote bedrijfsleven op een aantal punten: schijnopleidingen en koppelen van onderwijs aan de markt en de behoeftes van het kapitaal met spotgoedkope jeugdige loonslaafjes, die bovendien overal in de EU flexibele reserves vormen en vaak van hot naar her reizen voor arbeidscontracten van een paar maanden of zo. Niet toevallig is in dit verband het 'festijn' dat twee weken voor de Europese verkiezingen in Straatsburg zal plaatsvinden, georganiseerd door het Europees Parlement onder het motto 'Ideeën voor een beter Europa' rond de jeugdwerkloosheid, de digitale 'revolutie', de leefbaarheid, de toekomst en de Europese waarden, waarmee jongeren ideologisch zand in de ogen wordt gestrooid: een verguld beeld wordt geschapen wat betreft de mogelijkheden van een economisch en sociaal systeem, dat historisch heeft afgedaan.
Syriza beweert dat zij een eigen programma voor kapitalistische ontwikkeling heeft voor het voorzitterschap. Op het Congres van de Partij van Europees Links (PEL) in december jl. werd besloten Syriza leider A. Tsipras voor te dragen als kandidaat voor het voorzitterschap van de Europese Commissie. Dit lijkt toch wel helemaal niet op dat neigen in de richting van communisme, wat de Griekse premier Syriza verwijt... Hoe dan ook, op bovengenoemd congres werd daarna het revolutionaire lied 'Pantiera Rossa' aangeheven. Hoe ver kan hypocrisie gaan? Kennelijk zijn er geen grenzen voor opportunisten. Of moet gewoon het steeds duidelijker afglijden naar de traditionele en historisch-politiek afgedane sociaaldemocratie op deze manier worden verbloemd? De PEL is in elk geval bereid met A. Tsipras de eerste rol in het 'Europese' gebeuren op zich te nemen en wat dat inhoudt mag de bevolkingen de laatste jaren pijnlijk duidelijk geworden zijn.
Partijen als de 'Onafhankelijke Grieken', DIMAR (Democratisch Links), LAOS (Orthodox Volks Reveil) en de ecologen streven naar een rol in toekomstige regeringsformaties. De 'Beweging van de 58', weggelopen kaders van burgerlijke en opportunistische partijen vaak met een jarenlange deelname aan regeringen van PASOK-Nea Dimokratia, worden door een deel van het establishment gebruikt voor de heropbouw van dat deel van de sociaaldemocratie, dat niet is overgelopen naar SYRIZA. Verder wordt de nazistische Gouden Dageraad o.a. door het rederskapitaal gesteund als een soort reservetroepen voor aanslagen op de arbeidersbeweging.
Verklaringen van Europarlementariërs van beide regeringspartijen Pasok en Nea Dimokratia, maar ook van Syriza en andere pro-Europese partijen over het "einde van de memoranda" zijn makkelijk gezegd nu de antipopulaire communautaire wetgeving, de versterkte economische controle om nieuwe tegen werknemers gerichte maatregelen automatisch op te leggen plus dat de daarvoor nodige instrumenten al klaar zijn ook zonder memoranda. De antimemorandaleuzes zijn dus al oude koek.
Dit alles vormt een bevestiging van wat Lenin in 1916 al schreef over de leuze van de 'Verenigde Staten van Europa': "Gezien vanuit het oogpunt van de economische voorwaarden van het imperialisme, dus export van kapitaal en verdeling van de wereld door de 'ontwikkelde' en 'beschaafde' koloniale machten, zijn de Verenigde Staten van Europa binnen het kapitalistische stelsel hetzij niet realiseerbaar hetzij reactionair".