Demonstranten van COMAC en PVDA tijdens milieutop in Warschau in november vorig jaar. (Foto: PVDA/MediActivista)
Wiebe Eekman
Verkiezingen 25 mei 2014: De Belgische PVDA/PTB-Go verdubbelt haar stemmenaantal. Met scores van 1,6 procent in de zwakste plaatsen tot 8 à 10 procent in de steden met nog enkele hogere uitschieters in de bastions. Twee verkozenen in het federaal (landelijk) parlement. Twee in het Waals gewestelijk parlement en nog eens vier in het Brussels gewestelijk parlement. (zie ook: verslag in de digitale bijlage www.ncpn.nl)
In de provincie Antwerpen werd het hoogste stemmenaantal ooit gehaald, maar door het net niet halen van de kiesdrempel, géén verkozenen in het Vlaams landsgedeelte. In het Waals landsgedeelte werd de Belgische marxistische partij gesteund door de oproep uit de linkervleugel van de vakbonden om links van de regeringspartijen te stemmen. Daar viel ook de Franstalige groene partij 'Ecolo' onder. Die werd gehalveerd, ondanks de stemoproep van belangrijke milieuorganisaties, verzameld in Inter-Environnement Wallonnie (IEW).
De Nederlandstalige milieuorganisaties, verzameld in de Bond Beter Leefmilieu (BBL) deden een stemoproep ten voordele van de partij 'Groen'. In het Vlaams landsgedeelte neemt deze partij géén deel aan de regering. Zij kaapte heel wat linkse proteststemmen. Kiezers spelen op 'zeker' met het 'nuttige stem'-effect.
Op de trein naar Warschau in november 2013 waren de PVDA en haar jongeren sterk vertegenwoordigd. Het klimaatprobleem is één van de vijf hoofdpunten in het verkiezingsprogramma. Voorzitter Peter Mertens herhaalt steeds dat we naar een maatschappij moeten waar zowel eerbied voor arbeid als eerbied voor de natuur is. Niet goed genoeg, vinden BBL en IEW: "De PVDA heeft geen onmiddellijk toepasbare oplossingen". "De PVDA haalt géén auto's uit het verkeer, want zij staat niet achter het voorstel van rekeningrijden, om het autogebruik te ontraden". "De PVDA heeft géén voorstellen om de emissie van de industrie te verminderen, want zij stelt géén koolstoftaks voor". "De PVDA heeft gestreden om de btw op elektriciteit te verminderen van 21 procent naar 6 procent, terwijl energiegebruik juist duurder zou moeten zijn."
Inderdaad, de Belgische PVDA als marxistische partij verwerpt dit soort oplossingen die weliswaar mooi passen in de huidige maatschappelijke logica van winstmaximalisatie en marktdenken, maar een asociale herverdeling in de hand werken. Wie het geld heeft kan verder vervuilen. De Belgische PVDA wil met planmatig overheidsingrijpen en collectieve maatregelen het energieverbruik en de emissie van broeikasgassen verlagen. Auto's van de weg halen door een goed alternatief aan openbaar vervoer aan te bieden. Vrachtverkeer over de lange afstand per boot en trein. Overschakelen naar honderd procent hernieuwbare energie op korte termijn. Dit planmatig opleggen aan de industrie. Heel de ruimtelijke ordening en urbanisatie herzien in functie van vermindering van de ecologische voetafdruk.
De voorzitter van de partij Groen zei in de pers: "Groen is de enige partij die sociaal én milieuvriendelijk is".
De jonge Natalie Eggermont, één van de nieuwe drijvende krachten achter de Belgische klimaatbeweging reageerde daarop: "Kijk, daar ben ik het totaal niet mee eens. De PVDA+ richt zich als enige op de structurele oorzaak van zowel de klimaatproblematiek als de sociale problematiek, en dat is ons huidige kapitalistische systeem. De PVDA+ wil het probleem aan de basis aanpakken: een radicale trendbreuk met ons huidige systeem. Voor mij is het duidelijk: rood is het enige groen. Groen heeft goede ideeën, maar op een bepaald moment zullen ze toch moeten beseffen dat we er met de gekende lapmiddelen niet gaan komen."
"Als ze spreken over duurzame economie, dan is dat gewoon een groene economie, waarin de overheid de markt probeert te sturen door middel van subsidies en groene fiscaliteit. Het programma van Groen blijft heel erg gericht op het bedrijfsleven. Ze vertrouwen erop dat bedrijven zullen investeren in groene energie als je hen de juiste financiële stimuli geeft. De PVDA+ wil de hefbomen voor de duurzame transitie weer bij de maatschappij leggen. In plaats van de chaos van de vrije markt, stellen ze de logica van een geplande aanpak, doelgericht en democratisch."
"Groen wil ook het emissiehandelssysteem behouden. Er staat wel in hun programma dat ze het willen hervormen, maar ik vind handel in uitstoot verkeerd. Punt. Terwijl Groen vertrouwen blijft hebben in de markt. Ze proberen wel oog te hebben voor het sociale aspect, maar de PVDA+ is daarin veel consequenter. Groen wil bijvoorbeeld ook een vermogensbelasting, zoals de miljonairstaks, maar bij hen gaat de opbrengst naar een lastenverlaging voor de bedrijven, waar het dus opnieuw de rijken ten goede komt. Van vestzak naar broekzak. Bij de PVDA+ gaat de opbrengst naar sociale en ecologische investeringen. Dat zijn essentiële verschillen."
Wel, ik kan het niet beter zeggen.
De dringendheid van milieukwesties is géén excuus voor asociale maatregelen. De stemadviezen van de milieubewegingen hebben het ideologisch debat weer op de dagorde geplaatst. Je kunt er niet omheen. Zo zien we dat de beweging Gaia, die opkomt voor 'dierenwelzijn', in naam van de strijd tegen castreren van biggen en tegen religieus slachten, zich veroorlooft om openlijk op te roepen om voor de NVA te stemmen, voor de rechtse nationalistische separatisten die de sociale zekerheid willen afbreken. Hoe diep kun je zinken?
Voor het klimaat is het reeds vijf na twaalf. De recente vijfde rapportering van het IPCC maakt dit duidelijk. Maar laten we helder zijn: het is niet de 'menselijke activiteit' in het algemeen die aan de bron van de klimaatontaarding ligt. Maar wel de kapitalistische organisatievorm van de menselijke activiteit. En dat willen we aanpakken.
Zie: http://pvda.be/programma/goleft3-een-sociale-visie-op-klimaat
Zie: http://www.solidair.org/index.php?id=1340&tx_ttnews%5Btt_news%5D=38541&cHash=d61975fd27e4818819edd6e74597199d