Colin Todhunter
Corporate Europe Observatory heeft onlangs een kritisch rapport gelanceerd over het verslag van de Europese Commissie over de afgelopen vijf jaar. Het rapport geeft een opsomming van de resultaten van de vertrekkende Commissie Barroso II en haar wisselwerking met de lobbygroepen van de grote bedrijven.
De kritiek op de Commissie in het rapport is vernietigend. De Commissie heeft een corporate agenda gevolgd, met weinig aandacht voor andere belangen in de samenleving.
En nog erger, de Commissie heeft met hand en tand gevochten tegen een doeltreffende regulering van lobbyisten, met inbegrip van het zich te weer stellen tegen een verplicht register, en door het niet aanpakken van een serieuze hervorming van haar adviesstructuur, met zijn zogenaamde expertgroepen, gedomineerd door vertegenwoordigers van het grote bedrijfsleven.
Kenneth Haar, co-auteur van het rapport: "De Commissie-Barroso II is de Europese Commissie op haar slechtst... Zij heeft haar nieuwe bevoegdheden gebruikt om beleid op te leggen dat netjes past bij de belangen van de grote bedrijven. Dit was een periode die de Europeanen niet snel zullen vergeten. De Commissie zal voortaan minder legitimiteit hebben."
Olivier Hoedeman, coördinator en co-auteur: "De vertrekkende Commissie laat een triest resultaat na door het plaatsen van big business aan het stuur van een groot deel van het EU-beleid. Dit benadrukt de urgentie voor hervormingen."
Pascoe Sabido, co-auteur: "Dit rapport onderstreept waarom, als gevolg van de voortdurende drang van de Commissie om te luisteren naar de big business in plaats van de Europese burgers, de mensen de straten op worden gedreven. Op 15 mei jl. kwamen duizenden Europeanen naar Brussel om de European Business Top te omsingelen en om een duidelijke boodschap af te geven aan de politieke leiders - democratie is niet te koop tegen welke prijs dan ook."
In het rapport worden verschillende beleidsterreinen bekeken, met inbegrip van handel, klimaat, financiën en landbouw.
De auteurs stellen dat het directoraat-generaal voor de Handel van de Commissie zich dienstbaar heeft gemaakt om nieuwe markten te openen voor het bedrijfsleven, maar al te vaak ten koste van de gewone mensen en het milieu in de verschillende regio's van de wereld.
De handelsbesprekingen tussen de EU en India hebben de grote bedrijven aan het roer gezet, en het resultaat kan het levensonderhoud van miljoenen mensen in India in gevaar brengen. Door de big business een voorkeurspositie te geven, werden details over de onderhandelingen achtergehouden voor het publiek. Verder bespreekt het rapport hoe ambtenaren en lobbyisten samen zitten om te bespreken hoe regelgeving in belangrijke markten, zoals India, ongedaan kan worden gemaakt.
Vergelijkbare kritiek wordt geuit op de onderhandelingen tussen de VS en de EU over de Transatlantic Trade and Investment Partnership. Ook hier vergaderingen met gesloten deuren met corporate lobbyisten die benadrukken hoe de grote bedrijven een bevoorrechte toegang hebben tot de beleidsmakers. Het rapport benadrukt het gevaar dat de lobbyisten van het bedrijfslevenuiteindelijk de macht zouden kunnen hebben om samen wetgeving te schrijven en aldus de democratische processen omzeilen.
De auteurs concluderen dat het handels-en investeringsbeleid van de Commissie onthult dat een stel ongekozen technocraten, die weinig geven om wat gewone mensen willen, onderhandelen namens de big business. Wat betreft de landbouw, concluderen de auteurs dat de Commissie de kant kiest van de agrobusiness als het gaat om GMO's en pesticiden. In plaats van het verschuiven van Europa naar een duurzamer voeding- en landbouwsysteem, gebeurt het tegenovergestelde, als agribusiness en haar lobbyisten de Brusselse politiek blijven domineren.
De consumenten in Europa verwerpen GM-voedsel, maar de Commissie heeft verschillende pogingen gedaan om aan de eisen van de biotech-sector, om GMO's in Europa toe te staan, tegemoet te komen, geholpen door grote voedingsbedrijven zoals Unilever, en de lobbygroep FoodDrinkEurope. De auteurs wijzen op verbanden tussen deze problemen en de bovenste regionen in de Commissie.
Agressief lobbyen door BASF heeft geleid tot de toelating van de GM-aardappel Amfora voor commerciële teelt. Volgens het rapport liepen belangenconflicten uit in het voordeel van de biotech-industrie binnen de European Food and Safety Agency en leidde dit tot een omstreden en zwaar bekritiseerd wetenschappelijk advies over de kwestie.
Het gevaar is dat verdere goedkeuringen voor GMO-teelt kunnen volgen omdat voorstellen zouden kunnen laten zien hoe biotechbedrijven een rol spelen bij de besluitvorming over het al dan niet mogelijk maken van een bepaalde teelt. In het rapport wordt ook opgemerkt dat de industrie ook sterke druk uitoefent om het optreden van de EU te voorkomen tegen endocrien verstorende stoffen en pesticiden.
Het rapport concludeert dat de Commissie gretig een corporate agenda heeft nagestreefd in alle onderzochte gebieden en heeft geijverd voor een beleid in lijn met de belangen van de grote bedrijven. Het deed dit in de schijnbare overtuiging dat dergelijke belangen synoniem zijn met de belangen van de samenleving als geheel.
Terwijl de problemen die genoteerd zijn in het verslag misschien wel altijd aanwezig zijn geweest binnen de Commissie, hebben de afgelopen vijf jaar een keerpunt te zien gegeven voor zover er een concentratie van macht is ontstaan in de handen van de Commissie terwijl deze een krachtiger zakelijke agenda nastreeft en dit met meer succes dan ooit tevoren.
Het rapport is een vernietigende aanklacht tegen belangenconflicten, geheimhouding, corporate lobby's, gebrek aan verantwoordelijkheid ten aanzien van het publiek (en het Europees Parlement) en de connecties tussen beslissers en gevestigde bedrijfsbelangen. Een verdieping van de democratische transparantie binnen de Commissie is hard nodig tezamen met een terugdringing van haar bevoegdheden.
De uiteindelijke conclusie van het rapport is dat de Commissie een schande is voor de democratische tradities in Europa. Het is in feite een gewillige dienaar van een corporate agenda.
Het volledige rapport, inclusief alle onderzochte beleidsterreinen, is hier te lezen : http://corporateeurope.org/sites/default/files/record_captive_commission.pdf
Bron: corporateeurope, 14 mei 2014, vertaling B.B.