Giorgos Toussas, lid van het Centraal Comité en Europarlementariër van de Communistische Partij van Griekenland (KKE) nam op zaterdag 5 april jl. deel aan een internationale bijeenkomst van de Communistische Partij van Italië in Rome.
In zijn toespraak zei hij het volgende:
"Beste kameraden,
We danken jullie hartelijk voor de uitnodiging voor de presentatie van de 'International Communist Review' (ICR) in Rome.
De ICR verscheen in een periode waarin de internationale communistische beweging zich in een fase van terugwijken bevindt, de periode na de contrarevolutie in de USSR en de Oost- en Centraal-Europese landen. De ICR komt voort uit een periode waarin de communistische beweging voor nieuwe vraagstukken staat over de ontwikkeling van de hedendaagse klassenstrijd.
Jullie weten misschien wel dat de KKE zich de afgelopen twintig jaar sterk heeft ingezet en zich systematisch heeft gericht op de sterkst mogelijke coördinatie en de meest effectieve samenwerking van de communistische beweging. Het resultaat hiervan is de oprichting van de Internationale Bijeenkomst van Communistische en Arbeiderspartijen, die door tientallen partijen omarmd en ondersteund wordt.
In onze regio dragen we daarnaast bij aan de bijeenkomsten van de communistische partijen op de Balkan, van de communistische partijen van het oostelijke Middenlandse Zeegebied, aan de Europese communistische bijeenkomsten en aan de themabijeenkomsten van de communistische partijen. We hebben verder met tientallen communistische partijen bilaterale contacten gelegd.
Vijf maanden geleden hebben 28 communistische en arbeiderspartijen op uitnodiging van de KKE het 'Initiatief van Communistische en Arbeiderspartijen van Europa' genomen, een regionaal samenwerkingsverband van de communistische partijen in een nieuwe vorm.
Ons laatste congres maakte in 2013 de analyse dat de internationale communistische beweging in een ideologisch-politieke en organisatorische crisis verkeert. (Nvdr: vet door Manifest) Deze analyse is volgens ons nog steeds actueel. Deze zwakte komt tot uitdrukking gedurende een periode van wereldwijde kapitalistische crisis, van de aanscherping van interimperialistische tegenstellingen die zich door oorlogen en interventies uiten, maar ook in serieuze ontwikkelingen binnen imperialistische bondgenootschappen zoals de EU. In dit kader kunnen we ontwikkelingen zonder precedent waarnemen die we de afgelopen vijftig jaar niet hebben gezien, die samengaan met een algemene oorlog tegen de rechten en verworvenheden van de arbeiders.
Deze toestand stelt de communistische partijen voor extra verplichtingen. Zeker omdat de opportunistische krachten in verschillende regio's de geschiedenis, tradities en grondbeginselen van de internationale communistische beweging aanvallen.
De zogenaamde Europese Linkspartij (ELP) is in Europa opgericht met deelname van een aantal communistische partijen, vooral de partijen die in het verleden de stroming van het Eurocommunisme volgden. Objectief gezien, ongeacht hun eigen subjectieve keuzes en verklaringen, betekent de aanwezigheid van de ELP de aanvaarding van de burgerlijke legitimiteit, de ontkenning van de theorie van het wetenschappelijk socialisme en van de communistische tradities en ervaringen van de socialistische revoluties van de 20e eeuw. De ELP bevordert het opgaan van de arbeidersbeweging in de structuren van de Europese Unie, terwijl ze tegelijkertijd via verschillende netwerken haar activiteit tracht uit te breiden naar het Midden-Oosten, Afrika, de voormalige USSR en Latijns-Amerika.
De logica van 'fasen' op de weg naar socialisme brengt nog altijd veel schade toe. Dit denkbeeld is gekoppeld aan de deelname van communistische partijen aan burgerlijke regeringen op het gebied van de kapitalistische maatschappij. De communistische beweging biedt daarmee het kapitalisme en het burgerlijke systeem een reddingsmiddel. Ze wordt daarmee een aanhangsel van de sociaaldemocratie uit naam van de 'linkse eenheid'. Volgens deze denkwijze is het socialisme een hersenschim, of een stip die altijd aan de horizon staat, maar toch altijd buiten bereik is. De strijd van de werkende klasse raakt daardoor verstrikt in het systeem en de arbeiders strijden daardoor voor het corrigeren van het systeem in plaats van het omverwerpen ervan. Zij bekritiseren bovendien de KKE en andere partijen die de actualiteit en noodzaak van het socialisme verdedigen als sektariërs, ook al verzamelen zich in ons land duizenden werkers, werklozen, boeren en zelfstandigen rondom de revolutionaire lijn van de KKE. Op deze basis gaan zij de straat op, strijden ze tegen de maatregelen die tegen het volk gericht zijn, versterken ze hun eenheid tegen de monopolies en het kapitalisme, en dragen ze bij aan het volwassen worden van de subjectieve factor die deze maatregelen kan tegenhouden en de kapitalistische barbarij omver kan werpen.
Het vraagstuk van 'fases', of eigenlijk het vraagstuk van hoe de aankomende revolutie eruit gaat zien, is gekoppeld aan hoe elke partij de werkelijkheid analyseert. De KKE blijft trouw aan het leninistische denkbeeld over het imperialisme; zij is tegen alle imperialistische samenwerkingsverbanden, die gebouwd zijn met het materiaal van de monopolies, de kapitalistische winst en de inter-imperialistische concurrentie.
Vandaag de dag bezweren verschillende communistische partijen hun trouw aan het marxisme-leninisme, maar hebben ze helaas zijn inhoud losgelaten op het gebied van imperialisme, internationale verbanden, de zogenaamde 'opkomende landen', hun houding ten opzichte van de sociaaldemocratie, centrumlinks en het opportunisme, hun houding ten opzichte van de mogelijkheid om alle strijdvormen in te zetten tegen het kapitalistisch geweld en de imperialistische interventie. Zij verspreiden parlementaire illusies en wijzen het socialisme dat we uit het verleden kenden af. Ze verspreiden verkeerde ideeën over 'modellen' van het socialisme, wat leidt tot het ontkennen van de wetenschappelijke wetten van de socialistische revolutie en opbouw.
Zoals jullie weten heeft onze partij altijd stelling genomen tegen deze en andere kwesties, die we in het bestek van deze rede niet uiteen kunnen zetten.
Onze partij stelt dat het noodzakelijk is om een herkenbare wereldwijde pool van de communistische beweging te vormen, een aparte vorm voor de samenwerking en coördinatie op internationaal en regionaal niveau die verdergaat dan wat de Internationale Bijeenkomsten tot nog toe bereikt hebben.
Met dit doel hebben we bijgedragen aan het besluit om de 'International Communist Review' op te zetten. Volgens de 'Verklaring van Istanbul' baseert de ICR zich op een gemeenschappelijk standpunt, dat in meer of mindere mate bereikt is, om de beginselen van het marxisme-leninisme, het proletarisch internationalisme, de noodzaak van een socialistische revolutie en van de opbouw van een socialistische maatschappij te verdedigen.
Dit tijdschrift dient niet slechts om informatie of meningen uit te wisselen. Daar zijn trouwens al andere publicaties voor. Volgens de Verklaring van Istanbul gaat het om een tijdschrift dat een dialoog en reflectie ontwikkelt op een specifieke ideologisch-politieke basis. Het is een startpunt:
Ter verdediging en voor het wetenschappelijk onderbouwen van de objectieve noodzaak van het bestaan van een communistische partij, een nieuw type partij. Dat wil zeggen op basis van leninistische principes met betrekking tot haar oprichting en werkwijze, tegen standpunten die haar laten opgaan en vervagen in bredere, opportunistische formaties in naam van de 'linkse eenheid'.
Om de voorhoederol van de arbeidersklasse in de klassenstrijd naar de omverwerping van het kapitalisme naar voren te brengen, voor de maatschappelijke vooruitgang, het socialisme, tegen de opportunistische, onwetenschappelijke praktijk waarbij de arbeidersklasse als revolutionair subject wordt ingeruild voor een lappendeken van kleinburgerlijke krachten.
Om de barbarij van het imperialisme bloot te leggen en bij te dragen aan de strijd tegen imperialistische verbanden als de NAVO, EU, IMF, OVSE, enz.
Om de geschiedenis van de communistische beweging standvastig te verdedigen en om de historische ervaring kritisch te bestuderen, ter versterking van de doorlopende strijd van de communistische partijen tegen de anticommunistische laster van de kapitalistische krachten, de historische revisionisten.
We kunnen dus stellen dat er een weg bereid is, ook al staan we nog maar aan het begin. Er zijn grote moeilijkheden, maar de fundamentele kwestie is dat het belang van deze opzet beter begrepen wordt, evenals de eisen die deze prestatie oproept, die vastgelegd en gestabiliseerd moet worden.
Tot nu toe zijn er vier uitgaven van ICR uitgekomen en wordt er een vijfde voorbereid. Het redactieproces, dat een collectieve discussie over de bijdragen van onze vertegenwoordigers in de redactie regelt, garandeert een collectieve, kameraadschappelijke discussie in haar bijeenkomsten, waardoor de artikelen in een gezamenlijk proces gevormd worden. Zo'n soort discussie zou in het kader van de Internationale Bijeenkomsten niet mogelijk zijn of positieve resultaten opleveren, omdat daar partijen aan meedoen die openlijk voor het pad van ideologische en politieke vervorming hebben gekozen en die afstand nemen van het marxistisch-leninistische gedachtegoed.
Geen enkele partij, waaronder uiteraard de KKE, kan haar mening en analyses opleggen aan andere communistische partijen.
We menen desondanks dat het van het allergrootste belang is dat we onze verschillende benaderingen niet verbergen, maar dat we er op constructieve wijze proberen uit te komen, uiteraard altijd gebaseerd op de beginselen van ons wereldbeeld. Een algemeen strategisch beeld is niet vanzelfsprekend, maar moet gevormd worden. De voorwaarden voor de ontwikkeling van zo'n beeld vormen we niet door onenigheden onder het tapijt te vegen, maar juist door ze te onthullen en daarbij tegelijkertijd de grootst mogelijke politieke overeenstemming op basis van het marxisme-leninisme, de strijd tegen het imperialisme en tegen het opportunisme te bewerkstelligen.
Wat we nodig hebben is de eenheid van de internationale communistische beweging, en dat is niet vanzelfsprekend. Als we het hebben over eenheid, dan bedoelen we daarmee niet dat er formele contacten tussen partijen bestaan, dat de verschillen verzwegen worden of dat men zich uit naam van de eenheid onderwerpt aan revisionistische of opportunistische schema's. Ondanks de belangrijke stappen die de afgelopen twintig jaar zijn gezet op het gebied van coördinatie van acties en de tot uitdrukking gebrachte solidariteit tussen de communistische en arbeiderspartijen, blijft de eenheid van de internationale communistische beweging nog steeds een probleem. De voorwaarde hiervoor is bovenal de ontwikkeling van een gezamenlijke strategische visie, het verwerven van ideologisch-politieke eenheid. Zo'n eenheid kan alleen plaatsvinden als ze gericht is op het overwinnen van de crisis in de beweging.
De oprichting van de ICR werkt in deze richting. De reacties die we zowel in het binnenland als uit het buitenland van andere partijen en communisten hebben gekregen, zijn bemoedigend voor de ICR. Vandaag publiceren we haar in zeven talen (Engels, Spaans, Russisch, Frans, Grieks, Portugees en Italiaans) en we hopen binnenkort Duitse en Turkse edities te kunnen uitgeven.
Er zijn natuurlijk ook problemen, aangezien de deelnemende partijen verschillende analyses hebben en we gebonden zijn aan onze programma's en andere documenten. Ook zijn er vraagstukken die de ene partij beter of slechter bestudeerd heeft dan de ander. Kortom, we zien een niveauverschil in de bestudering van de theorie op verschillende vraagstukken, verschillen in de ervaringen met uiteenlopende vraagstukken van de ene of andere partij die met haar wetenschappelijke publicatie aan de ICR deelneemt. Dat is logisch en vormt op zichzelf geen bedreiging voor de voortgang van de ICR.
We zijn hoe dan ook optimistisch gestemd: het project voor de opkomst van een 'communistische pool' moet hoe dan ook slagen, omdat het noodzakelijk is dat de beweging een gemeenschappelijke revolutionaire strategie uitstippelt!
Hiermee brengen we jullie een warme kameraadschappelijke groet uit Griekenland, waar de communisten in mei voor een zware drievoudige verkiezingsstrijd staan: de gemeenteraadsverkiezingen, de regionale verkiezingen en de Europarlementsverkiezingen. [Inmiddels achter de rug, nvdr] De politieke voorstellen van de KKE zijn afhankelijk van een solide vakbeweging, die aan het hoofd van de opbouw van een volksalliantie komt te staan. In deze alliantie verenigen de arbeidersklasse, de arme boeren, de zelfstandigen, de jonge mannen en vrouwen van het volk en de gepensioneerden zich tegen de monopolies en het kapitalisme tot een kracht van de omverwerping. Het politieke voorstel van de KKE voorziet in de socialisatie van de productiemiddelen, de centrale planning van de economie, het losmaken van ons land van de EU en de NAVO, met de volksmacht van de arbeidersklasse. Het versterken van de KKE staat centraal in deze inzet, in de vakbeweging en andere massaorganisaties, in de gemeenten en in de regio's, in het Europarlement en in het Griekse parlement.
Vertaling Matthijs Dröge.