Staking mbo op 15 mei jl. in Amsterdam. (Foto: (l) Nufoto.nl, (r) Welingelichtekringen.nl)
Ron Verhoef
Op 15 mei staakte het personeel in het mbo. Inzet was de cao. Al sinds 2009 zitten de cao-onderhandelingen muurvast. Bonden en werkgevers waren lange tijd niet eens met elkaar in gesprek, maar nu de minister 240 miljoen euro in het vooruitzicht had gesteld als er een nieuwe cao zou komen voor 1 juni, zaten de partijen weer om tafel. De verschillen bleken echter nog altijd onoverbrugbaar, zoals we vorige keer in Manifest vermeldden.
In Amsterdam werd in het Muziekgebouw aan 't IJ een stakingsbijeenkomst gehouden waar 4000 mensen aan deelnamen. Dit was een aanzienlijk groter aantal dan de organisatie had verwacht. Vanuit het noorden en zuiden van het land waren bussen geregeld. De aanwezigen waren zeer strijdbaar. De maat is vol.
Voor veel werknemers is het water inmiddels tot de lippen gestegen. De werkdruk is onaanvaardbaar hoog en zoals een aantal deelnemers aangaf werken mensen met een halve baan meestal toch gewoon 40 uur om al het werk voor elkaar te krijgen.
De voorzitters van de grote bonden hielden toespraken en benadrukten daar de ernst van de situatie. Ton Heerts, van de FNV, wilde nu echt boter bij de vis. Als er op korte termijn geen toegevingen komen van de werkgevers, beloofde Heerts dat de stakingen zouden doorgaan en dat de FNV dan 10.000 mensen zou mobiliseren.
Maurice Limmen, voorzitter van de CNV, hekelde het financiële beleid van de mbo's. Al het extra geld dat naar het mbo gaat wordt gestoken in luxe bestuurspanden en prestigeprojecten. Voor mensen die het onderwijs maken is geen aandacht. Sterker nog, de werkgevers beweren geen geld te hebben om de positie van de werknemers te verbeteren, terwijl er dus wel 240 miljoen euro op tafel lag. Die 240 miljoen moet, volgens Limmen, eindelijk eens gaan naar de werknemers. Het ziekteverzuim is hoog en dat is ook een zaak voor de werkgever. De werkgevers willen de 240 miljoen echter wel hebben, maar niet besteden aan het onderwijs.
Eigenlijk is dat niet verbazingwekkend. ROC's zijn inmiddels al opgedoken als hoofdsponsors van professionele sportploegen, bijvoorbeeld Landstede in het handbal, en er zijn zelfs ROC's die er een semiprofessionele sportploeg op na houden, zoals het Drenthe College dat een zonnebootteam heeft. Niet om van te leren, maar om wedstrijden te houden. De voorzitter van het CvB van het Drenthe College liet zich zelfs ontvallen dat het haar niks kon schelen of leerlingen die meededen aan de zonnebootracen er ook iets van leren, het gaat om winnen en daarvoor is een nagenoeg onbeperkt budget beschikbaar gesteld.
Tegen dit soort uitwassen kwam het personeel dus in verzet op 15 mei. Doordat de opkomst groter was dan verwacht kon een reactie van de werkgevers niet uitblijven. Aanvankelijk deden zij hun best de staking te negeren of te bagatelliseren, maar na de bijeenkomst nodigden ze de bonden opnieuw uit om met hen aan tafel te gaan zitten.
Overigens hadden de werkgevers eerder al laten weten dat ze vonden dat de bonden weer in gesprek moesten met hen, maar dan uitsluitend op hun voorwaarden. Over de eisen van de bonden mocht niet gesproken worden. De nieuwe uitnodiging heeft deze beperking niet in zich, maar te vrezen valt dat er weinig concrete vooruitgang geboekt gaat worden. Werkgevers geven namelijk nog steeds aan niets te willen doen aan de werkdruk. Ondanks het feit dat minister Asscher een dag voor de staking nog aangaf dat hij vond dat werkgevers ook verantwoordelijk zijn voor de werkdruk van werknemers.
Naast de aanwezige stakers kwam er ook een steunbetuiging van de JOB, dit is de vereniging van studenten in het mbo. Zij stuurden ook een afvaardiging om de docenten te ondersteunen. Goed onderwijs mag volgens het JOB wat kosten.
Dat er 4000 mensen aanwezig waren mag wel als een overwinning worden gezien. Docenten staken niet zo snel omdat ze dan het gevoel hebben leerlingen in de steek te laten. Dat gevoel leefde op 15 mei inderdaad bij veel collega's omdat dit het midden van de examenperiode is. Weliswaar is er geen centraal examen voor het mbo maar scholen moeten wel examineren voor diplomering. Te verwachten valt dat acties die na de examinerende periode vallen meer mensen zullen trekken. De 10.000 van Heerts zijn zeker haalbaar.
Ook de NCPN was bij de bijeenkomst aanwezig en verspreidde daar zo'n 300 Manifesten. Het artikel in Manifest nummer 5 over de staking leverde veel herkenning en instemming op.