MOOIE WOORDEN

Democratie in een vloek en een zucht

rinze.jpg truke.jpg
TRUKE

Rinze Visser

Democratie is in wat men doorgaans de westerse wereld noemt heel belangrijk. Een gevleugeld woord waarmee men regelmatig anderen, van wie verondersteld wordt het er niet zo nauw mee te nemen, de maat neemt. De democratie moet verdedigd worden, zelfs met straaljagers, bommen en granaten. Democratie! Belangrijker dan gezondheidszorg, belangrijker dan huisvesting en eten en drinken, zo lijkt het.

Zoals wij hier in het 'vrije' westen democratie kennen is dat burgerlijke democratie. Dit in vergelijking met een andere mogelijke soort democratie: socialistische democratie. Vernieuwers in de CPN (Communistische Partij Nederland) hadden het destijds over een noodzakelijke uitbreiding van de burgerlijke democratie. De samenleving zou daardoor socialistischer worden. Waar zijn ze gebleven?

Maar communisten hebben nooit gemeend dat de burgerlijke democratie onbelangrijk is. Ook burgerlijke democratie is onderdeel van de mensenwereld in ontwikkeling. Een fase in het dialectisch proces van de ontwikkeling van de mensenmaatschappijen. Maar wat zien we gebeuren? Degenen die de democratie met alle mooie woorden willen uitventen, met hand en tand deze zeggen te willen verdedigen, zijn dezelfden die stelselmatig hun zo geroemde democratie ondergraven. Want al die mooie woorden zijn, aan de praktijk getoetst, niet meer dan loze woorden. Zo is ook de door hen zo genoemde vrije pers een onlosmakelijk onderdeel van de democratie. Schrijver is al heel lang gemeenteraadslid en kan dus ook over een aantal ontwikkelingen oordelen. Er waren tijden dat lezers van plaatselijke en provinciale kranten behoorlijk op de hoogte konden zijn van wat er zoal in gemeenteraden besproken werd. Dat is vrijwel voorbij. Geldgebrek bij redacties speelt hier een rol, maar ook desinteresse is er niet vreemd aan.

De gemeente waar ik raadslid ben maakt wel gebruik van moderne middelen, zoals de mogelijkheid voor inwoners de commissie- en raadsvergaderingen op internet te kunnen volgen. Doch wat er in die gemeenteraad gebeurt - of niet gebeurt - zal de lust om het schouwspel te bekijken en te beluisteren nou niet bepaald aanmoedigen. Stelselmatig probeert men politieke debatten te voorkomen. Dat gaat al zo ver dat men in aan de plenaire raadszittingen voorafgaande commissies wil laten bepalen of er over een B en W-voorstel in de raadsvergadering wel of niet gesproken mag worden en zo ja, dat een raadslid dan moet aangeven over welk onderdeel van het agendapunt het woord gevoerd gaat worden. Moties en amendementen willen vooral de coalitiepartijen tijdens de commissievergaderingen al zien. Zo niet, dan maakt het aannemen ervan geen schijn van kans. Zij hebben immers de zetelmeerderheid. Zo wil men voorkomen dat er tijdens raadsvergaderingen debat over komt. Zo tracht men het publiek te 'beschermen' tegen andere, vooral linkse opvattingen en argumenten. Geluiden uit andere gemeenten laten horen dat men van traditionele manieren van vergaderen af wil. De volksvertegenwoordiging als een politieke markt. De macht aan de meest machtigen en invloedrijken in de gemeente en de rest eens in de vier jaar stemvee. Democratie!

De grootste bezuinigingsoperatie die ik in mijn jarenlang raadslidmaatschap heb meegemaakt is nu gaande. Nog niet eerder is er zoveel bezuinigd op sociale voorzieningen. En dan hebben we het nog niet over de verantwoordelijkheden waarmee gemeenten vanaf 2015 opgezadeld worden en waar het rijk zeer fors op de budgetten bezuinigt. In mijn hele leven heb ik nog nooit zoveel inspraak meegemaakt. En dat alles heet democratie, of nog mooier: burgerparticipatie Inspraakrondes. Tientallen clubbesturen, stichtingsbesturen hebben meermalen hun standpunten over de bezuinigingen kenbaar kunnen maken. Daarna hebben velen nog zogenaamde zienswijzen ingediend. En dat alles met zeer goede argumenten. Niet een argument heeft de eindstreep gehaald, ondanks al het geveinsde toehoren en aanhoren van de bloem der democratie, de gemeenteraadsleden. Al die met democratie opgetuigde medezeggenschap vermocht niet ook maar een rimpeltje in de bezuinigingsvijver te veroorzaken.

Zo heeft ook deze gemeente weer aan zijn democratische plicht voldaan. Al die mensen, die zich al jaren veelal belangeloos inzetten voor het welzijn van de bevolking, deden meermalen een dringend beroep op de volksvertegenwoordiging - hun eigen gekozenen - en vroegen: laat ons niet in de steek. Meer dan zo nu en dan een beetje begrip kon er niet af. De door de regering en parlement opgedrongen bezuinigingsdoelstelling moet worden gehaald. Leve de democratie!

Over niet al te lange tijd zal de gemeenteraadsvergadering verworden zijn tot een bijeenkomst waar nog slechts gestemd wordt. Waarschijnlijk kan een korte stemverklaring er nog af. Zo zal ook langzamerhand de officiƫle inspraak vanuit de bevolking afnemen. Een pot nat, lood om oud ijzer, kat of hond, dat zal er overblijven van de gemeentelijke democratie. Leve de democratie! Gemeenteraadsvergaderingen waar in een vloek en een zucht voor het volk belangrijke beslissingen worden genomen. Waar na het invoeren van het papierloos vergaderen, ook het sprakeloos vergaderen zal zijn ingevoerd. Leve de democratie....!